لطفا صبرکنید
3775
- اشتراک گذاری
بر اساس نظر بیشتر اندیشمندان دینی، ترتیب سورههای قرآن توقیفی است؛ یعنی قرآن در زمان پیامبر(ص) و به وسیله آنحضرت(ص) جمعآوری شده[1] و اکنون نمیتوان تغییری در چینش آن به وجود آورد.
از طرفی برخی معتقدند که ابتدا و انتهای هر سوره با سورههای قبلی و بعدی مرتبط بوده و برای بیان آن، دلایلی را بیان میکنند. در همین راستا در بیان ارتباط انتهای سوره فاطر و ابتدای سوره یس چنین اینگونه گفته شده است:
چون خداوند سبحان در آیات پایانی سوره فاطر به این موضوع اشاره میکند که مشرکان به خدا قسم خوردهاند، اگر پیامبری برای مردم مکه بیاید، حتماً به او ایمان خواهند آورد: «وَ أَقْسَمُوا بِاللَّهِ جَهْدَ أَیمانِهِمْ لَئِنْ جاءَهُمْ نَذِیرٌ لَیکونُنَّ أَهْدی مِنْ إِحْدَی الْأُمَمِ فَلَمَّا جاءَهُمْ نَذِیرٌ ما زادَهُمْ إِلاَّ نُفُوراً»؛[2] آنها با نهایت تأکید سوگند خوردند که اگر پیامبری انذار کننده به سراغ آنها بیاید هدایت یافتهترین امتها خواهند بود، اما هنگامی که پیامبری برای آنها آمد جز فرار و فاصله گرفتن (از حق) چیزی بر آنها نیفزود! و سپس دلایلی را برای پایبند نبودن آنان به وعدههای خویش بیان میکند؛ لذا سوره بعدی را با آیات «یس وَ الْقُرْآنِ الْحَکیم» آغاز میفرماید تا ضمن اشاره به پیامبر اسلام(ص) و نیز به قرآن کریم، این تخلّف از وعده را بار دیگر به رخ کافران بکشد.[3]
گفتنی است که اعتقاد به لزوم مرتبط بودن آیات ابتدایی هر سوره با آیات پایانی سوره قبل از آن، موضوعی نیست که مورد پذیرش تمام اندیشمندان دینی باشد و در هیچ سورهای از قرآن، نتوان خلاف آنرا یافت.
[1]. «جمع آوری قرآن توسط رسول خدا»، 1625؛ «جمع آوری قرآن»، 5028؛ «جمع قرآن بر اساس ترتیب نزول»، 4966؛ «جمعآوری و تنظیم قرآن»، 71.
[2]. فاطر، 42.
[3]. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه، بلاغی، محمد جواد، ج 8، ص 647، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، 1372ش؛ کاشانی، ملا فتح الله، زبدة التفاسیر، ج 5، ص 497، قم، بنیاد معارف اسلامی، چاپ اول، 1423ق؛ حسینى شیرازى، سید محمد، تقریب القرآن إلى الأذهان، ج 4، ص 430، بیروت، دار العلوم، چاپ اول، 1424ق.