جستجوی پیشرفته
بازدید
11148
آخرین بروزرسانی: 1396/12/23
خلاصه پرسش
اگر کسی حالت حمله به خود گرفته و به سمت ما بیاید و ما برای دفاع – و قبل از اینکه او آسیبی برساند – به او ضربه‌ای بزنیم، آیا ضامن خسارت‌های وارده بوده و نیز باید دیه پرداخت کنیم؟
پرسش
در خیابان با خانمم بودیم. خانمی که از جایی دیگر عصبی بود بی علت شروع به گفتن الفاظ رکیک به بنده نمود. من سعی کردم با خانمم از وی دور شویم اما او باز هم دنبال من آمد و فحاشی نمود. حتی همسرم که می‌خواست مانع وی شود را هُل داد و رو در روی من ایستاد و باز هم فحش رکیک داد. من که فکر کردم وی می‌خواهد حمله کند و همچنان فحش می‌داد یک سیلی به وی زدم به نحوی که افتاد و عینکش شکست با این وجود فکر نمی‌کنم و نمی‌دانم صورتش حتی سرخ شده باشد. حال من که حالت دفاع داشتم آیا باید دیه بدهم در قبال فحش‌های این خانم؟ حق با کی بوده است؟ من که دسترسی ندارم به این خانم باید صدقه بدهم؟ چقدر؟
پاسخ اجمالی
تنها اگر احتمال عقلایی حمله آن فرد به شما وجود داشته و اقدام شما نیز اقدامی متناسب جهت دفاع از خود بوده و شدیدتر از مقدار لازم نبوده، ضامن خسارت‌های وارد شده نیستید.
در غیر این صورت، از لحاظ شرعی مجاز نبودید که به او آسیب برسانید و  لازم است خسارت مالی و دیه را – در صورتی که می‌دانید، صورتش سرخ شده - به همان شخص پرداخت نمایید و اگر امکان دسترسی به او وجود ندارد، باید آن مبلغ را به فقیری بپردازید.
ضمائم:
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1]
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):
اگر مطمئن به سرخ شدن صورت او نیستید، ضمانی نسبت به دیه ندارید، اما نسبت به شکستن عینک ضامن هستید و باید هزینه آن را از طرف او صدقه بدهید.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
اگر با چنین ضربه‌ای غالباً صورت سرخ می‌شود، دیه سرخی در صورت یک و نیم دینار است و هر دینار تقریباً معادل (3/5 گرم) طلا 21 عیار می‌باشد و در صورتی که از پیدا کردن آن شخص مأیوس هستید مبلغ را به فقیر متدین بدهید.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):
به هیچ وجه حق نداشتید به وی ضربه‌ای بزنید لمس صورت وی هم حرام بوده است. ضامن تفاوت عینک وی بین صحیح و شکسته هستید.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
چنانچه اثری در صورت او پیدا شده ضامن دیه هستید و اگر نشناسید به نیت او باید به فقیر صدقه دهید و احتیاطاً فقیر سید نباشد.
 حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته):
1. اگر احتمال عقلائی می‌دادید که وی قصد حمله به شما را دارد و چارۀ دیگری برای دفع حملۀ وی جز سیلی زدن نبود، این سیلی شما در مقام دفاع شمرده می‌شود و حتی اگر منجر به جرح هم شده باشد، دیه‌ای بر عهدۀ شما نیست و ضامن خسارت عینک هم نیستید. در غیر این صورت، ضامن خسارت عینک و اگر منجر به جرح شده باشد، ضامن دیه نیز هستید.
2. برای محاسبۀ دیه، مقدار متیقن از جرح وارد شده بر ذمۀ شما می‌آید؛ یعنی جرحی ملاک قرار می‌گیرد که یقین دارید کمتر از آن مقدار نبوده است؛ البته اگر احتمال داشته باشد، این جراحت توسعه پیدا کند، مقدار متیقن از سرایت هم به ذمۀ شما خواهد آمد؛ یعنی به مقداری که یقین دارید که سرایت کمتر از آن نخواهد بود.
3. اگر به آن خانم دسترسی ندارید و امکان پرداخت دیه به وی وجود ندارد، باید مبلغ دیه و خسارت عینک را از طرف وی صدقه بدهید و بنا بر احتیاط واجب، پرداخت صدقه باید با اجازۀ مجتهد جامع الشرایط باشد.
لینک به سایت استفتائات
 
[1]. استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، سیستانی، شبیری زنجانی، صافی گلپایگانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • چرا زن نمی‌تواند مرجع تقلید و قاضی باشد؟
    73146 اجتهاد و مرجعیت در اسلام 1387/04/03
    دانشمندان و متخصّصان دینی درباره‌ موضوعاتی؛ مانند مرجع تقلید، یا قاضی شدن زن و بعضی از عناوین دیگر، اختلاف نظر دارند. این امور جزو مسلّمات و ضروریات دینی به شمار نمی‌آید. کسانی که می‌گویند زنان مرجع تقلید یا قاضی نمی‌شوند، به ادله‌ای؛ نظیر روایات و اجماع، تمسک کرده‌اند ...
  • چرا خداوند در مقابل درخواست رؤیت خدا توسط یهودیان، آنها را مجازات کرد؟
    8592 تفسیر 1392/01/26
    آنچه باید در این‌جا مورد دقت قرار گیرد، این عبارت در آیه است: « فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ». باء در «بظلمهم» معنای سببیت بوده و متعلق به «اخذتهم» است و معنا این‌گونه می‌شود که آنها را به جهت ستمی که روا داشته­‌اند، با صاعقه مجازات می‌کنیم. این عبارت نمایان‌گر ...
  • با در نظرگرفتن جمیع جوانب و مصالح، آیا ارجح نیست که مقام رهبری در قانون جمهوری اسلامی ایران دارای یک زمان و دوره مشخص باشد؟
    8512 System 1389/04/16
    دائمی بودن رهبری در ایران ناشی از رأی مردم به قانون اساسی بوده و دلیلی نیز وجود ندارد که در صورت از دست ندادن شرایط، زمان آن را محدود کرد. فساد موجود در حکومت ها بیشتر ناشی از خلق و خوی حاکمان ...
  • با توجه به آیات 103 و 104 سوره کهف، راه تشخیص کار نیک از بد و ناپسند چیست؟
    24104 تفسیر 1389/05/13
    آیات شریفه، به معرفى زیانکارترین انسان ها و بدبخت‏ترین افراد بشر مى‏پردازد. زیان واقعى و خسران مضاعف آنجا است که انسان سرمایه‏هاى مادى و معنوى خویش را در یک مسیر غلط و انحرافى از دست دهد و گمان کند کار خوبى کرده است، نه از این کوشش ها ...
  • آیا در اسلام، مسئله ای به نام وضوی ارتماسی داریم؟
    11356 Laws and Jurisprudence 1391/07/03
    وضوى ارتماسى آن است که انسان صورت و دستها را به قصد وضو با مراعات شستن از بالا به پایین در آب فرو برد؛ اما براى این که مسح سر و پاها با آب وضو باشد، باید در شستن ارتماسى دستها، قصد شستن وضویى، هنگام بیرون آوردن ...
  • زنان عقیمی که بچه‌دار نمی‌شوند از دیدگاه قرآن چه جایگاهی دارند؟
    24597 تفسیر 1395/08/04
    گرچه پروردگار صلاح دیده برخی مردان و زنان، عقیم باشند[1] اما عقیم بودن و بچه‌دار نشدن به تنهایی نقصی معنوی - نه برای مردان و نه برای بانوان - نبوده و از مقام و ارزش انسانی هیچ کدام از آنها نمی‌کاهد. البته می‌شود برای ...
  • آیا در تحقیقات پزشکی، جایز است از جنین سقط شدهٔ انسان استفاده کرد؟
    7682 گوناگون 1393/02/25
    بیشتر فقها تشریح بدن انسان(جنین یا غیر جنین) را جایز نمی‌دانند، اما برخی از مراجع[1] در این‌باره می‌گویند، اگر این‌گونه تحقیقات در راستای کشف مطالب پزشکى جديد و مورد نیاز جامعه و نیز درمان بيمارى‌های تهدید کننده زندگى مردم باشد، جايز است؛ ولى تا ...
  • آیا گزارش غیر‌مسلمان مبنی بر نجاست چیزی که در اختیار اوست، مورد قبول است؟
    8833 اثبات نجاست 1393/02/03
    فقها در این زمینه فرقی بین مسلمان و غیر مسلمان نگذارده و می‌گویند، نجس بودن چیزى از سه راه ثابت مى‌شود، و باید بر آن ترتیب اثر داد: 1. آن که انسان خودش یقین به نجاست پیدا کند. 2. دو نفر عادل و یا حتّى یک نفر گواهى ...
  • معنای استدلال مباشر چیست؟
    19452 قیاس اقترانی و استثنائی 1391/12/06
    در مورد استدلال مباشر آنچه را که برخی از نویسندگان در این‌باره نگاشته‌اند، در این‌جا نقل می‌کنیم: بسیاری از منطق‌نگاران معاصر آنچه را در منطق نگاشته‌های پیشین با عنوان «احکام قضایا» یا «نسبت قضایا» مطرح بوده، قسمی از استدلال برشمرد‌ه‌اند و نام‌هایی؛ همچون استدلال «مباشر»، «بی‌واسطه» و «بسیط» ...
  • محدوده حرم مکه چقدر است؟
    9600 گوناگون 1396/10/23
    ابتدا باید دید منظور از حرم مکه چیست، آیا مراد، مسجد الحرام است؟ یا منطقه‌ای که زائرین خانه‌ی خدا بدون احرام، حق ورود به آن‌را ندارند و ورود کفار نیز به لحاظ شرعی در آن ممنوع است؟ در صورت نخست، پاسخ آن است که هر مکانی که در ...

پربازدیدترین ها