لطفا صبرکنید
بازدید
18737
18737
آخرین بروزرسانی:
1397/07/13
کد سایت
fa57679
کد بایگانی
70795
نمایه
مراد از تعبیر خواهر هارون نسبت به حضرت مریم(س)
اصطلاحات
مریم
گروه بندی اصطلاحات
سرفصلهای قرآنی
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
چرا بنی اسرائیل، حضرت مریم(س) را با عنوان «ای خواهر هارون!» مورد خطاب قرار دادند؟ آیا او برادری به این نام داشت؟
پرسش
چرا قرآن در آیه 28 سوره مریم، از قول مردم زمان عیسی، مریم مقدس را خواهر هارون معرفی نموده است؟ در یکی از تفاسیر خواندم که هارون، مرد پاک و صالحی بود؛ آنچنان که در میان بنیاسرائیل ضرب المثل شده بود که هر که را میخواستند پاک معرفی کنند، او را خواهر یا برادر هارون معرفی میکردند و افراد نیک را به پیامبران و صالحان نسبت میدادند. اما از آیه چنین برداشت میشود که مردم، مریم را سرزنش کردند و کار بدی به او نسبت دادند. پس نمیشود که هم او را بدکاره بدانند و هم معتقد به پاکی او باشند. برخی اسلام ستیزان به این آیه استناد کرده و معتقدند که محمّد، مریم مادر عیسی را با مریم خواهر موسی و هارون اشتباهی گرفته است.
پاسخ اجمالی
حضرت مریم(س) تنها زنی است که نام او در قرآن ذکر شده، و ماجرای تولد حضرت عیسی(ع) از وقایع مهم زندگی او است. هنگامی که مریم(س)، با نوزادی در بغل به میان قوم خود بازگشت، مورد تعجب و حتی طعن و تمسخر مردم قرار گرفت. قرآن کلام مردم را چنین نقل میکند: «پس [مریم] فرزندش را در آغوش گرفته و نزد قومش آورد. گفتند: اى مریم! کار بسیار ناپسندى مرتکب شدهاى! اى خواهر هارون! پدرت مرد بدى نبود و مادرت [نیز] بدکاره نبود».[2] و اهل سنت[4]
3. در آن زمان مرسوم بود که بنی اسرائیل، یکدیگر را با ذکر نامی از پیامبران و نیکوکاران میخواندند.
این نوع استناد در میان بنی اسرائیل تبدیل به ضرب المثل شده بود. و به مریم نیز این خطاب را کردند، تو که انسان پاک و خوب بودی، چرا مرتکب این عمل زشت شدی؟![6]
البته نقلی هم وجود دارد که هارون انسان پاک و صالحی در زمان حضرت مریم(س) بود که هر شخص پاکی را به او نسبت میدادند.[8]
در هرحال و هر تفسیری را که بپذیریم، در کلیت معنا و پیام آیه فوق، تغییری ایجاد نخواهد شد.
3. در آن زمان مرسوم بود که بنی اسرائیل، یکدیگر را با ذکر نامی از پیامبران و نیکوکاران میخواندند.
این نوع استناد در میان بنی اسرائیل تبدیل به ضرب المثل شده بود. و به مریم نیز این خطاب را کردند، تو که انسان پاک و خوب بودی، چرا مرتکب این عمل زشت شدی؟![6]
البته نقلی هم وجود دارد که هارون انسان پاک و صالحی در زمان حضرت مریم(س) بود که هر شخص پاکی را به او نسبت میدادند.[8]
در هرحال و هر تفسیری را که بپذیریم، در کلیت معنا و پیام آیه فوق، تغییری ایجاد نخواهد شد.
[2]. علم الهدی، علی بن حسین، امالی المرتضی (غرر الفوائد و درر القلائد)، محقق، مصحح، ابراهیم، محمد ابوالفضل، ج 2، ص 196، قاهره، دارالفکر العربی، چاپ اول، 1998م؛ قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، محقق، مصحح، موسوی جزائری، سید طیب، ج 2، ص 50، قم، دار الکتاب، چاپ سوم، 1404ق.
[4]. بلخی، مقاتل بن سلیمان، تفسیر مقاتل بن سلیمان، تحقیق، شحاته، عبدالله محمود، ج 2، ص 626، بیروت، دار احیاء التراث، چاپ اول، 1423ق؛ ثعلبی نیشابوری، ابو اسحاق احمد بن ابراهیم، الکشف و البیان عن تفسیر القرآن، ج 6، ص 212، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ اول، 1422ق.
نیشابوری، نظام الدین حسن بن محمد، تفسیر غرائب القرآن و رغائب الفرقان، تحقیق، عمیرات، شیخ زکریا، ج 4، ص 481، بیروت، دار الکتب العلمیه، چاپ اول، 1416ق
نیشابوری، نظام الدین حسن بن محمد، تفسیر غرائب القرآن و رغائب الفرقان، تحقیق، عمیرات، شیخ زکریا، ج 4، ص 481، بیروت، دار الکتب العلمیه، چاپ اول، 1416ق
[6]. مسلم بن الحجاج، ابو الحسن القشیری، (صحیح مسلم) المسند الصحیح المختصر بنقل العدل عن العدل الى رسول الله(ص)، محقق، عبد الباق، محمد فؤاد، ج 3، ص 1685، بیروت، دار احیاء التراث العرب، بیتا؛ سیوطی، جلال الدین، الدر المنثور فی تفسیر الماثور، ج 4، ص 270، قم، کتابخانه آیه الله مرعشی نجفی، 1404ق.
[8]. ابن شهرآشوب مازندرانی، محمد بن علی، متشابه القرآن و مختلفه، مقدمه، شهرستانی، ج 1، ص 257، قم، بیدار، چاپ اول، 1410ق.
نظرات