جستجوی پیشرفته
بازدید
4166
آخرین بروزرسانی: 1400/05/09
خلاصه پرسش
زندگی‌نامه عمرو بن قرظه که روز عاشورا در رکاب امام حسین(ع) به شهادت رسید، را بیان نمایید.
پرسش
لطفاً زندگی‌نامه عمرو بن قرظه که روز عاشورا در رکاب امام حسین(ع) به شهادت رسید، را بیان نمایید.
پاسخ اجمالی

 

بر اساس گزارش منابع تاریخی یکی از شهدای کربلا و از کسانی که توانست در میان قافله‌ی یاران با وفای امام حسین(ع) حضور یابد و مُهر شهادت در راه خدا را بر کارنامه اعمال خود ثبت نماید، عمرو بن قرظه[1] (قرطه)[2] بن کعب[3] بن عمرو بن عامر بن زید[4] انصاری است.[5]

عمرو فرزند قرظه انصاری بود که از اصحاب رسول خدا(ص) به شمار می‌آمد. قرظه در جنگ احد و جنگ‌های بعد از آن از مجاهدان در کنار آن‌حضرت(ع) بود.[6] وی کسی بود که در سال 23 هجری و در زمان حکومت خلیفه‌ی دوم شهر ری را فتح کرد. [7] در کارنامه‌ی قرظه فرمانداری کوفه از سوی امام علی(ع) نیز مشاهده می‌شود.[8]

گفتنی است که قرظه در تمام نبردهای امام علی(ع) حضور داشت و سرانجام در ایام حکومت امام(ع) بر کوفه از دنیا رفت و آن‌حضرت(ع) بر وی نماز خواند.[9]

نقش عمرو بن قرظه در کربلا

همان‌گونه که قرظه از صحابیان پیامبر اسلام(ص) و از یاران امام علی(ع) بود، پسرش عمرو بن قرظه نیز در کربلا نقش پررنگی داشت. از جمله آن‌که امام‌ حسین(ع) وی را برای تعیین وقت و مکان مذاکره[10] به سمت عمر بن سعد فرستاد.[11]

در روز عاشورا عمرو بن قرظه علاوه بر کشتن افراد زیادی از سپاه ابن زیاد و جلوگیری از حملات دشمن، محافظ امام(ع) بود و با دستش جلوی تیرهای پرتاب شده  به سمت امام(ع) رامی‌گرفت و با بدنش مانع شمشیرهایی می‌شد که امام را هدف قرار می‌دادند و تا او سرپا بود، آسیبی به امام نرسید.[12]

وی بعد از شهادت مسلم بن عوسجه،[13] عبدالرحمن بن عبدالله یزنی‏[14] و ابراهیم بن حصین اسدی[15] و قبل از جون[16] و احمد بن محمد هاشمی[17] به سمت میدان رفت و برای تقویت روحیه سپاه امام(ع) اشعار حماسی خود را این گونه می‌خواند:

«قد علمت کتیبة الأنصار                              أنی سأحمى حوزة الذمار

ضرب غلام غیر نکس شاری                 دون حسین مهجتى و داری».[18]

گروه انصار می‌دانند که من حریم دین خود حمایت می‌کنم. با نبرد  قهرمانانه جوانى که از دشمن روى گردان نیست! خانه و خانواده‌ام فدای حسین باد!

هنگامی که تمام بدن عمرو پر از جراحت شد، رو به امام کرد و عرضه داشت: آیا به عهد و پیمانم وفا کردم؟! امام(ع) در پاسخ فرمود: آرى، تو زودتر از من به بهشت روى، سلام مرا به رسول خدا(ص) برسان و به ایشان بگو که من هم به دنبال تو خواهم آمد. عمرو بن قرظه با شنیدن این سخن به نبرد خود ادامه داد تا به شهادت رسید. [19]

در زیارت‌ ناحیه مقدسه بر این شهید دلاور درود فرستاده شده است: «السَّلَامُ عَلَى عَمْرِو بْنِ‏ قَرَظَةَ الْأَنْصَارِی»[20] و «السَّلَامُ عَلَى عُمَرَ بْنِ قُرْطَةَ الْأَنْصَارِی‏».[21]

گفتنی است که عمرو برادری به نام، زبیر(علی[22]) بن قرظه[23] داشت که در سپاه عمر بن سعد بود. او در بعد از شهادت عمرو به امام حسین(ع) اهانت کرد و گفت: ای دروغ‌گو و پسر دروغ‌گو! برادرم را گمراه کردی و فریبش دادی تا کشته شد! امام حسین(ع) فرمود: خدا برادرت را گمراه نکرد، بلکه او را هدایت کرده و تو را گمراه نمود! آن ملعون به امام(ع) گفت: اگر تو را نکشم و یا در جنگ با تو کشته نشوم، خدا مرا بکشد! سپس به سمت امام(ع) حمله‌ور شد، اما نافع بن هلال با نیزه‌اش ضربه‌ای به او زد و او را بر زمین افکند، ولى همراهانش او را نجات دادند.[24]


[1]. رسان، فضیل بن زبیر، تسمیة من قتل مع الحسین ع‏، ص 153، قم، آل البیت ع‏، چاپ دوم‏، 1406ق.

[2]. ابن طاووس، على بن موسى، اللهوف على قتلى الطفوف، ترجمه، فهرى‏، سید احمد، ص 107، تهران، جهان‏، چاپ اول، 1348ش.

[3]. طبری، أبو جعفر محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک(تاریخ طبری)، تحقیق، ابراهیم، محمد أبو الفضل، ج 5، ص 413، بیروت، دار التراث، چاپ دوم، 1387ق.

[4]. ابن اثیر جزری، علی بن محمد، اسد الغابة فی معرفة الصحابة، ج 4، ص 99، بیروت، دار الفکر، 1409ق.

[5]. تسمیة من قتل مع الحسین ع، ص 153.

[6]. ابن عبدالبر، یوسف بن عبد الله‏، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، تحقیق، البجاوی، علی محمد، ج 3، ص 1306، بیروت، دار الجیل، چاپ اول، 1412ق.

[7]. همان.

[8]. همان.

[9]. همان.

[10]. «پیشنهاد امام حسین(ع) به شمر و عمر بن سعد»، 49606.

[11]. ابومخنف کوفی، لوط بن یحیی، وقعة الطف، محقق، مصحح، یوسفی غروی، محمد هادی‏، ص 186، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ سوم، 1417ق.

[12]. اللهوف على قتلى الطفوف، ص  107 – 108.

[13]. همان؛ ر. ک: «زندگی‌نامه مسلم بن عوسجه»، 65217.

[14]. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ، ص 22، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق.

[15]. ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل أبی طالب ع، ج 4، ص 105، قم، علامه، چاپ اول، 1379ق.

[16]. بحار الأنوار، ج ‏45، ص  22.

[17]. مناقب آل أبی طالب ع، ج 4، ص 105.

[18]. وقعة الطف، ص  223.

[19]. اللهوف على قتلى الطفوف، ص  107 – 108.

[20]. ابن مشهدی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، محقق، مصحح، قیومی اصفهانی، جواد، ص 493، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1419ق.

[21]. ابن طاووس، علی بن موسی، اقبال الاعمال، گردآورنده، آخوندی، محمد، ج 2، ص 576، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1409ق.

[22]. وقعة الطف، ص  223.

[23]. بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، تحقیق، زکار، سهیل، زرکلی، ریاض، ج 3، ص 192، بیروت، دار الفکر، چاپ اول، 1417ق.

[24]. همان.

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • چرا زن نمی‌تواند مرجع تقلید و قاضی باشد؟
    73146 اجتهاد و مرجعیت در اسلام 1387/04/03
    دانشمندان و متخصّصان دینی درباره‌ موضوعاتی؛ مانند مرجع تقلید، یا قاضی شدن زن و بعضی از عناوین دیگر، اختلاف نظر دارند. این امور جزو مسلّمات و ضروریات دینی به شمار نمی‌آید. کسانی که می‌گویند زنان مرجع تقلید یا قاضی نمی‌شوند، به ادله‌ای؛ نظیر روایات و اجماع، تمسک کرده‌اند ...
  • چرا خداوند در مقابل درخواست رؤیت خدا توسط یهودیان، آنها را مجازات کرد؟
    8592 تفسیر 1392/01/26
    آنچه باید در این‌جا مورد دقت قرار گیرد، این عبارت در آیه است: « فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ». باء در «بظلمهم» معنای سببیت بوده و متعلق به «اخذتهم» است و معنا این‌گونه می‌شود که آنها را به جهت ستمی که روا داشته­‌اند، با صاعقه مجازات می‌کنیم. این عبارت نمایان‌گر ...
  • با در نظرگرفتن جمیع جوانب و مصالح، آیا ارجح نیست که مقام رهبری در قانون جمهوری اسلامی ایران دارای یک زمان و دوره مشخص باشد؟
    8512 System 1389/04/16
    دائمی بودن رهبری در ایران ناشی از رأی مردم به قانون اساسی بوده و دلیلی نیز وجود ندارد که در صورت از دست ندادن شرایط، زمان آن را محدود کرد. فساد موجود در حکومت ها بیشتر ناشی از خلق و خوی حاکمان ...
  • با توجه به آیات 103 و 104 سوره کهف، راه تشخیص کار نیک از بد و ناپسند چیست؟
    24104 تفسیر 1389/05/13
    آیات شریفه، به معرفى زیانکارترین انسان ها و بدبخت‏ترین افراد بشر مى‏پردازد. زیان واقعى و خسران مضاعف آنجا است که انسان سرمایه‏هاى مادى و معنوى خویش را در یک مسیر غلط و انحرافى از دست دهد و گمان کند کار خوبى کرده است، نه از این کوشش ها ...
  • آیا در اسلام، مسئله ای به نام وضوی ارتماسی داریم؟
    11356 Laws and Jurisprudence 1391/07/03
    وضوى ارتماسى آن است که انسان صورت و دستها را به قصد وضو با مراعات شستن از بالا به پایین در آب فرو برد؛ اما براى این که مسح سر و پاها با آب وضو باشد، باید در شستن ارتماسى دستها، قصد شستن وضویى، هنگام بیرون آوردن ...
  • زنان عقیمی که بچه‌دار نمی‌شوند از دیدگاه قرآن چه جایگاهی دارند؟
    24597 تفسیر 1395/08/04
    گرچه پروردگار صلاح دیده برخی مردان و زنان، عقیم باشند[1] اما عقیم بودن و بچه‌دار نشدن به تنهایی نقصی معنوی - نه برای مردان و نه برای بانوان - نبوده و از مقام و ارزش انسانی هیچ کدام از آنها نمی‌کاهد. البته می‌شود برای ...
  • آیا در تحقیقات پزشکی، جایز است از جنین سقط شدهٔ انسان استفاده کرد؟
    7682 گوناگون 1393/02/25
    بیشتر فقها تشریح بدن انسان(جنین یا غیر جنین) را جایز نمی‌دانند، اما برخی از مراجع[1] در این‌باره می‌گویند، اگر این‌گونه تحقیقات در راستای کشف مطالب پزشکى جديد و مورد نیاز جامعه و نیز درمان بيمارى‌های تهدید کننده زندگى مردم باشد، جايز است؛ ولى تا ...
  • آیا گزارش غیر‌مسلمان مبنی بر نجاست چیزی که در اختیار اوست، مورد قبول است؟
    8833 اثبات نجاست 1393/02/03
    فقها در این زمینه فرقی بین مسلمان و غیر مسلمان نگذارده و می‌گویند، نجس بودن چیزى از سه راه ثابت مى‌شود، و باید بر آن ترتیب اثر داد: 1. آن که انسان خودش یقین به نجاست پیدا کند. 2. دو نفر عادل و یا حتّى یک نفر گواهى ...
  • معنای استدلال مباشر چیست؟
    19452 قیاس اقترانی و استثنائی 1391/12/06
    در مورد استدلال مباشر آنچه را که برخی از نویسندگان در این‌باره نگاشته‌اند، در این‌جا نقل می‌کنیم: بسیاری از منطق‌نگاران معاصر آنچه را در منطق نگاشته‌های پیشین با عنوان «احکام قضایا» یا «نسبت قضایا» مطرح بوده، قسمی از استدلال برشمرد‌ه‌اند و نام‌هایی؛ همچون استدلال «مباشر»، «بی‌واسطه» و «بسیط» ...
  • محدوده حرم مکه چقدر است؟
    9600 گوناگون 1396/10/23
    ابتدا باید دید منظور از حرم مکه چیست، آیا مراد، مسجد الحرام است؟ یا منطقه‌ای که زائرین خانه‌ی خدا بدون احرام، حق ورود به آن‌را ندارند و ورود کفار نیز به لحاظ شرعی در آن ممنوع است؟ در صورت نخست، پاسخ آن است که هر مکانی که در ...

پربازدیدترین ها