جستجوی پیشرفته
بازدید
8353
آخرین بروزرسانی: 1393/12/17
خلاصه پرسش
آیا خوراندن گوشت مردار به دیوانگان، غیبت‌کردن از آنان، مسخره کردنشان، شوخی با آنان و عصبانی کردنشان جایز است؟ و آیا می‌توان هدیه آنان را پذیرفت و آیا می‌توان به اندازه‌ای که برایشان خرج می‌کنیم از اموالشان برداریم؟ و آیا می‌توانیم برای تأدیب به آنان پرخاش کنیم؟
پرسش
دایی من که مجنون است در خانه با ما زندگی می‌کند، چند سؤال درباره مجانین دارم: 1. آیا خوراندن گوشتی که مشکوک التذکیه است به او جایز است؟ 2. آیا غیبت کردن مجنون جایز است؟ 3. آیا مسخره کردنش جایز است؟ 4. آیا مزاح با او به طوری که عصبانی شود جایز است؟ 5. آیا اگر چیزی به من بدهد می‌توانم قبول کنم؟ 6. آیا می‌توانم به اندازه‌ای که می‌خورد و خرج او می‌شود از اموالش بردارم؟ 7. آیا می‌توانم وقتی که اذیت می‌کند، او را دعوا کرده و صدایم را بلند کنم؟
پاسخ اجمالی
پاسخ پرسش‌های فوق، به ترتیب، چنین است:
1. بیشتر مراجع تقلید، خوراندن گوشت حیوانی را که نمی‌دانیم ذبح شرعی شده ‌است به دیوانگان، جایز نمی‌دانند، ولی برخی[1] معتقدند اگر مصرف این گوشت براى آنان ضرری نداشته باشد، اشکال ندارد.
2. بیشتر فقها، غیبت کردن از مجنون را حرام نمی‌شمرند، مگر این‌که بفهمد و ناراحت شود. اما برخی،[2] در هر صورت آن‌را جایز ندانسته‌اند.
3. نظر مراجع درباره تمسخر مجنون، متفاوت است؛ برخی آن‌را مطلقاً جایز ندانسته و برخی در صورتی‌که مجنون درک کند، آن را جایز نمی‌دانند. بعضی نیز معتقدند اگر این تمسخر، موجب آزار نزدیکان وی شود، باید اجتناب شود.
4. اگر شوخی بیش از اندازه موجب اذیت و آزار وی شود، جایز نیست. 
5. قبول هدیه از مجنون جایز نیست، ولی اگر از اموال خود او است، با رضایت ولیّش اشکالی ندارد.
6. تصرف در اموال مجنون، در صورتی‌که به مصلحت او و با اجازه ولیّ باشد، اشکالی ندارد.
7. پرخاش اگر برای جلوگیری از آزار او باشد، اشکال ندارد، ولی از زدن او باید اجتناب کرد.
ضمائم:
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[3]
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):
1. اگر از مواردی است که حکم میته را دارد، در صورتى که ضرر داشته باشد حرام می‌‏باشد، بلکه اگر ضرر هم نداشته باشد بنا بر احتیاط واجب باید از آن خوددارى کنند.
2 و 3. اگر مجنون غیر ممیز است که هیچ نمی‌فهمد اشکال ندارد، اما مجنونی که می‌فهمد و متأثر و ناراحت می‌شود جایز نیست.
4. اگر اذیت و ظلم به او محسوب شود جایز نیست. 
5. اگر از اموال خودش باشد با اجازه ولی او و در صورتی که خلاف مصلحت او نباشد اشکال ندارد و اگر از اموال دیگران باشد نباید قبول کنید و اگر از او گرفتید باید رضایت صاحب مال را جلب کنید.
6. با اجازه ولی او اشکال ندارد.
7. اگر برای جلوگیری از اذیت او باشد اشکال ندارد.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
1. اگر جنون او به حدى است که تکلیف ندارد، و براى او ضرر هم ندارد جایز است.
2 و 3. اگر تشخیص نمى‌دهد و ناراحت نمى‌شود اشکال ندارد.
4. جایز نیست.
5. نمى‌توانید.
6. اگر ولایت شرعى داشته باشید جایز است.
7. براى جلوگیرى از اذیت جایز است.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
1. جایز نیست.
2. مانعی ندارد.
3 و 4. چون در نظر مردم توهین به او می‌شود جایز نیست.
5. نمی‌توانید قبول کنید.
6. باید با اجازه ولی شرعی او باشد.
7. به این مقدار مانعی ندارد ولی زدن جایز نیست و اگر منجر به سرخی و سیاهی شود موجب دیه است. در هر صورت اخلاق و عطوفت اسلامی را با ایشان رعایت کنید که موجب اجر و ثواب فراوان است.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
1- 4. در فرض سؤال جایز نیست.
5 و 6. چنانچه این کار زیر نظر ولى او باشد اشکال ندارد در غیر این صورت جایز نیست.
7. چنانچه هیچ راهی برای ساکت کردن نداشته باشید به مقدار ضرورت بلند کردن صدا اشکال ندارد.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی (مد ظله العالی):
1. جائز نیست.
2. مانعی ندارد.
3. مانعی ندارد ولی اگر باعث تنقیص نزدیکان وی شود، اجتناب شود.
4. اگر ایذاء باشد جائز نیست.
5. هبه مجنون نافذ نیست و مالک آن نمی‌شوید.
6. تصرف در اموال مجنون، لازم است با نظارت یا اذن قیم شرعی وی باشد.
7. مانعی ندارد.
 

[1]. آیت الله سیستانی.
[2]. آیت الله مکارم شیرازی.
[3]. استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، سیستانی، مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی و  نوری همدانی (مد ظلهم العالی)، توسط سایت اسلام کوئست.
ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها