برای دیدن پیامبران و امامان معصوم(ع) در رؤیا و خواب،[1] دعاها و دستور العمل‌هایی وجود دارد، اما گفتنی است که این‌گونه دعاها تنها ظرفیت دیدن معصومان در خواب را افزایش می‌دهد و به معنای گرفتن نتیجه قطعی در هر شرایط نیست. در این‌جا بدون بررسی سندی، چند روایت در این زمینه را نقل می‌کنیم:

1. امام صادق(ع) فرمود: کسی که بخواهد پیامبر(ص) را در خواب ببیند، بعد از خواندن نماز عشاء غسل کند و چهار رکعت نماز با چهار مرتبه «آیة الکرسى» بخواند و هزار مرتبه صلوات بر محمد و آل او بفرستد و با لباس پاکى که در آن با حلال یا حرام جماع نکرده بخوابد و دست راست را زیر گونه راست خود قرار دهد و صد بار بگوید: «سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکبَرُ وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ». و صد بار «مَا شَاءَ اللَّهُ» بگوید.[2]
2. در روایتی دیگر می‌خوانیم هرکس بخواهد امام علی(ع) را در خواب ببیند، هنگام خوابیدن بگوید: «اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک یا مَنْ لَهُ لُطْفٌ خَفِی وَ أَیادِیهِ بَاسِطَةٌ لَا تَنْقَضِی أَسْأَلُک بِلُطْفِک الْخَفِی الَّذِی مَا لَطُفْتَ بِهِ لِعَبْدٍ إِلَّا کفی أَنْ تُرِینِی مَوْلَای أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ فِی مَنَامِی‏»؛[3] خدایا! اى کسى که لطفش مخفى، و نعمت‌ها و عنایت‌هایش گسترده و پایان ناپذیر است! از تو می‌خواهم به لطف پنهانی که به هیچ بنده‏اى عنایت نفرمودى مگر این‌که کفایت شد، مولایم امیر المؤمنین علىّ بن ابى طالب را در خواب به من بنما.
3. محمد بن بکر طحان از پدرش از یکی از ائمه(ع) نقل می‌‌کند که هر گاه کسی خواست مرده‌ای را در خواب ببیند، با طهارت(وضو) و بر سمت راست بدن خود دراز بکشد، و پس از گفتن تسبیحات حضرت فاطمه(س) بگوید: «اللَّهُمَّ أَنْتَ الْحَدُّ الَّذِی لَا یوصَفُ وَ الْإِیمَانُ یعْرَفُ مِنْهُ مِنْک بَدَتِ الْأَشْیاءُ وَ إِلَیک تَعُودُ فَمَا أَقْبَلَ مِنْهَا کنْتَ مَلْجَأَهُ وَ مَنْجَاهُ وَ مَا أَدْبَرَ مِنْهَا لَمْ یکنْ لَهُ مَلْجَأٌ وَ لَا مَنْجَى مِنْک إِلَّا إِلَیک فَأَسْأَلُک بِلَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ وَ أَسْأَلُک‏ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ ص سَیدِ النَّبِیینَ وَ بِحَقِّ عَلِی خَیرِ الْوَصِیینَ وَ بِحَقِّ فَاطِمَةَ سَیدَةِ نِسَاءِ الْعَالَمِینَ وَ بِحَقِّ الْحَسَنِ وَ الْحُسَینِ الَّذِی جَعَلْتَهُمَا سَیدَی شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ عَلَیهِمْ أَجْمَعِینَ السَّلَامُ أَنْ تُصَلِّی عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَیتِهِ وَ أَنْ تُرِینِی مَیتِی فِی الْحَالِ الَّتِی هُوَ فِیهَا‏»؛[4]

خداوندا! تنها زنده‏اى که قابل توصیف نیست تویى؛ ایمان با کمک تو به دست می‌آید؛ هر چیزى از تو آغاز شده و به تو برمی‌گردد؛ هر حادثه‏اى که پیش می‌آید پناه‌گاه و محل نجات آن تویى، و هر چه برگردد هیچ پناه‌گاه و راه نجاتى از تو ندارد، مگر آن‌که به سوى تو رود، پس تو را به یکتائیت می‌خوانم و به بسم اللَّه الرحمن الرحیم تو را می‌خوانم، و به حقّ حبیب تو محمد- درود خداوند بر او و خاندانش- که آقاى پیامبران است تو را می‌خوانم که بر محمد و خاندانش‏ درود فرستاده و امشب فلان مرده‌ای را با حالتى که اکنون دارد به من نشان دهى».

گفتنی است که مقتضای اطلاق این روایت دلالت بر این دارد که با این روش می‌توان انبیاء و ائمه(ع) را نیز در خواب دید.[5]

4. اگر کسی دوست دارد در خواب، یکی از پیامبران یا امامان معصوم(ع) یا پدر و مادر و یا شخصی را ببیند، سوره‌های شمس، لیل، قدر(انا انزلنا)، جحد(کافرون)، اخلاص(توحید) و معوذتین(قل أعوذ برب الناس و قل أعوذ برب الفلق) را تلاوت نماید، و سپس صد مرتبه سورۀ توحید را بخواند و صد صلوات بر پیامبر(ص) بفرستد و به جانب راست بخوابد، در حالی‌که با وضو باشد، پس کسی را که بخواهد در خواب می‌بیند و آنان با او سخن خواهند گفت و به سؤالات او پاسخ می‌دهند.[6]

در این باره دستورالعمل‌های دیگری نیز وجود دارد.[7]

[1]. « آداب وقت خوابیدن»، 109944؛ «ملاقات با روح فرد در رؤیا»، 10822؛ «نمونه‌های از مکاشفه‌ها و خواب‌های واقعی»، 108212.

[2]. ابن طاووس، علی بن موسی، فلاح السائل و نجاح المسائل، ص 285، قم، بوستان کتاب، چاپ اول، 1406ق.

[3]. همان، ص 285 – 286.

[4]. شیخ طوسی، محمد بن حسن، مصباح المتهجد و سلاح المتعبّد، ج 1، ص 122، بیروت، مؤسسة فقه الشیعة، چاپ اول، 1411ق؛ فلاح السائل و نجاح المسائل، ص 286.

[5]. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، محقق، مصحح، جمعی از محققان، ج 53، ص 329، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق.

[6]. کفعمی، ابراهیم بن علی عاملی، المصباح، ص 48 و 49، قم، رضی، 1405ق.

[7]. بحار الانوار، ج 53، ص 329 – 331.