لطفا صبرکنید
بازدید
13601
13601
آخرین بروزرسانی:
1392/06/04
کد سایت
fa16361
کد بایگانی
16661
نمایه
استطاعت مالی در حج
طبقه بندی موضوعی
Laws and Jurisprudence|شرایط استطاعت
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
1. آیا حج بذلی کفایت از حجة الاسلام می کند؟ 2. هزینه های سوغات و مهمانی جزو هزینه حج است؟ 3. زنی که بدون شوهر در سفر حج امنیت نداشته باشد حج بر او واجب است؟ 4. با توجه به طولانی بودن بین زمان ثبت نام و اعزام آیا اقدام از راه های دیگر مثل خرید فیش لازم است؟ 5. استطاعت هنگام ثبت نام شرط است یا هنگام اعزام؟ 6. آیا می توان در صورت اعلام توقف ثبت نام از سوی سازمان حج تا چندین سال دیگر، هزینه آن را صرف عمره نمود؟
پرسش
1. آیا اگر هزینۀ ثبت نام حجّ مردی را همسرش با مهریۀ خود یا از اموال خود بدهد حج بر او واجب می شود؟ و در صورت انجام آن، کفایت از حج واجب می شود؟
2. آیا هزینۀ سوغات و میهمانی از موارد مشمول استطاعت مالی محسوب می شود؟
3. آیا زنی که مستطیع است و همراه نبودن شوهرش در سفر حج موجب عدم امنیت او می شود حج بر او واجب است؟
4. با توجه به این که جهت اعزام به حج مجبور به ثبت نام بوده و ممکن است نوبت اعزام، سالها طول بکشد آیا شخص مستطیع، باید از طرق دیگری همچون خرید آزاد فیش حج (که در حال حاضر غیر قانونی است) اقدام نماید؟
5. با توجّه به زیاد بودن فاصلۀ ثبت نام حج و اعزام به حج، استطاعت در موقع ثبت نام شرط است یا موقع اعزام به حج؟
6. با توجّه به این که مسئولین حج اعلام کرده اند تا 17 سال دیگر ثبت نام حج تمتع ندارند آیا می توان هزینۀ ثبت نام حج تمتع را برای ثبت نام عمره استفاده نمود؟
پاسخ اجمالی
ج 1. اگر همسر شما یا شخص دیگری تمام مخارج مربوط به حج شما را به عهده بگیرد و یا بخشی را به عهده بگیرد و بخش دیگر را خودتان داشته باشید شما دارای استطاعت بذلی می باشید حج بر شما واجب می گردد. این حجّ بذلی، از حجّة الاسلام نیز کفایت می کند.[1]
ج 2. هزینه های سوغات و میهمانی (ولیمه) جزء شرایط وجوب حج و استطاعت نیستند و از موارد استطاعت مالی محسوب نمی شوند.[2]
ج 3. اگر در امان نباشد واجب است بر او که کسى را همراه ببرد؛ گر چه با اجرت، و اگر پول اجرت دادن نداشت و رفتن موقوف بود بر اجیر گرفتن، این زن استطاعت ندارد و حج بر او واجب نیست.[3]
ج 4. علما خرید و فروش فیش حج را جایز دانسته[4] و شخص مستطیع در صورتی که متمکّن از انجام حج با صرف مبلغ بیشتر و یا خرید فیش حج باشد، اقدام بر آن واجب است تا حج را زودتر انجام دهد،[5]
امّا بنا بر فرض مذکور که خرید فیش حج، غیر قانونی و بر خلاف مقررات نظام باشد جایز نیست.[6] باید صبر کند تا زمان اعزامش فرا رسد.
ج 5. استطاعت شرط وجوب حج است حدوثاً و بقاءً یعنی هنگام ثبت نام باید استطاعت وجود داشته باشد و تا هنگام اعزام باقی بماند و زایل نشود.[7]
ج 6. اگر استطاعت مالی و بدنی حاصل باشد و بتوانید از راه آزاد به حج بروید مستطیع هستید باید به حج بروید.[8] استفاده کردن هزینۀ ثبت نام حج تمتع در حال استطاعت در عمره و کارهای خیر دیگر جایز نیست.[9] ولی اگر تمکّن رفتن از راه آزاد را هم ندارید مستطیع نیستید و نگه داری پول هم لازم نیست.[10]
ج 2. هزینه های سوغات و میهمانی (ولیمه) جزء شرایط وجوب حج و استطاعت نیستند و از موارد استطاعت مالی محسوب نمی شوند.[2]
ج 3. اگر در امان نباشد واجب است بر او که کسى را همراه ببرد؛ گر چه با اجرت، و اگر پول اجرت دادن نداشت و رفتن موقوف بود بر اجیر گرفتن، این زن استطاعت ندارد و حج بر او واجب نیست.[3]
ج 4. علما خرید و فروش فیش حج را جایز دانسته[4] و شخص مستطیع در صورتی که متمکّن از انجام حج با صرف مبلغ بیشتر و یا خرید فیش حج باشد، اقدام بر آن واجب است تا حج را زودتر انجام دهد،[5]
امّا بنا بر فرض مذکور که خرید فیش حج، غیر قانونی و بر خلاف مقررات نظام باشد جایز نیست.[6] باید صبر کند تا زمان اعزامش فرا رسد.
ج 5. استطاعت شرط وجوب حج است حدوثاً و بقاءً یعنی هنگام ثبت نام باید استطاعت وجود داشته باشد و تا هنگام اعزام باقی بماند و زایل نشود.[7]
ج 6. اگر استطاعت مالی و بدنی حاصل باشد و بتوانید از راه آزاد به حج بروید مستطیع هستید باید به حج بروید.[8] استفاده کردن هزینۀ ثبت نام حج تمتع در حال استطاعت در عمره و کارهای خیر دیگر جایز نیست.[9] ولی اگر تمکّن رفتن از راه آزاد را هم ندارید مستطیع نیستید و نگه داری پول هم لازم نیست.[10]
[1]. خمینى، سید روح اللّٰه موسوى، توضیح المسائل( محشّٰى)، محقق، مصحح، سید محمد حسین بنى هاشمى خمینى، ج 2، ص 189-190، دفتر انتشارات اسلامى، قم، چاپ هشتم، 1424 ق؛ خامنه‌اى، سید على بن جواد حسینى، مناسک حج، ص 7،بی تا؛ خراسانى، حسین وحید، مناسک حج، ص 35، مدرسة الإمام باقر العلوم(ع)، قم، چاپ چهارم، 1428 ق.
[2]. گلپایگانى، لطف الله صافى، استفتاءات حج( هزار مسأله)، ص 9 و 42، انتشارات حضرت معصومه(س)، قم، چاپ اوّل، 1422 ق.؛ محمودى، محمد رضا، مناسک حج( محشّٰى)، محقق، مصحح، معاونت آموزش و پژوهش بعثه مقام معظم رهبرى، نشر مشعر، تهران، ویرایش جدید، 1429 ق.
[3]. خمینى، سید روح اللّٰه موسوى، نجاة العباد، ص 210، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى، تهران، چاپ اوّل، 1422 ق.
[4]. لنکرانى، محمد فاضل موحدى، جامع المسائل(فارسی)، ج 2، ص 203، انتشارات امیر قلم، قم، چاپ یازدهم، بی تا؛ شیرازى، ناصر مکارم، استفتاءات جدید، محقق، مصحح، علیان‌نژادى، ابو القاسم، ج 2، ص 195، انتشارات مدرسه امام على بن ابى طالب(ع)، قم، چاپ دوّم، 1427 ق.
[5]. گلپایگانى، لطف الله صافى، استفتاءات حج( هزار مسأله)، ص 36، انتشارات حضرت معصومه(س)، قم، چاپ اوّل، 1422 ق.
[6]. لنکرانى، محمد فاضل موحدى، جامع المسائل(فارسی)، ج 1، ص 269 و 272 و 588 ، انتشارات امیر قلم، قم، چاپ یازدهم، بی تا؛ خامنه‌اى، سید على بن جواد حسینى، أجوبة الاستفتاءات(العربیه)، ج 2، ص 74، الدار الإسلامیة، بیروت، چاپ سوّم، 1420 ق؛ شیرازى، ناصر مکارم، احکام پزشکى، محقق، مصحح، علیان نژادى دامغانى، ابو القاسم ، ص 128 و 129، انتشارات مدرسه امام على بن ابى طالب (ع)، قم، چاپ اوّل، 1429 ق؛ نجف‌آبادى، حسین على منتظرى، رساله استفتاءات، ج 1، ص 97، قم، چاپ اوّل، بی تا.
[7]. بنى فضل، مرتضى بن سیف على، مدارک تحریر الوسیلة، ص 50، بی تا؛ تبریزى، جعفر سبحانى، مناسک الحج و أحکام العمرة، ص 9 و 20، مؤسسه امام صادق (ع)، قم، چاپ اوّل، 1428 ق.
[8]. مرتضوى لنگرودى، سید محمد حسن، توضیح المناسک، ص 44 و 45، دفتر حضرت آیة الله، قم، چاپ اوّل، 1423 ق.
[9]. استفتاءات (امام خمینى)، ج1، ص 437.
[10]. توضیح المناسک، همان؛ تبریزى، جواد بن على، استفتاءات جدید، ج ، ص 6، چاپ اوّل، قم، بی تا؛ محمودى، محمد رضا، مناسک حج( محشّٰى)، محقق، مصحح، معاونت آموزش و پژوهش بعثه مقام معظم رهبرى، ص 34، نشر مشعر، تهران، ویرایش جدید، 1429 ق.
نظرات
