لطفا صبرکنید
بازدید
21508
21508
آخرین بروزرسانی:
1394/01/12
کد سایت
fa57006
کد بایگانی
70023
نمایه
اغلال و سلاسل در قرآن کریم
اصطلاحات
غلّ و زنجیر|سلسله
گروه بندی اصطلاحات
سرفصلهای قرآنی
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
اغلال و سلاسل در قرآن به چه معنا است؟
پرسش
اغلال و سلاسل در قرآن در چه معنا به کار رفته و فرق این دو کلمه چیست؟
پاسخ اجمالی
۱. «اغلال» جمع «غل»، در لغت به معنای، طوق، بند و زنجیر آهنین است که به گردن و دست محبوسان بندند.[1]
این واژه در قرآن کریم در مواردی از جمله در آیه 157 سوره اعراف آمده است: «همانها که از فرستاده [خدا]، پیامبر «امّى» پیروى میکنند؛ پیامبرى که صفاتش را، در تورات و انجیلى که نزدشان است، مییابند آنها را به معروف دستور میدهد، و از منکر باز میدارد أشیای پاکیزه را براى آنها حلال میشمرد، و ناپاکیها را تحریم میکند و بارهاى سنگین، و زنجیرهایى را که بر آنها بود، [از دوش و گردنشان] بر میدارد...».
در قرآن کریم «اغلال» هم درمورد دنیا و هم در آخرت به کار رفته است. منظور از غل و زنجیر در دنیا، زنجیر جهل و نادانى، زنجیر انواع تبعیضات و زندگى طبقاتى، زنجیر بتپرستى و خرافات و زنجیرهاى دیگر، است.[2] پیامبران مبعوث شدند، تا از طریق دعوت پیگیر و مستمر به علم و دانش، از راه دعوت به توحید و دعوت به اخوت دینى و برادرى اسلامى، و مساوات در برابر قانون، این زنجیرها را از دست و پای مردم بردارند، اما در آخرت همان غل و زنجیر است[3] که به عنوان عذاب در گردن کافران و اهل جهنم انداخته میشود.
۲. «سلاسل» جمع «سلسله» به معنای مطلق زنجیر است. چه از جنس آهن باشد یا غیر آن.[4] پس سلاسل حلقههای زنجیری است که به هم پیوستهاند و با آن انسان را میبندند و به هر جا که اراده کنند حرکت میدهند و میبرند.[5]
این معنا البته چیزی است که از ظاهر این واژه استفاده میشود. اما به حسب واقع و حقیقت، سلاسل عبارت است از: شهوات و تمایلات نفسانی و برنامههای مادی دنیوی که در تمام بخشهای زندگی مادی گسترده است. این نوع از سلاسل کسانی را که در دامش گرفتار شدند، مانع میشود تا مسیر حق و رستگاری را بپیمایند، و بر خلاف خواستههای نفسانی سیر کنند.
۳. فرق این دو این است که «سلاسل» مطلق زنجیر بوده و «اغلال» تنها زنجیرى است که بر گردن مینهند.[6] «إِذِ الْأَغْلالُ فی أَعْناقِهِمْ وَ السَّلاسِلُ یُسْحَبُون»؛[7] آنگاه که غُلها را به گردنشان اندازند و با زنجیرها بکشندشان.
از این آیه و آیه «إِنَّا أَعْتَدْنا لِلْکافِرِینَ سَلاسِلَ وَ أَغْلالًا وَ سَعِیراً»،[8] به خوبى روشن میشود که اغلال غیر از سلاسل است.[9]
این واژه در قرآن کریم در مواردی از جمله در آیه 157 سوره اعراف آمده است: «همانها که از فرستاده [خدا]، پیامبر «امّى» پیروى میکنند؛ پیامبرى که صفاتش را، در تورات و انجیلى که نزدشان است، مییابند آنها را به معروف دستور میدهد، و از منکر باز میدارد أشیای پاکیزه را براى آنها حلال میشمرد، و ناپاکیها را تحریم میکند و بارهاى سنگین، و زنجیرهایى را که بر آنها بود، [از دوش و گردنشان] بر میدارد...».
در قرآن کریم «اغلال» هم درمورد دنیا و هم در آخرت به کار رفته است. منظور از غل و زنجیر در دنیا، زنجیر جهل و نادانى، زنجیر انواع تبعیضات و زندگى طبقاتى، زنجیر بتپرستى و خرافات و زنجیرهاى دیگر، است.[2] پیامبران مبعوث شدند، تا از طریق دعوت پیگیر و مستمر به علم و دانش، از راه دعوت به توحید و دعوت به اخوت دینى و برادرى اسلامى، و مساوات در برابر قانون، این زنجیرها را از دست و پای مردم بردارند، اما در آخرت همان غل و زنجیر است[3] که به عنوان عذاب در گردن کافران و اهل جهنم انداخته میشود.
۲. «سلاسل» جمع «سلسله» به معنای مطلق زنجیر است. چه از جنس آهن باشد یا غیر آن.[4] پس سلاسل حلقههای زنجیری است که به هم پیوستهاند و با آن انسان را میبندند و به هر جا که اراده کنند حرکت میدهند و میبرند.[5]
این معنا البته چیزی است که از ظاهر این واژه استفاده میشود. اما به حسب واقع و حقیقت، سلاسل عبارت است از: شهوات و تمایلات نفسانی و برنامههای مادی دنیوی که در تمام بخشهای زندگی مادی گسترده است. این نوع از سلاسل کسانی را که در دامش گرفتار شدند، مانع میشود تا مسیر حق و رستگاری را بپیمایند، و بر خلاف خواستههای نفسانی سیر کنند.
۳. فرق این دو این است که «سلاسل» مطلق زنجیر بوده و «اغلال» تنها زنجیرى است که بر گردن مینهند.[6] «إِذِ الْأَغْلالُ فی أَعْناقِهِمْ وَ السَّلاسِلُ یُسْحَبُون»؛[7] آنگاه که غُلها را به گردنشان اندازند و با زنجیرها بکشندشان.
از این آیه و آیه «إِنَّا أَعْتَدْنا لِلْکافِرِینَ سَلاسِلَ وَ أَغْلالًا وَ سَعِیراً»،[8] به خوبى روشن میشود که اغلال غیر از سلاسل است.[9]
[1]. فرهنگ معین، واژه «غل».
[2]. مکارم، شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 6، ص 400 ، تهران، دارالکتب الاسلامیة، 1374ش.
[3]. سبأ، 33، "و ما غل و زنجیرها در گردن کافران مینهیم آیا جز آنچه عمل میکردند به آنها جزا داده میشود"؟!؛ غافر، 71، "در آن هنگام که غل و زنجیرها بر گردن آنان قرار گرفته و آنها را میکشند".
[4]. لغت نامه دهخدا، واژه «سلاسل».
[5]. مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج 5، ص 212- 213، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1360ش.
[6]. قاموس قرآن، ج 3، ص 289.
[7]. غافر، ۷۱.
[8]. انسان، ۴.
[9]. قاموس قرآن، ج 3، ص ۲۹۰.
نظرات