جستجوی پیشرفته
بازدید
17802
آخرین بروزرسانی: 1393/01/25
خلاصه پرسش
آیا نام‌گذاری فرزندان سقط شده و نیز فرزندانی که هنوز در شکم مادرند مستحب است؟
پرسش
سلام؛ شنیده‌ام یکی از حقوق فرزند بر والدین این است که در دوران حاملگی اسمش را انتخاب کنند و اگر جنینی در دوران حاملگی سقط شود و نامی نداشته باشد پدر و مادرش مؤاخذه خواهند شد، اگر درست است پس چرا امام حسن(ع) و امام حسین(ع) بعد از به دنیا آمدنشان اسمشان تعیین شد؟ مثلا بعد از تولد امام حسن(ع) حضرت فاطمه(س) اسم کودک را به امام علی(ع) واگذار کردند و ایشان به پیامبر(ص) و پیامبر هم به خدای یکتا واگذارد؟
پاسخ اجمالی
ابتدا باید گفت با جمع­بندی روایاتی که در این زمینه وجود دارد به دو نتیجه می­رسیم:
الف. توصیه­ای به نام‌گذاری قطعی فرزندان قبل از تولد و هنگامی که در شکم مادرانشان هستند نشده، و موارد خاصی چون نام‌گذاری حضرت محسن(ع) از سوی پیامبر(ص) ممکن است به دلیل شرایط خاص بوده است.
ب. نام‌گذاری فرزندانی که قبل از رسیدن به زمان طبیعی تولد، سقط شده باشند مستحب است.
اکنون با بررسی روایات، دلایل خود در مورد چگونگی رسیدن به این نتیجه­­ها را بیان می­داریم:
روایت اول: پیامبر اکرم(ص) فرمود: فرزندان سقط شده خود را نیز نام‌گذاری کنید؛ زیرا هنگامی که مردم را با نام‌هایشان در روز قیامت فراخوانند، فرزندان سقط شده نزد پدرانشان رفته و از آنان می­پرسند که چرا ما را نام‌گذاری نکردید؟!
بعد از شنیدن این سخنان، اصحاب عرضه داشتند: فرزندان پسر را با نام­های پسرانه نام‌گذاری می­کنیم و دختران سقط شده را نیز با نام‌های دخترانه. حال در مورد فرزندانی که جنسیت آنان برای ما مشخص نیست، چه نامی بگذاریم؟! حضرت فرمودند: با نام‌هایی که هم می­تواند نام پسر باشد و هم نام دختر، آنان را نام‌گذاری کنید. نام‌هایی؛ چون زائده، طلحه، عنبسه و حمزه.[1]
همان‌گونه که مشاهده می­فرمایید، در این روایت تنها به فرزندان سقط شده اشاره شده و سخنی از نام‌گذاری فرزندانی که هنوز در شکم مادرشان هستند به میان نیامده است.
روایت دوم: امیرالمؤمنین(ع) فرمود: فرزندانتان را قبل از آن‌که به دنیا آیند نام‌گذاری کنید، اگر نمی­دانید که آنها پسرند یا دختر، نام‌های مشترک را برای آنها برگزینید؛ زیرا فرزندان سقط شده­ای که برایشان نامی انتخاب نکردید هنگامی که در روز قیامت با شما روبرو شوند، از شما خواهند پرسید که چرا برای ما نامی انتخاب نکردید؟! و پیامبر اعظم(ص) محسن را قبل از تولدش نام‌گذاری کرد.[2]
 بر خلاف روایت قبلی، این روایت به نوعی دو پهلو بوده و بخش‌هایی از آن، همان مفهوم روایت قبلی را رسانده و بخش‌های دیگری از آن، نشانگر توصیه به نام‌گذاری فرزندانی است که هنوز به دنیا نیامده و در شکم مادرانشان هستند.
عبارت «فرزندان سقط شده شما که برایشان نامی انتخاب نکردید» دقیقاً ناظر به همان روایت قبلی است و عبارت « اگر نمی­دانید که آنها پسرند یا دختر» نیز با توجه به آن‌که در آن زمان تقریباً جز با اعجاز، تشخیص جنسیت فرزندان در شکم مادر امکان­پذیر نبود و به دنبال آن، اعلام دو توصیه متفاوت معنایی نداشت، می­تواند نشانه­ای از آن باشد که این روایت نیز در مورد فرزندان سقط شده­ای است که تشخیص جنسیت آنها امکان پذیر نیست.
اما از طرف دیگر، دو عبارت «قبل از آنکه به دنیا آیند» و «پیامبر اعظم(ص) محسن را قبل از تولدش نام‌گذاری کرد» نشانگر آن است که این استحباب شامل نام‌گذاری فرزندانی که در شکم مادر هم هستند خواهد شد. البته معنای عبارت اول را شاید بتوان به این معنا تفسیر کرد که فرزندانی که  قبل از وقت مقرر به دنیا آیند، برایشان نام بگذارید که در این صورت، شامل همان فرزندان سقط شده­ خواهد بود و آن بخش از روایت که به نام‌گذاری محسن توسط پیامبر(ص) در شکم مادر اشاره دارد، شاید به صورت موردی و ویژه بوده و با کمک اعجاز حضرتشان و آگاهی به آنکه این نوه ایشان قبل از زایمان طبیعی سقط خواهند شد، انجام شده باشد، زیرا گزارشی مبنی بر نام‌گذاری حسنین(ع) قبل از تولد توسط پیامبر(ص) وجود ندارد، بلکه گزارش شده که نام‌گذاری این دو  امام بزرگوار بعد از میلادشان انجام پذیرفته است.[3]
همانگونه که ملاحظه فرمودید، از روایت دوم نیز به صورت شفاف و صریح نمی­توان به این نتیجه دست یافت که نام‌گذاری تمام فرزندان در شکم مادرانشان مستحب باشد. بر این اساس، جمع بندی روایات می­تواند آن باشد که نام‌گذاری فرزندان سقط شده قطعاً دارای استحباب بوده، اما استحباب قطعی نام‌گذاری فرزندان در شکم مادر با توجه به این روایات چندان واضح نیست اگرچه منعی برای این نام‌گذاری نیز وجود ندارد، بلکه امروزه که تعیین جنسیت در شکم مادر نیز امکان پذیر است، شاید نام‌گذاری فرزندان قبل از تولد نیز مطلوب باشد.
 

[1]. حمیری، عبدالله بن جعفر، قرب الأسناد، ص 160، قم، مؤسسة آل البیت، 1413ق.
[2]. شیخ کلینی، کافی، ج 6، ص 18، تهران، دار الکتب الإسلامیة، 1407ق.
[3]. شیخ صدوق، علل الشرائع، ج 1، ص 137، قم، کتابفروشی داوری، 1385ش.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها