2074
«قناعت» در لغت به معنای بسنده کردن به مقدار کم، از کالای مورد نیاز، و رضایت به چیزی است که نصیب شخص میشود. در احادیث اما گاهی کلمهی قناعت به معنای مطلق رضایت به کار رفته است.
در علم اخلاق قناعت در مقابل «حرص» استعمال میشود. صفت قناعت موجب میشود که شخص به مقدار نیاز و ضرورت بسنده کند و زاید بر آنرا درخواست نکند. بنابراین، میتوان گفت «قانع» کسى است که به اندک بسنده مىکند و ناخشنود نمىشود و به سهم خویش راضی است. نتیجهی قناعت آن است که انسان هم خود از مال خویش بهرهی لازم را میبرد و هم زیادی آنرا انفاق و ایثار میکند و دیگران را نیز در بهرهمندی خویش شریک مینماید و با دردمندان و نیازمندان جامعهی همدردی میکند. البته نباید قناعت را با بخل که صفتی ناپسند است، برابر دانست.