جستجوی پیشرفته
بازدید
7870
آخرین بروزرسانی: 1391/06/04
خلاصه پرسش
نخستین مدرسه تفسیر در کجا پدید آمد؟
پرسش
نخستین مدرسه تفسیر در کجا پدید آمد؟
پاسخ اجمالی

اوّلین مفسر قرآن کریم، شخص پیامبر گرامی اسلام(ص) بود که وظیفه‌ی اساسى آن حضرت، تفسیر معانى آیات قرآن کریم به صورت روشن و گویا است.[1] تا در اختیار مردم قرار داده و به آنها بیاموزد که راه صحیح چیست. پیامبر گرامی اسلام(ص)، به دو شیوه‌ی عمومی و خصوصی تعلیم تفسیر می‌فرمودند.[2] ولی پایگاه و مدرسه خاصی احداث و بنا نکردند، و تمام قرآن نیز برای عموم مردم توسط پیامبر اکرم(ص)، تفسیر نشده است؛ زیرا نه عمر شریف آن حضرت، به این امر کفاف کرد و نه جامعه‌ی نوپای اسلامى نیازى داشت و نه سطح افکار عمومی چنان بود که از دقایق آیات، بتوان برای عموم مردم، پرده برداشت.[3]

در عهد صحابه نیز تفسیر قرآن فقط در حد نقل احادیث و سنت پیامبر اسلام(ص) بود.[4] اما در عهد تابعین تعداد زیادى از علماى بزرگ در صحنه‌ی دانش اسلامى ظاهر شدند و در بسیاری از مسائل دین از جمله موضوعات قرآنی به اجتهاد پرداخته‌اند.[5]

نخستین مدرسه‏اى که اجتهاد و اعمال نظر براى استنباط معانى قرآن را آغاز کرد، مدرسه مکه بود که پایه‏هاى محکم آن را صحابى گران‌قدر، شاگرد موفق امیر مؤمنان(ع) عبد اللّه بن عباس بنا نهاد و پس از آن، مدرسه کوفه بود که به دست عبد اللّه بن مسعود تأسیس شد.

اما مدرسه مکه چندان دوام نیافت و یک سال پس از وفات ابن عباس، رو به افول نهاد و پرورش یافتگان آن مدرسه متفرق شدند و به اطراف و اکناف از جمله خراسان، مصر، شام و دیگر سرزمین‏ها رفتند؛ در همین حال، مدرسه کوفه رو به شکوفایى مى‏نهاد و با گذشت زمان شهرت و فعالیت آن فزونى مى‏یافت.[6]

 


[1]. «وَ أَنزَلْنَا إِلَیْکَ الذِّکْرَ لِتُبَینِ‏َّ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَیهِمْ وَ لَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُون»؛ و ما این ذکر [قرآن‏] را بر تو نازل کردیم، تا آنچه به سوى مردم نازل شده است براى آنها روشن سازى و شاید اندیشه کنند؛ نحل 44.

[2]. علوى مهر، حسین، آشنایى با تاریخ تفسیر و مفسران، ص 33،‏ مرکز جهانى علوم اسلامى، قم، چاپ اول، 1384ش.‏

[3]. شاهرودى‏، عبد الوهاب، ارغنون آسمانى، جستارى در قرآن، عرفان و تفاسیر عرفانى‏، ص 98، کتاب مبین‏، رشت، چاپ اول، 1383 ش.

[4]. ارغنون آسمانى، ص 98.

[5]. همان، ص 99.

[6]. معرفت، محمد هادى، التفسیر و المفسرون فی ثوبه القشیب، ج 1، ص 435، الجامعة الرضویه للعلوم الاسلامیة، مشهد، چاپ اوّل، 1418ق.

 

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • سامری‌ها(سامریه) چه فرقه‌ای هستند؟
    16384 یهود 1393/12/25
    فرقه «سامریه» از فرقه‌های قدیمی دین یهود است. پس از مدتی که بنی‌اسرائیل وارد سرزمین فلسطین شدند به دو قسمت در شمال و جنوب این سرزمین رفتند. منطقه جنوب، با مرکزیت اورشلیم در اختیار تعدادی از فرزندان یعقوب(ع) بود که کتاب مقدس از این گروه صحبت بسیار کرده ...
  • آیا می‌شود برای کسی که در زمان زنده بودنش قرآن نمی‌خواند بعد از مرگش قرآن خواند؟
    8857 بیشتر بدانیم 1392/05/13
    برای کسی که در زمان زنده بودنش قرآن نمی‌خواند، اگر به قرآن اعتقاد داشت و منکر آن نبود -هر چند تلاوت نمی‌کرد- خواندن قرآن و هدیه ثوابش به آن میت، نه تنها اشکالی ندارد؛ چه بسا این کار از باب ارسال خیرات برای او موجب نزول رحمت الاهی ...
  • فرق تخالف و تقابل چیست؟
    16145 کلیات 1394/10/02
    1. «تخالف» در اصل از اصطلاحات علم کلام است و در تعریف آن گفته‌اند؛ هر گاه دو چیز در ماهیّت و لوازم آن باهم تغایر داشته باشند و این تغایر و تنافی به گونه‌ای باشد که مانع اجتماعشان در یک محل‏ نباشد و اجتماعشان در یک محل ...
  • واژه «حمیم» در قرآن به چه معنا است؟
    1566 تفسیر 1402/10/02
    واژه «حَمیم» صیغه مبالغه از ریشه «حمم» به ‌معنای داغ و حرارت شدید است.راغب اصفهانی در المفردات می‌گوید: آب گرمى را که از منبع خود خارج می‌شود، «حمّه» گویند. و به همین اعتبار به عرق انسان و حیوان حمیم گفته می‌شود. حمّام را به جهت آب گرم و یا ...
  • آیا برای اقامه قضای نماز آیات، باید غسل کرد؟
    15199 Laws and Jurisprudence 1390/11/24
    اکثر مراجع عظام تقلید یکی از غسلهای مستحب را، غسل کسی می دانند که نماز آیات را در وقت گرفتن خورشید و ماه، عمداً نخوانده است و آن در صورتى است که تمام ماه و خورشید گرفته باشد.
  • منظور از عبارت «لیس منا»؛(از ما نیست) که روایات آمده، چیست؟
    968 حدیث 1403/01/26
    خداوند مشرکان و گناهکارانی که به نوعی وابسته به یکی از اولیای خدا هستند را از آنان نمی‌داند، مانند آنچه قرآن کریم از نوح پیامبر(ع) نقل می‌کند، زمانی که آن‌حضرت از خداوند درخواست نمود که خدایا فرزندم از اهل من است و او را نجات ده، ...
  • در فرازی از یک دعا آمده که (حرسک الله یا فلان بن فلانة) ای فلانی فرزند فلان بانو! خدا نگهدارت! آیا این فراز باید به همین صورت خوانده شود؟
    14716 حدیث 1397/06/07
    یکی از حرزهایی که از معصومان(ع) نقل شده، حرزی جامع است که با این عبارت شروع می‌شود: «بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ‏، بِسْمِ اللهِ "اخْسَؤُا فِیها وَ لا تُکَلِّمُونِ،"[1] "إِنِّی أَعُوذُ بِالرَّحْمنِ مِنْکَ إِنْ کُنْتَ تَقِیًّا"[2] أَخَذْتُ بِسَمْعِ اللهِ وَ بَصَرِه ...
  • چه نوع آلات موسیقی را لهوی و حرام و چه نوع حلال است؟
    30019 Laws and Jurisprudence 1387/09/18
    در پاسخ به سؤال مذکور لازم به تذکر است که حضرت امام خمینی (قدس سره) و دیگر مراجع عظام تقلید از جمله حضرت آیت الله بهجت  معیار حرمت موسیقی را مطرب بودن و متناسب بودن آن موسیقی، با مجالس لهو و لعب دانسته و خرید، فروش، استماع،
  • مذهب چیست؟ این‌که می‌گویند مذهب ریشه عرشی دارد، مقصود چیست؟
    20021 چیستی دین 1397/10/04
    لغت‌شناسان برای واژه «مذهب» معانی متعددی ذکر کرده‌اند؛ مانند: آیین، دین، روش، سنت، شرع، شریعت، طریقه، طریقت، کیش، مسلک، مشرب، نحله، راه‌ و روش، طریقه، هریک از فرقه‌ها و گرایشات دینی با مجموعه‌‌ای از آیین‌‌ها و آموزه‌‌ها.[1] به نظر می‌رسد همه این معانی به ...
  • آیا دعایی برای قطع‌شدن گریه‌ی نوزاد وجود دارد؟
    22333 حدیث 1400/12/04
    گریه نوزاد وسیله‌ا‌ی ارتباطی میان نوزاد با اطرافیان، به خصوص مادرش می‌باشد. نوزادان از طریق گریه‌کردن نیازهای‌شان را اعلام می‌کنند و چه بسا فوائد دیگری غیر از اعلام نیاز هم وجود داشته باشد؛ از این‌رو گریه برایشان سودمند است، و نباید به دنبال آن باشیم تا ...

پربازدیدترین ها