لطفا صبرکنید
بازدید
18497
18497
آخرین بروزرسانی:
1392/09/04
کد سایت
ar21975
کد بایگانی
31570
نمایه
منظور از شمارش نود و نه اسم خدای تعالی
طبقه بندی موضوعی
درایه الحدیث|اسمای الهی
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
منظور از این روایت که؛ «خداوند ۹۹ اسم دارد که هرکس آنها را بر شمرد وارد بهشت میشود»، چیست؟
پرسش
در روایتی که اهل سنت نقل کردهاند آمده است: خداوند 99 اسم دارد که هرکس آنها را بر شمرد وارد بهشت میشود، چگونه چنین چیزی را از نظر عملی میتوان تطبیق داد؟
پاسخ اجمالی
همان‌طور که در کتابهای اهل سنت نقل شده است، خدای تعالی ۹۹ نام دارد که از صد، یکى کم است و هر کسی آنها را احصاء کند داخل بهشت شود.[1] در منابع شیعه نیز این معنا از طریق امامان(ع) و به نقل از حضرت امام علی(ع) و ایشان هم از پیامبر(ص) وارد شده است: «إِنَّ لِلَّهِ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى تِسْعَةً وَ تِسْعِینَ اسْماً مِائَةً إِلَّا وَاحِداً مَنْ أَحْصَاهَا دَخَلَ الْجَنَّةَ».[2]
احتمالاً اولین کسی که این عبارت را توضیح داد، شیخ صدوق باشد که دیگر بزرگان در کتابهای خود همین تفسیر را نقل قول کردهاند. شیخ صدوق می‌گوید: منظور از «احصاء» شمارش کردن آنها نیست، بلکه به این معنا است که انسان به آنها احاطه پیدا کند و معانی این صفات را درک کند.[3]
مفسران قرآن کریم نیز این روایت را در کتب تفسیری خود آورده و به تفسیر آن پرداخته‌اند و گفته‌اند: منظور از «احصاء» این است که به این اسم‌ها و صفات و متصف بودن خدا به این اوصاف، ایمان داشته باشد، و بکوشد آنها را در وجود خود پیاده و منعکس سازد.[4] متّصف شدن به این نام‌ها، انسان را به بهشت اسماء نائل می‌کند و انسان با ریاضت‌های قلبی مظهر اسمای الهی و آیت بزرگ خدا میشود و وجودش وجودی ربّانی خواهد شد.[5]
احتمالاً اولین کسی که این عبارت را توضیح داد، شیخ صدوق باشد که دیگر بزرگان در کتابهای خود همین تفسیر را نقل قول کردهاند. شیخ صدوق می‌گوید: منظور از «احصاء» شمارش کردن آنها نیست، بلکه به این معنا است که انسان به آنها احاطه پیدا کند و معانی این صفات را درک کند.[3]
مفسران قرآن کریم نیز این روایت را در کتب تفسیری خود آورده و به تفسیر آن پرداخته‌اند و گفته‌اند: منظور از «احصاء» این است که به این اسم‌ها و صفات و متصف بودن خدا به این اوصاف، ایمان داشته باشد، و بکوشد آنها را در وجود خود پیاده و منعکس سازد.[4] متّصف شدن به این نام‌ها، انسان را به بهشت اسماء نائل می‌کند و انسان با ریاضت‌های قلبی مظهر اسمای الهی و آیت بزرگ خدا میشود و وجودش وجودی ربّانی خواهد شد.[5]
[1]. «إِنَّ لِلَّهِ تِسْعَةً وَتِسْعِینَ اسْمًا مِائَةً إِلَّا وَاحِدَةٍ، مَنْ أَحْصَاهَا دَخَلَ الْجَنَّةَ»؛ حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله، المستدرک على الصحیحین، محقق: عبد القادر عطا، مصطفى، ج 1، ص 62، ح 41، دار الکتب العلمیة، بیروت، چاپ اول، 1411ق؛ أبو حاتم، محمد بن حبان بن أحمد، صحیح ابن حبان، محقق: شعیب الأرنؤوط، ج 3، ص 87، مؤسسة الرسالة، بیروت، چاپ دوم، 1414ق؛ بخاری، محمد بن اسماعیل، الجامع المسند الصحیح المختصر من أمور رسول الله(ص) و سننه و أیامه(صحیح بخاری)، محقق: الناصر، محمد زهیر بن ناصر، ج 7، ص 108، ح 2736، دار طوق النجاة، بیروت، چاپ اول، 1422ق.
[2]. شیخ صدوق، محمد بن علی، التوحید، محقق و مصحح:حسینی، هاشم، ص 194، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ اول، 1398ق.
[3]. همان، ص 195.
[4]. شیرازی، مکارم، تفسیر نمونه، ج 7، ص 27، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، 1374ش؛ طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج 7، ص 288، دفتر انتشارات اسلامى، قم، چاپ پنجم، 1417ق.
[5]. ر.ک: امین، سیده نصرت، مخزن العرفان، ج 10، ص 1، نهضت زنان مسلمان، تهران، 1361ش؛ مازندرانی، مولی صالح، شرح اصول و روضه کافی، محقق و مصحح: شعرانی، ابوالحسن، ج 3، ص 138، المکتبة الاسلامیة، تهران، چاپ اول، 1382ق.
نظرات
