خدای متعال برای بیان این مطلب مهم که هدف پیامبرش از دعوت مردم به دین جدید، به دست آوردن منافع دنیوی و مال و سرمایه نیست، در آیه‌ای از قرآن از ایشان می‌خواهد تا به همگان اعلام نماید که او در برابر فعالیتی که برای ابلاغ وحی و هدایت آنان به راه مستقیم انجام می‌دهد، هیچ‌ چشم‌داشتی به اموالشان ندارد. با این وجود اما آنان را از  انفاق و بخشش مال خود در امور خیریه باز نمی‌دارد:

«قُلْ مَا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ مِنْ أَجْرٍ إِلَّا مَنْ شَاءَ أَنْ یَتَّخِذَ إِلَىٰ رَبِّهِ سَبِیلًا».^[1]

از جنبه‌ی ادبی، استثنایی که در آیه توسط حرف «الّا» صورت گرفته، «استثنای منقطع» به شمار می‌رود.

علت منقطع بودن استثنا نیز آن است که مستثنا(مَن شاء = آن‌کسی که بخواهد) با مستثنا ‌منه (ما أسألکم علیه من أجر=از شما تقاضای دست مزد نمی‌کنم) در یک رده نبوده و هرکدامشان فاعلی جدا از هم دارند.[2] از این‌رو کلمه «الّا» در این آیه را به معنای «لکن» دانسته‌اند.[3]

بنابر این، معنای این آیه چنین می‌شود:

ای پیامبر! به مردم بگو که در برابر آنچه انجام می‌دهم، اجر و پاداشی از شما نمی‌خواهم؛ مگر افرادی که (با انفاق اموال خویش) در صدد کسب رضایت پروردگارند (که آنان را از این کار خداپسندانه باز نمی‌دارم).[4]

[1]. فرقان، 57.

[2]. ر.ک:‌ درویش، محیی الدین، اعراب القرآن و بیانه، ج ‏7، ص 3، سوریه، دار الارشاد، چاپ چهارم، 1415ق.

[3]. صافی، محمود بن عبد الرحیم، الجدول فی اعراب القرآن، ج ‏19، ص 34، دمشق‏، بیروت، دار الرشید، مؤسسة الإیمان، چاپ چهارم، 1418ق.

[4]. ر.ک: طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه، بلاغی‏، محمد جواد، ج ‏7، ص 27، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، 1372ش.