جستجوی پیشرفته
بازدید
24764
آخرین بروزرسانی: 1392/01/20
خلاصه پرسش
دلیل محرم شدن خواهر و برادر رضاعی چیست؟
پرسش
دلیل محرم شدن خواهر و برادر رضاعی چیست؟
پاسخ اجمالی
اگر طفل شیرخواری، با حفظ تمام شرایط و ضوابط رضاع در فقه؛ از زنی شیر بخورد، طبق نصّ صریح قرآن کریم،[1] با زنی که از او شیر خورده و نیز با دختران آن زن، مَحرم می‌شود، اما این حکم مختص به آن زن و دختران او نمی‌شود، بلکه به دلیل این که آن کودک، در حکم فرزند واقعی آن زن خواهد بود، آن طفل با تمامی کسانی که فرزند واقعی آن زن و شوهر او هستند، محرم می‌شود.[2]
حدیث این حکم علاوه بر این‌که از ائمه اطهار(ع) به ما رسیده؛ از شخص پیامبر اکرم(ص) نیز نقل شده است، لذا اصل رضاع،[3] مورد اتفاق شیعه و سنی است[4] تا جایی که آن را اجماعی دانسته‌اند و حتی یکی از ضروریات مذهب یا دین به شمار رفته است.[5] پیامبر اسلام(ص) درباره حکم رضاع می‌فرماید: «همه کسانی که از طریق نسب و خویشاوندی با انسان محرم شده‌اند، از طریق رضاع هم محرم می‌شوند».[6] این روایت را اهل سنت از عایشه نقل کرده‌اند،[7] و بیشتر منابع شیعه نیز آن را از طریق امام علی(ع)،[8] و امام صادق(ع) [9] نقل کرده‌اند. البته در کنار این روایت، روایات متعدد دیگری نیز از امامان دیگر نقل شده است که می توان به «باب الرّضاع» منابع حدیثی مراجعه کرد.
برخی در فلسفه تحریم محارم رضاعى گفته‌اند؛ با پرورش گوشت و استخوان آنها با شیر شخص معیّنى، شباهت به فرزندان او پیدا می‌کند؛ مثلاً زنى که کودکى را به اندازه‌اى شیر می‌دهد که بدن او با آن شیر رشد مخصوصى می‌کند، یک نوع شباهت در میان آن کودک و سایر فرزندان آن زن پیدا می‌شود و در حقیقت هر کدام جزئى از بدن آن مادر محسوب می‌شوند و مانند دو برادر نسبى هستند.[10]
 

[1]. نساء، 23: «[نکاح اینان‏] بر شما حرام شده است: مادرانتان، و دخترانتان، و خواهرانتان، و عمّه‌هایتان، و خاله هایتان، و دختران برادر، و دختران خواهر، و مادرهایتان که به شما شیر داده‌اند، و خواهران رضاعى شما، و مادران زنانتان، و دختران همسرانتان که [آنها دختران‏] در دامان شما پرورش یافته‌اند و با آن همسران همبستر شده‌اید -پس اگر با آنها همبستر نشده‌اید بر شما گناهى نیست [که با دخترانشان ازدواج کنید]- و زنان پسرانتان که از پشت خودتان هستند، و جمع دو خواهر با همدیگر -مگر آنچه که در گذشته رخ داده باشد- که خداوند آمرزنده مهربان است».
[2]. امام خمینی، تحریر الوسیلة، ج ‏2، ص 269، مؤسسه مطبوعات دار العلم، قم، چاپ اول، بی‌تا.
[3]. اما در شرایط رضاع میان شیعه و اهل سنت اختلاف نظر وجود دارد؛ ر.ک: مغنیه، محمد جواد‌، الفقه علی المذاهب الخمسة، ج 2، ص 317 – 318، دار التیار الجدید، دار الجواد، بیروت، چاپ دهم، 1421ق. 
[4]. همان، ص 317.
[5]. نجفى(صاحب الجواهر)، محمد حسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، محقق و مصحح: قوچانی، عباس، آخوندی، علی، ج ‏29، ص 264، چاپ هفتم، دار إحیاء التراث العربی‏، بیروت، 1404ق.
[6]. نسائی، أبو عبد الرحمن أحمد بن شعیب، السنن الکبرى، محقق: شلبی، حسن عبد المنعم، ج 5، ص 191، مؤسسة الرسالة، بیروت، چاپ اول، 1421ق: «أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا یحْیى بْنُ سَعِیدٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا مَالِک، عَنْ عَبْدِ اللهِ بْنِ أَبِی بَکرٍ، عَنْ عَمْرَةَ، عَنْ عَائِشَةَ، عَنِ النَّبِی صَلَّى اللهُ عَلَیهِ وَسَلَّمَ قَالَ: «یحْرُمُ مِنَ الرَّضَاعَةِ مَا یحْرُمُ مِنَ النَّسَبِ». و در برخی از منابع اهل سنت؛ به جای «من النسب»، «مِن الولادة» آمده است. از جمله: أصبحی مدنی، مالک بن أنس، الموطأ، محقق: اعظمی، محمد مصطفى، ج 4، ص 868، مؤسسة زاید بن سلطان آل نهیان للأعمال الخیریة والإنسانیة، أبو ظبی، چاپ اول، 1425ق. 
[7]. السنن الکبرى، ج 5، ص 191؛ الموطأ، ج 4، ص 868؛ بخاری جعفی، محمد بن إسماعیل، الجامع المسند الصحیح المختصر من أمور رسول الله صلى الله علیه وسلم وسننه وأیامه(صحیح البخاری)، محقق: محمد زهیر بن ناصر الناصر، ج 7، ص 38، دار طوق النجاة (مصورة عن السلطانیة بإضافة ترقیم ترقیم محمد فؤاد عبد الباقی)، چاپ اول، 1422ق.  
[8]. ابن حیون، نعمان بن محمد مغربی، دعائم الإسلام و ذکر الحلال و الحرام و القضایا و الأحکام، محقق و مصحح: فیضی، آصف،‏ ج 2، ص 240، مؤسسة آل البیت(ع)، قم، چاپ دوم، 1385ق.
[9]. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 5، ص 446، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق. 
[10]. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 3، ص 329، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، 1374ش.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • چرا زن نمی‌تواند مرجع تقلید و قاضی باشد؟
    73146 اجتهاد و مرجعیت در اسلام 1387/04/03
    دانشمندان و متخصّصان دینی درباره‌ موضوعاتی؛ مانند مرجع تقلید، یا قاضی شدن زن و بعضی از عناوین دیگر، اختلاف نظر دارند. این امور جزو مسلّمات و ضروریات دینی به شمار نمی‌آید. کسانی که می‌گویند زنان مرجع تقلید یا قاضی نمی‌شوند، به ادله‌ای؛ نظیر روایات و اجماع، تمسک کرده‌اند ...
  • چرا خداوند در مقابل درخواست رؤیت خدا توسط یهودیان، آنها را مجازات کرد؟
    8592 تفسیر 1392/01/26
    آنچه باید در این‌جا مورد دقت قرار گیرد، این عبارت در آیه است: « فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ». باء در «بظلمهم» معنای سببیت بوده و متعلق به «اخذتهم» است و معنا این‌گونه می‌شود که آنها را به جهت ستمی که روا داشته­‌اند، با صاعقه مجازات می‌کنیم. این عبارت نمایان‌گر ...
  • با در نظرگرفتن جمیع جوانب و مصالح، آیا ارجح نیست که مقام رهبری در قانون جمهوری اسلامی ایران دارای یک زمان و دوره مشخص باشد؟
    8512 System 1389/04/16
    دائمی بودن رهبری در ایران ناشی از رأی مردم به قانون اساسی بوده و دلیلی نیز وجود ندارد که در صورت از دست ندادن شرایط، زمان آن را محدود کرد. فساد موجود در حکومت ها بیشتر ناشی از خلق و خوی حاکمان ...
  • با توجه به آیات 103 و 104 سوره کهف، راه تشخیص کار نیک از بد و ناپسند چیست؟
    24104 تفسیر 1389/05/13
    آیات شریفه، به معرفى زیانکارترین انسان ها و بدبخت‏ترین افراد بشر مى‏پردازد. زیان واقعى و خسران مضاعف آنجا است که انسان سرمایه‏هاى مادى و معنوى خویش را در یک مسیر غلط و انحرافى از دست دهد و گمان کند کار خوبى کرده است، نه از این کوشش ها ...
  • آیا در اسلام، مسئله ای به نام وضوی ارتماسی داریم؟
    11356 Laws and Jurisprudence 1391/07/03
    وضوى ارتماسى آن است که انسان صورت و دستها را به قصد وضو با مراعات شستن از بالا به پایین در آب فرو برد؛ اما براى این که مسح سر و پاها با آب وضو باشد، باید در شستن ارتماسى دستها، قصد شستن وضویى، هنگام بیرون آوردن ...
  • زنان عقیمی که بچه‌دار نمی‌شوند از دیدگاه قرآن چه جایگاهی دارند؟
    24597 تفسیر 1395/08/04
    گرچه پروردگار صلاح دیده برخی مردان و زنان، عقیم باشند[1] اما عقیم بودن و بچه‌دار نشدن به تنهایی نقصی معنوی - نه برای مردان و نه برای بانوان - نبوده و از مقام و ارزش انسانی هیچ کدام از آنها نمی‌کاهد. البته می‌شود برای ...
  • آیا در تحقیقات پزشکی، جایز است از جنین سقط شدهٔ انسان استفاده کرد؟
    7682 گوناگون 1393/02/25
    بیشتر فقها تشریح بدن انسان(جنین یا غیر جنین) را جایز نمی‌دانند، اما برخی از مراجع[1] در این‌باره می‌گویند، اگر این‌گونه تحقیقات در راستای کشف مطالب پزشکى جديد و مورد نیاز جامعه و نیز درمان بيمارى‌های تهدید کننده زندگى مردم باشد، جايز است؛ ولى تا ...
  • آیا گزارش غیر‌مسلمان مبنی بر نجاست چیزی که در اختیار اوست، مورد قبول است؟
    8833 اثبات نجاست 1393/02/03
    فقها در این زمینه فرقی بین مسلمان و غیر مسلمان نگذارده و می‌گویند، نجس بودن چیزى از سه راه ثابت مى‌شود، و باید بر آن ترتیب اثر داد: 1. آن که انسان خودش یقین به نجاست پیدا کند. 2. دو نفر عادل و یا حتّى یک نفر گواهى ...
  • معنای استدلال مباشر چیست؟
    19452 قیاس اقترانی و استثنائی 1391/12/06
    در مورد استدلال مباشر آنچه را که برخی از نویسندگان در این‌باره نگاشته‌اند، در این‌جا نقل می‌کنیم: بسیاری از منطق‌نگاران معاصر آنچه را در منطق نگاشته‌های پیشین با عنوان «احکام قضایا» یا «نسبت قضایا» مطرح بوده، قسمی از استدلال برشمرد‌ه‌اند و نام‌هایی؛ همچون استدلال «مباشر»، «بی‌واسطه» و «بسیط» ...
  • محدوده حرم مکه چقدر است؟
    9600 گوناگون 1396/10/23
    ابتدا باید دید منظور از حرم مکه چیست، آیا مراد، مسجد الحرام است؟ یا منطقه‌ای که زائرین خانه‌ی خدا بدون احرام، حق ورود به آن‌را ندارند و ورود کفار نیز به لحاظ شرعی در آن ممنوع است؟ در صورت نخست، پاسخ آن است که هر مکانی که در ...

پربازدیدترین ها