جستجوی پیشرفته
بازدید
89080
آخرین بروزرسانی: 1394/03/19
خلاصه پرسش
رضاع کبیر چیست؟ و آیا عائشه برای محرم شدن با نامحرمان، خواهرزاده و یا برادرزاده خود را وادار به شیر دادن آنها می‌کرد؟
پرسش
رضاع کبیر چیست؟ و آیا عائشه برای محرم شدن با نامحرمان، خواهرزاده و یا برادرزاده خود را وادار به شیر دادن آنها می‌کرد؟
پاسخ اجمالی

یکی از راه‌های محرمیت، رضاع یا همان شیرخوارگی است که ایجاد محرمیت از این روش دارای شرایطی است که می‌توانید جهت اطلاع از آن به پاسخ شماره‌ی 4071 از همین سایت مراجعه کنید.

موضوع رضاع کبیر مورد پذیرش شیعه نیست و به طور طبیعی شیعیان چنین نسبتی را به عائشه نمی‌پذیرند و در هیچ یک از کتب روایی معتبر شیعه نیز از این موضوع سخنی به میان نیامده است. اما در این بین در منابع اهل سنت روایتی آمده است مبنی بر این‌که پیامبر اسلام(ص) شیرخوارگی مرد اجنبی را از زن اجنبی اجازه داده و این امر را موجب ایجاد محرمیت دانسته‌اند؟! بر این اساس، برخی از اهل ظاهر، مانند داوود ظاهری از اهل سنت، طبق این روایت فتوا داده‌اند.[1]

اساس فتواى آنها روایت عائشه است به این مضمون که مردى به ‌نام «ابوحذیفه» همسرى به نام «سهله» و پسرخوانده‌اى به نام «سالم» داشت. وقتى آیه‌ی «ادْعُوهُمْ لِآبٰائِهِمْ»[2] نازل شد که پسرخوانده معنا ندارد، ابوحذیفه به سالم گفت: «تو دیگر پسر ما نیستى»، ولى سالم روى علاقه‌اى که به این خانواده داشت، نزد آنها می‌آمد و گاهى هم سهله تنها بود، وقتى ابوحذیفه می‌فهمید ناراحت می‌شد، زن ابوحذیفه خدمت پیامبر آمد و مشکل را عرض کرد، پیامبر اکرم(ص) به او فرمود: «از شیر خودت به او بده»، سهله گفت که او کبیر است، چگونه به او شیر دهم؟ پیامبر(ص) در جواب فرمود: «می‌دانم که او بزرگ است، ولی جواب همان است که گفتم». این روایت در کتاب صحیح مسلم،[3] مسند احمد،[4] سنن کبری[5] و... آمده است.

عائشه این روایت را مبنا قرار داده و با هر مردى که مى‌خواست تکلّم کند، شیر دختر برادر یا دختر خواهر خودش را به او مى‌داد تا به او محرم شود. ولى همسران پیامبر اکرم(ص) بر خلاف عائشه اجماع داشتند.

بیهقی در همان کتاب سنن کبری،[6] مخالفت دیگر همسران پیامبر(ص) را با این فتوای عائشه نقل می‌کند و می‌گوید که دیگر همسران پیامبر اجازه نمی‌داند تا مردی که به این شیوه محرم شده است بر آنان وارد شود. او در ادامه‌ی همین بحث مخالفت شافعی را نیز با این فتوا نقل می‌کند.

بخاری در صحیحش این روایات را به ‌طور ناقص تا آیه‌ی «ادعوهم لابائهم» آورده و به ادامه‌ی آن اشاره نکرده است، اما در پاورقی برخی نسخه‌های آن به ادامه‌ی روایت از دیگر منابع حدیثی اهل سنت اشاره شده و در ضمن آن بیان شده است که عموم مسلمانان رضاع کبیر را موجب محرمیت نمی‌دانند و چون چنین حدیثی از عایشه در کتاب‌های آنان وارد شده است دست به توجیه روایت زده است که یا منسوخ شده یا این حدیث فقط دربارۀ همان کسی که رسول خدا(ص) فرموده است منطبق می‌شود.[7]

صاحب کتاب «الفقه علی مذاهب الاربعة» اشکال دیگری بر این حدیث وارد می‌کند که شیر دادن مستلزم کشف پستان، لمس و مکیدن است، چگونه چنین چیزی برای مرد نامحرم که هنوز محرم نشده است! جایز است؟ برای فرار از این اشکال واضح، دوباره به تکاپو افتاده‌اند که زن می‌تواند برای این نوع از محرمیت شیر خود را در ظرفی به مرد اجنبی بدهد!![8]

متأسفانه اخیراً برخی از علماء وهابی با استناد به همین روایت فتوا به محرمیت مرد بالغ بر اثر شیر خوردن از زن نامحرم داده‌اند! فتوایی که موجب اعتراض بسیاری از علماء اهل سنت شد.[9]

 


[1]. سبحانی، جعفر، نظام النکاح فی الشریعه الاسلامیة الغراء، ج 1، ص 288، مؤسسه امام صادق(ع)، قم، بی تا.

[2]. احزاب، 5.

[3]. نیشابوری، مسلم، صحیح مسلم ، ج 2، ص 1076، ح 1453، دار الاحیاء التراث العربی، بیروت، بی تا.

[4]. احمد بن حنبل، مسند احمد، ج40، ص 130، مؤسسة الرسالة، بیروت، چاپ دوم، بی تا.

[5]. بیهقی، احمد بن الحسین، سنن کبری، ج 7، ص 459، دارالفکر، بیروت، بی تا.

[6] همان، ح 16065.

[7]. بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح بخاری، تحقیق، دیب، مصطفی، ج 4، ص 1469، ح 3778، دار ابن کثیر، بیروت، 1407ق.

[8]. جزیری، عبدالرحمان، الفقه علی مذاهب اهل السنة، ج 4، ص 919، مکتبة العصریة، بیروت،1426ق.

[9]. برای آگاهی بیشتر به سایت مؤسسه ولی عصر(عج) مراجعه کنید: http://www.valiasr-aj.com/fa/page.php?bank=khabar&id=1921

 

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها