30073
«عبادت» از ریشه «عبد» به معناى نهایت خضوع و تذلّل است. و چون عبادت بالاترین مراتب خضوع است، پس لایق نیست، مگر براى كسی كه اعلى مراتب وجود و كمال و اعظم مراتب نعمتها و احسان را دارد، و از این جهت عبادت غیر حق شرک است.
عبادت را از منظرهای گوناگون میتوان دارای تقسیمات مختلفی دانست. به عنوان نمونه از یک دیدگاه عبادت بر سه قسم است: بعضى خدا را عبادت میكنند به امید ثواب آخرت و خوف از عقاب؛ كه عامهی مؤمناناند. و بعضى خدا را عبادت میكنند كه شرف عبودیت یابند و خدا آنها را بنده خود خواند. و بعضى خدا را عبادت كنند از جهت هیبت و جلال او و محبت بدو كه مرتبهی اعلاى عبودیت است.
حقیقت عبودیت و بندگى سه چیز است: اوّل اینكه بنده در آنچه خدا بر او منّت گذاشته و بخشیده است، براى خود مالكیت نبیند. دوم: اینكه بنده خدا براى خودش مصلحت اندیشى و تدبیر نكند. سوم: اینكه تمام مشغولیاتش منحصر شود به آنچه كه خداوند او را بدان امر نموده، یا از آن نهى فرموده است.