جستجوی پیشرفته
بازدید
53679
آخرین بروزرسانی: 1399/02/18
خلاصه پرسش
آیا دعا و یا راه‌کاری برای دفع موریانه وجود دارد؟
پرسش
آیا دعایی در مورد دفع موریانه وجود دارد؟
پاسخ اجمالی

موریانه حشره‌ای است که شباهت ظاهری زیاد به مورچه دارد و با توجه به این واقعیت آن‌را مورچه سفید نیز می‌نامند.[1] و از آن در قرآن کریم با عنوان « دَابَّةُ الْأَرْض» یاد شده است:

«هنگام مرگ حضرت سلیمان(ع)، وقتی حضرتشان در حالت ایستاده، بر عصاى خود تکیه کرده بود، ناگهان مرگ گریبانش را گرفت، او در همان حال مدتى سر پا ماند تا این‌که «موریانه» عصاى او را خورد و تعادل خود را از دست داد و روى زمین افتاد و مردم از مرگ او آگاه شدند:[2]

«فَلَمَّا قَضَیْنا عَلَیْهِ الْمَوْتَ ما دَلَّهُمْ عَلى‏ مَوْتِهِ إِلاَّ دَابَّةُ الْأَرْضِ تَأْکُلُ مِنْسَأَتَهُ»؛[3] چون حکم مرگ را بر سلیمان راندیم حشره‌‏اى از حشرات زمین، با جویدن عصایش(و در نتیجه افتادن ایشان بر زمین)، مردم را بر مرگش آگاه کرد.

این حیوان در زیر خاک، در داخل چوب‌‌های خشک و نیز مرطوب زندگی می‌‌کند. از این جهت که غذای این حیوان سلولز است و اکثر اوقات از چوب استفاده می‌کند، می‌تواند به وسائل چوبی انسان ضرر برساند.

دعای ویژه‌ای برای دفع موریانه در منابع معتبر وجود ندارد، اما برای دفع آن راه‌‌حل‌‌هایی بیان شده است:

  1. موریانه در جایی زندگی می‌کند که نمناک باشد و آب و گل در آن‌جا یافت می‌شود؛[4] لذا برای دفع آن از منزل باید این دو چیز را از منزل دور کرد.
  2. در خانه حضرت موسى بن جعفر(ع) یک جفت کبوتر وجود داشت، نر آنها سبز و ماده آنها سیاه بود. امام می‌فرمود: این کبوترها در شب تحرک دارند، و انس می‌گیرند، و هیچ‌گاه در شب بال بهم نمی‌زنند، مگر آن‌که هر کس داخل خانه باشد از جانوران موذى‏ در امان خواهد بود».[5]

علاوه بر این، برای در امان ماندن انسان از آزار هر جنبده‌‌ای که او را آزار می‌دهد، دعاهایی سفارش شده است؛ مانند:

  1. امام سجاد(ع) به خدا عرض می‌کند: «أَعِذْنِی وَ ذُرِّیتِی مِنَ الشَّیطَانِ الرَّجِیمِ، ... وَ مِنْ شَرِّ کلِّ دَابَّةٍ أَنْتَ‏ آخِذٌ بِناصِیتِها، إِنَّک‏ عَلى‏ صِراطٍ مُسْتَقِیمٍ‏».[6] خدایا من و فرزندانم را از شر شیطان پناه ده ... و نیز از شر هر جنبنده‌ای که اختیارش به دست توست که راه درست، راه تو است.
  2. امام باقر(ع) فرمود: هر کسی این کلمات را بگوید، من ضامن هستم که تا صبح هیچ عقرب و حشره موذى او را نیازارد: «أَعُوذُ بِکلِمَاتِ اللَّهِ التَّامَّاتِ الَّتِی لَا یجَاوِزُهُنَّ بَرٌّ وَ لَا فَاجِرٌ مِنْ شَرِّ مَا ذَرَأَ وَ مِنْ شَرِّ مَا بَرَأَ وَ مِنْ شَرِّ کلِّ دَابَّةٍ هُوَ آخِذٌ بِناصِیتِها إِنَّ رَبِّی عَلى‏ صِراطٍ مُسْتَقِیم‏».[7]
  3. هر گاه در منزل خود، از حیوانات موذى وحشت داشتى، در همان نقطه‏‌اى که احتمال داشت از آن‌جا آسیبى به تو برسد، این دعا را بخوان: «یا ذَارِئَ مَا فِی الْأَرْضِ کلِّهَا لِعِلْمِک بِمَا یکونُ مِمَّا ذَرَأْتَ لَک السُّلْطَانُ عَلَى کلِّ مَنْ دُونَک إِنِّی أَعُوذُ بِقُدْرَتِک عَلَى کلِّ شَی‏ءٍ مِنَ الضُّرِّ فِی بَدَنِی مِنْ سَبُعٍ أَوْ هَامَّةٍ أَوْ عَارِضٍ مِنْ سَائِرِ الدَّوَابِّ یا خَالِقَهَا بِقُدْرَتِهِ وَ فَاطِرَهَا بِفِطْرَتِهِ ادْرَأْهَا عَنِّی وَ احْجُزْهَا عَنِّی وَ لَا تُسَلِّطْهَا عَلَی وَ عَافِنِی مِنْ شَرِّهَا وَ بَأْسِهَا یا اللَّهُ الْعَلِی الْعَظِیمُ حُطَّنِی بِحِیاطَتِک وَ احْمَنِی بِحِمَایتِک وَ اکفِنِی بِکفَایتِک‏ وَ احْفَظْنِی بِحِفْظِک وَ اجْنُبْنِی‏ بِسِتْرِک الْوَاقِی مِنْ مَخَاوِفِی یا رَحِیم‏».[8]

البته، گفتنی است که در این‌گونه موارد نباید تنها به دعا بسنده کرد و استفاده از وسایل طبیعی در دفع آفات را کنار گذاشت.[9]

از این‌رو است که اندیشمندان دینی از گذشته به نقل دستور العمل‌هایی مادّی برای این‌گونه حیوانات می‌پرداختند. به عنوان نمونه، علامه مجلسی(ره) نقل می‌کند:

براى راندن کک و موریانه، آب پخته شده از گیاه «دفل»(درختى است داراى شکوفه‌‏هاى سرخ‌رنگ مانند گل سرخ و میوه آن مانند خرنوب است) بر روی آنها پاشیده شود.[10]

 


[1]. شریعتی، محمد تقی، تفسیر نوین، ص 153، تهران، شرکت سهامی انتشار، 1346ش.

[2]. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 18، ص 42، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، 1374ش.

[3]. سبا، 14.

[4]. شیخ صدوق، علل الشرائع، ج 1، ص 73، قم، کتاب فروشی داوری، چاپ اول، 1385ش.

[5]. طبرسی، حسن بن فضل، مکارم الاخلاق، ص 130، قم، شریف رضی، چاپ چهارم، 1412ق؛ ر. ک: «حکم و آثار نگه‌داری کبوتر»، 63141؛ «دوستی کبوتر صحرایی با ائمه اطهار(ع)»، 96080.

[6]. علی بن الحسین علیه السلام (امام چهارم)، الصحیفة السجادیة، ص 114، قم، دفتر نشر الهادی، چاپ اول، 1376ش.

[7]. مکارم الأخلاق، ص  290.

[8]. سید ابن طاووس، رضی الدین علی، الأمان من أخطار الأسفار و الأزمان، ص 137، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، 1409ق.

[9]. «حقوق حیوانات و کشتن حیوانات موذی»، 78322؛ ( خراب کردن لانه مورچه ) 29219.

[10]. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 62، ص 152، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق.

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    797054 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    759109 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می‌کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می‌کند؟
    683247 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه‌های دینی ما مسئله‌ای شناخته شده است، چنان‌که در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می‌رود». و... .منتها همان‌گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    660368 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    649618 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    602141 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580447 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
    568810 Laws and Jurisprudence 1385/10/20
    پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از  ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] به­جا ­آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    565359 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564663 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...