اگر دفاع از مظلوم، خطر جانی برای فرد داشته باشد، اقدام به آن واجب نیست، ولی اگر بتوان به گونه‌ای عمل نمود که بدون آسیب دیدن، احتمال نجات آن فرد برود -مثل سر و صدا کردن و مردم را به کمک طلبیدن و یا اطلاع‌رسانی به پلیس- اقدام به این کار واجب است.

البته برخی از فقها معتقدند که دفاع از افراد خانواده و ساکنان خانه از واجبات و در موارد دیگر از مستحبات است. و همچنین اگر ترک دفاع به گسترش ناامنی بیانجامد، مسلمانانی که توانایی‌ آن‌را دارند، موظف‌اند در این موارد به دفاع برخیزند.

به هر حال،‌ اگر یقین به کشته‌شدن خودش ندارد – حتی اگر احتمال آن‌را بدهد – اقدام به دفاع حرام و یا مکروه نخواهد بود.

ضمائم:

پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1]

حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):

باید به وسیله‌ای که برای ما خطری مهم وجود نداشته باشد(مانند سر و صدا یا اطلاع رسانی به مراکز مربوطه و مانند این‌ها) از او دفاع نماییم.

حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):

در فرض سؤال، دفاع جائز است.

حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):

در فرض سؤال، که در دفاع از مظلوم خوف تلف نفس خود انسان باشد، تکلیفی به وجوب ندارد.

حضرت آیت الله العظمی علوی گرگانی (مد ظله العالی):

اگر یقین به خطر مرگ باشد، دفاع جایز نیست و اگر شک دارد، دفاع مباح است و اگر احتمال ضعیف به خطر جانی می‌دهد دفاع مستحب و در برخی موارد واجب است.

حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته):

1. اگر دفاع از مسلمان خطر مرگ برای دفاع کننده دارد، بر اعضای خانواده و نزدیکان و اهل خانه‌اش واجب است از او دفاع کنند. اما بر غیر این‌ها مستحب مؤکد است؛ مگر این که ترک دفاع موجب توسعه فساد یا گسترش ناامنی و یا مفسده دیگری باشد که در این صورت واجب می‌شود.
2. اعضای خانواده و اهل خانه و نزدیکان یک فرد عبارتند از: پدر، مادر، همسر، فرزندان، داماد، عروس، برادر، خواهر، خادم ساکن در منزل، افراد تحت تکفل و همه کسانی که در عرف آن محل جزو خانواده یا نزدیکان یا اهل خانه او محسوب می‌شوند.

لینک به سایت استفتائات

[1]. استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، شبیری زنجانی، صافی گلپایگانی، علوی گرگانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.