لطفا صبرکنید
بازدید
24973
24973
آخرین بروزرسانی:
1395/04/06
خلاصه پرسش
آیا روایتی داریم که بلندی محاسن صورت، نشانه خِرد انسان است؟
پرسش
آیا روایتی از معصوم داریم که: بلندی محاسن صورت نشانه خِرد مَرد است؟
پاسخ اجمالی
بنابر تحقیق و جست‌وجو در منابع حدیثی؛ چنین روایتی را نیافتیم، اما می‌توان با توجه به نکات زیر، این مطلب را به دست آورد:
1. اصل داشتن ریش لازم است؛ ر.ک: «دلیل فقهی نتراشیدن ریش»، سؤال 3313.
2. بلند کردن ریش بیش از یک قبضه مکروه است و براساس برخی از روایات نشانه کم عقلی است:
پیامبر اکرم(ص) فرمود: «از نیکبختى مرد است که ریش او سبک و کوتاه باشد».[1]
امام صادق(ع) فرمود: «آنچه از ریش که بیش از یک قبضه است (یعنى اگر صاحب ریش طول آن‌را با دست بگیرد آن مقدارى که بیرون از دست خودش می‌ماند[2]) آن مقدار در آتش خواهد بود».[3]
3. همان‌طور که فقهای بزرگوار با توجه به این روایات، نتیجه گرفته‌اند که اعتدال و میانه‌روی در گذاشتن ریش مطلوب است؛[4] می‌توان گفت: به اندازه داشتن ریش(نه زیاد طولانى و نه زیاد کوتاه) نشانه عقل و خِرَد است چون نه بدان اندازه کوتاه است که مخالفت شرع را بدنبال داشته باشد و نه بدان اندازه بلند است که نشانی از بیخردی باشد.
1. اصل داشتن ریش لازم است؛ ر.ک: «دلیل فقهی نتراشیدن ریش»، سؤال 3313.
2. بلند کردن ریش بیش از یک قبضه مکروه است و براساس برخی از روایات نشانه کم عقلی است:
پیامبر اکرم(ص) فرمود: «از نیکبختى مرد است که ریش او سبک و کوتاه باشد».[1]
امام صادق(ع) فرمود: «آنچه از ریش که بیش از یک قبضه است (یعنى اگر صاحب ریش طول آن‌را با دست بگیرد آن مقدارى که بیرون از دست خودش می‌ماند[2]) آن مقدار در آتش خواهد بود».[3]
3. همان‌طور که فقهای بزرگوار با توجه به این روایات، نتیجه گرفته‌اند که اعتدال و میانه‌روی در گذاشتن ریش مطلوب است؛[4] می‌توان گفت: به اندازه داشتن ریش(نه زیاد طولانى و نه زیاد کوتاه) نشانه عقل و خِرَد است چون نه بدان اندازه کوتاه است که مخالفت شرع را بدنبال داشته باشد و نه بدان اندازه بلند است که نشانی از بیخردی باشد.
[1]. ابن شعبه حرانی، حسن بن علی، تحف العقول عن آل الرسول(ص)، ص 42، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، 1404ق.
[2]. مراد از قبضه؛ قبضه دست خود شخص نسبت به ریشش است.
[3]. شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج 1، ص 130، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، 1413ق.
[4]. ر. ک: کاشف الغطاء، جعفر بن خضر، کشف الغطاء عن مبهمات الشریعة الغراء، ج 2، ص 418، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، 1422ق؛ میر داماد استرآبادی، محمّد باقر، شارع النجاة فی أحکام العبادات، ص 350، قم، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت(ع)، چاپ اول، 1426ق؛ طبسی نجفی، محمد رضا، تراش ریش از نظر اسلام (ترجمه المنیة فی حکم الشارب و اللحیة)، مترجم: محمدی اشتهاردی، محمد، ص 169، قم، مهر استوار، چاپ اول، 1353ش.
نظرات
