ابتدا باید گفت در قرآن کریم و نیز در بسیاری از روایات بر انجام نوافل و عبادات مستحب به ویژه عباداتی که همراه با شب‌زنده‌داری است، تأکید فراوانی شده است.[1]
یکی از این توصیه‌ها در همان روایتی است که در متن پرسش بدان اشاره شده ‌است. امام حسن عسکری(ع) در این روایت می‌فرماید:
«إن الوصول إلى الله عز و جل سفر- لا یدرک إلا بامتطاء اللیل‏»[2]
«رسیدن به خداوند متعال، سیر و سفری است که جز با سوار شدن بر مرکب شب [شب زنده داری] حاصل نگردد».
این روایت اگر چه به صورت مرسل(بدون سند) در منابع روایی وجود دارد، اما در اینگونه روایات، قوت محتوا به اندازه‌ای است که ما را از بررسی سند بی‌نیاز می‌کند. آنچه در این روایت آمده، دقیقاً همان محتوایی است که بارها در قرآن بدان تصریح و اشاره شده است؛ خداوند در قرآن مجید به پیامبرش می‌فرماید: و پاسى از شب را به تهجد سپری کن! این تهجد، یک وظیفه ویژه‌ای براى تو است؛ امید است پروردگارت تو را به مقامى در خور ستایش برانگیزد».[3]
و یا آنکه خدا بعد از توصیف افرادی که خود را از بستر جدا کرده و به عبادت برمی‌خیزند، مژده می‌دهد که پاداشی برای آنان در نظر گرفته شده است که تصورش نیز برای مردم امکان‌پذیر نیست. [4]
با این وجود، این آیات و روایات نشانگر آن نیست که افرادی که وظائف واجب خود را انجام داده و از ارتکاب محرمات خودداری می‌کنند، هرگز به وصل خدا نخواهند رسید، جز آنکه توفیق شب‌زنده‌داری را نیز پیدا کنند، بلکه باید گفت که این آیات و روایات ناظر به این واقعیت هستند که در دنیا و آخرت، شب‌زنده‌داران به خدا نزدیکترند، زیرا می‌دانیم که تمام «اصحاب یمین» در بهشتند، اما آنانی که از «مقربان» می‌باشند، جایگاه برتری دارند.

---