جستجوی پیشرفته
بازدید
58890
آخرین بروزرسانی: 1388/07/06
خلاصه پرسش
عمامه پیامبر(ص) و امامان (ع) به چه رنگ بوده است؟
پرسش
رنگ عمامه امامان (ع) چه بوده و پیامبران و امامان (علیهم السلام) کدام را می پوشیدند؟ آیا حدیثی در خصوص سیاه یا سفید بودن عمامه وجود دارد که علماء کنونی آن را می پوشند؟
پاسخ اجمالی

بسیاری از اقوام و گروه های بشری حتی در جهان متمدن امروز نیز، علائم و نشانه‏هایی دارند، که از آن طریق همدیگر را شناسائی نموده و ارتباط برقرار می نمایند. سادات نیز به سبب جریانهای تاریخی و انگیزه‏های مذهبی و اجتماعی و... از شعارها و علائم خاصی پیروی می کردند. از نظر دینی، استفاده سادات از عمامه سیاه، تأسی و پیروی از جد بزرگوارشان حضرت رسول اکرم(ص) می باشد. روایات زیادی وجود دارد که آن حضرت عمامه سیاه داشته است. همچنین نقل شده است که پیامبر (ص) از رنگ های دیگر مخصوصا سفید، عمامه برسر می گذاشته است.

پاسخ تفصیلی

بسیاری از اقوام و گروه های بشری حتی در جهان متمدن امروز نیز، علائم و نشانه‏هایی دارند، که از آن طریق همدیگر را شناسائی نموده و ارتباط برقرار می نمایند؛ مانند: لباس های بلوچی، لباس های کردی، سبیل گذاشتن در میان اهل حق، عمامه و ریش بلند و لباس مخصوص در میان مولوی ها در ایران و لباس های عربی در کشور های عربی، عمامه و سبیل در میان سیک های هند و...

سادات نیز به سبب جریانهای تاریخی و انگیزه‏های مذهبی و اجتماعی و... از شعارها و علائم خاصی پیروی می کردند. از نظر دینی، استفاده سادات از عمامه سیاه، تأسی و پیروی از جد بزرگوارشان حضرت رسول اکرم(ص) می باشد. روایات زیادی وجود دارد که آن حضرت عمامه سیاه داشته است. شمس‏الدین ذهبی(دانشمند بزرگ اهل سنت) در مورد سیاه بودن عمامه حضرت پنج روایت را از صحاح سته و سایر منابع ذکر می کند[1] که در اینجا به جهت اختصار به دو روایت اکتفاء می شود. [2]

1-جابر روایت می کند که پیامبر در روز فتح مکه وارد شهر شد در حالی که عمامه سیاه بر سر داشت. [3]

2-جعفر بن عمرو بن حریث می گوید: پیامبر(ص) را روی منبر دیدم در حالی که عمامه سیاه بر سر داشت و یک طرف آن بین شانه‏های او آویزان بود. [4]

همچنین پوشیدن عمامه سیاه میان اعراب مرسوم بوده، و حضرت علی بن ابیطالب و عبد الرحمن ابن عوف و سعید بن مسیب و عمر و معاویه و ابوموسی اشعری و محمد بن حنیفه و ... عمامه شان سیاه بود .

در دوران عباسیان چون جامه سیاه شعار آنان بوده و عموم مسلمانان ناگزیر بودند که عمامه همرنگ آنان بر سر بگذارند ائمه (ع) با این کار مخالفت می کردند و فقط در بعضی از مواقع که مجبور می شده‏اند، از روی تقیه از رنگ سیاه استفاده می کردند. در روایتی داود رقی می گوید: « شیعیان همیشه از امام صادق(ع) در مورد پوشیدن سیاه سؤال می کردند. حضرت را دیدیم که نشسته بود در حالی که جبه (نوعی لباس گشادی که روی بقیه لباس ها پوشیده می شود) سیاه و کلاه سیاه و خف (جوراب چرمی) سیاه با آستر سیاه پنبه‏ای پوشیده بود. سپس فرمود: "قلب خود را سفید کن هر چه می خواهی بپوش." صدوق؛ در توضیح فرموده است:" حضرت این کار را از روی اجبار و تقیه انجام داده است: زیرا وی در نزد دشمنان متهم بود که پوشیدن سیاه را جائز نمی داند."[5]

ابن عنبه می نویسد که سید رضی؛ در میان طالبین اولین کسی بود که از علائم سیاه استفاده نمود. «و هو اول طالبی جعل علیه السواد».[6] از این عبارت فهمیده می شود که: قبل از سید رضی؛ سادات از رنگ سیاه به عنوان شعار و علامت استفاده نمی کردند. و سید رضی؛ آغازگر شعار استفاده از علامت سیاه می باشد.

پس از سید رضی؛ به مرور استفاده از رنگ سیاه به عنوان علامت سادات در بین سادات و بنی هاشم مرسوم می شود. سید رضی؛ متولد 359 و متوفی 406 هجری قمری می باشد؛ بنابراین استفاده از علامت سیاه در بین سادات از ابتدای قرن چهارم به بعد مرسوم گردیده است. قبل از سید رضی؛ سادات از رنگ سیاه استفاده نمی کردند و یکی از علل آن مبارزه منفی آنان با بنی عباس بود که رنگ سیاه را شعار خودشان قرار داده بودند و به همین جهت روایاتی در کراهت پوشیدن لباس سیاه وارد شده است.

همچنین نقل شده است که پیامبر (ص) از رنگهای مختلفی عمامه برسر می گذاشت ، از جمله : سحاب ( ابر ) که عمامه ای بود سفید رنگ و بدین نام موسوم گردیده بود [7] در تاریخ نام عده ای از بزرگان صدر اسلام بچشم می خورد که عمامه هایشان سفید بوده از جمله حضرت علی بن الحسین (ع) ، سالم بن عبدالله ، سعید بن جبیر، خارجه بن زید.

در زمان حضرت رضا (ع) شعار علویان جامه سبز بود و در این روزگار پوشیدن عمامه سبز شایع شد . [8]

عده معتقدند که شاهان صفوی، عمامه سیاه را برای سادات شعار و علامت قرار دادند، تا به عنوان وارثان مظلومیت امام حسین(ع) دائما در مصیبت جدشان عزادار باشند.[9] مشکلی که این نظر دارد، عدم سازش آن با فرهنگ مردم ایران است؛ زیرا در عزاداریها لباس سیاه می پوشند نه عمامه سیاه.



[1] . الذهبی شمس‏الدین ،سیر اعلام النبلاء 1 / 372 ط بیروت

[2].اقتباس از http://:www.porsojoo.com/

[3] . سیر اعلام النبلاء 1 / 372 ط بیروت، سیره ابن کثیر 4 / 78 ،عن جابربن عبداللَّه. ان النبی(ص) دخل مکة یوم الفتح و علیه عمامة سوداء»

[4] . همان و سیره ابن کثیر 4 / 708 بابما یذکر من آثار النبی(ص)،«عن جعفر بن عمرو بن حریث عن ابیه: رأیت النبی(ص) علی المنبر و عیه عمامة سوداء قد ارخی طرفها بین کتفیه»

[5] . وسائل الشیعه ج 4 باب 19 حدیث 5469. کانت الشیعة تسأل اباعبداللَّه(ع) عن لبس السواد قال فوجدناه قاعدا علیه جبة سوداء و قلنسوة سوداء و خف اسود مبطن سبواد... ثم قال: بیض قلبک والبس ما شئت، قال الصدوق: فعل ذلک کله تقیة لانه کان متهما عند الاعداء بانه لا یری لبس السواد...»

[6] . عمدة الطالب ص، معجم رجال الحدیث آیت‏اله خوئی ج 16 ص 20.

[7]. عبدالحسین احمد امینى نجفى، الغدیر فى الکتاب و السنة و الآداب، ج 3، ص 293-290،چاپ سوم، بیروت، دارالکتاب العربى، 1387 ق.

[8] . اقتباس از http://www.ichodoc.ir/p-a/CHANGED/157/HTML/157_8.htm

[9] . تاریخ مذهبی قم علی اصغر فقیهی 115

ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    774249 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    747653 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    668729 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    653325 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    645419 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    592080 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    578767 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    562503 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    562418 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • می خواهم دعا کنم همسرم در زندگی مطیع من باشد آیا در این زمینه دعایی از اهل بیت (ع) به ما رسیده است؟
    556982 Practical 1389/02/22
    دعاها، لازم نیست حتماً به زبان عربى خوانده شوند؛ هرچند به عربی بهتر است، حتى دعا در نماز به زبان فارسى جایز است.نکته مهم تر این که انسان باید شرایط دیگر تأثیر گذاری دعا ...