جستجوی پیشرفته
بازدید
26247
آخرین بروزرسانی: 1396/05/15
خلاصه پرسش
در اعمال حج، در چه مواردی باید سر را از ته تراشید و در چه مواردی کوتاه‌کردن آن کفایت می‌کند؟
پرسش
آیا در مناسک حج می‌توان جهت ثواب بیشتر، به جای کوتاه کردن مو، سر را تراشید؟
پاسخ اجمالی
یکی از اعمال عمره و حج - که باید به قصد عبادت صورت گیرد - انجام تقصیر(چیدن مقداری از مو یا ناخن)،[1] و یا حلق (تراشیدن سر از ته) است. در ذیل به توضیح بیشتر این عمل می‌پردازیم:
الف. در حج، زمان انجام حلق یا تقصیر، بعد از انجام قربانی، در منطقه منا است[2] و در عمره - مفرده یا تمتع - زمان انجام این عمل، بعد از سعى و قبل از طواف نساء است، ولی مکان معینى ندارد، اگرچه اکنون متعارف است که در مکان مروه تقصیر می‌کنند.[3]
ب. در عمرۀ تمتّع، وظیفه فرد صرفاً تقصیر است و سر تراشیدن برای او جایز نیست[4]، ولی در حج تمتع و عمرۀ مفرده، با آنکه از برخی روایات برداشت می‌شود که تراشیدن سر  مطلوب‌تر از کوتاه‌کردن مو است[5] اما به هر حال فرد بین سر تراشیدن و تقصیر، مخیّر است،[6] مگر افراد ذیل که حکم الزامی جداگانه‌ای دارند:
1. بانوان؛ که وظیفه آنان تنها تقصیر است و نباید مویشان را از ته بتراشند.
2. صرورة؛ یعنی کسى که سال اول حج او است؛ که او باید در اولین حج تمتع خود سرش را از ته بتراشد. البته گروهی از مراجع[7] تراشیدن را بنابر احتیاط واجب دانسته و عده‌‌ای[8] نیز تنها معتقدند که تراشیدن مستحبی مؤکد است.
3. کسى که موى خود را جمع و گره زده و درهم پیچیده و بافته است - بنابر احتیاط واجب - باید سر را بتراشد.
4. فرد دو جنسه(خنثاى مشکل)، اگر از دو دستۀ اخیر نباشد، باید تقصیر کند و سر نتراشد، و اگر جزو این دو گروه باشد - بنا بر احتیاط واجب - باید هم تقصیر کرده و هم سر بتراشد.[9]
 

[1]. آیات عظام سیستانى و مکارم شیرازی: (بنابر احتیاط واجب، در انجام تقصیر، گرفتن ناخن کافى نیست و باید مو را کوتاه کرد)؛ محمودى، محمد رضا، مناسک حج (محشى)، ص 526، ذیل م 1143، تهران، نشر مشعر، ویرایش ‌جدید، 1429ق.
[2]. ر. ک: همان، ص 526 و 529،
[3]. امام خمینى، سید روح اللّٰه، مناسک عمره مفرده (محشى ویژه بانوان)، ص 101، قم، نشر مشعر، سى و چهارم، 1428ق.
[4]. چون باید با فاصله اندکی مجدداً سرش را بتراشد و یا کوتاه کند.
[5] . شیخ صدوق، المقنع، ص 277، مؤسسه امام مهدی(عج)، قم، 1415ق.
[6]. امام خمینى، سید روح اللّٰه، منتخب مناسک حج، ص 62، نشر مشعر، قم، دوم، 1426 ه‍ ق.
[7]. آیات عظام: امام خمینى، گلپایگانى، خامنه‌اى، سیستانى و صافى؛ آیة اللّٰه زنجانى: (بر مردى که حَجة الاسلام خود را انجام مى‌دهد، واجب است، گرچه سفر اول او نباشد)؛ ر.ک: جمعى از فقها، گزیده مناسک حج، ص 62، بی‌تا، بی‌نا، بی‌ جا؛ مناسک حج (محشى)، ص 526.
[8]. آیات عظام: خویى، تبریزى، فاضل، مکارم، بهجت، وحید و نورى؛ ر. ک: همان.
[9]. ر. ک: مناسک حج (محشى)، ص 528.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • چرا زن نمی‌تواند مرجع تقلید و قاضی باشد؟
    73146 اجتهاد و مرجعیت در اسلام 1387/04/03
    دانشمندان و متخصّصان دینی درباره‌ موضوعاتی؛ مانند مرجع تقلید، یا قاضی شدن زن و بعضی از عناوین دیگر، اختلاف نظر دارند. این امور جزو مسلّمات و ضروریات دینی به شمار نمی‌آید. کسانی که می‌گویند زنان مرجع تقلید یا قاضی نمی‌شوند، به ادله‌ای؛ نظیر روایات و اجماع، تمسک کرده‌اند ...
  • چرا خداوند در مقابل درخواست رؤیت خدا توسط یهودیان، آنها را مجازات کرد؟
    8592 تفسیر 1392/01/26
    آنچه باید در این‌جا مورد دقت قرار گیرد، این عبارت در آیه است: « فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ». باء در «بظلمهم» معنای سببیت بوده و متعلق به «اخذتهم» است و معنا این‌گونه می‌شود که آنها را به جهت ستمی که روا داشته­‌اند، با صاعقه مجازات می‌کنیم. این عبارت نمایان‌گر ...
  • با در نظرگرفتن جمیع جوانب و مصالح، آیا ارجح نیست که مقام رهبری در قانون جمهوری اسلامی ایران دارای یک زمان و دوره مشخص باشد؟
    8512 System 1389/04/16
    دائمی بودن رهبری در ایران ناشی از رأی مردم به قانون اساسی بوده و دلیلی نیز وجود ندارد که در صورت از دست ندادن شرایط، زمان آن را محدود کرد. فساد موجود در حکومت ها بیشتر ناشی از خلق و خوی حاکمان ...
  • با توجه به آیات 103 و 104 سوره کهف، راه تشخیص کار نیک از بد و ناپسند چیست؟
    24104 تفسیر 1389/05/13
    آیات شریفه، به معرفى زیانکارترین انسان ها و بدبخت‏ترین افراد بشر مى‏پردازد. زیان واقعى و خسران مضاعف آنجا است که انسان سرمایه‏هاى مادى و معنوى خویش را در یک مسیر غلط و انحرافى از دست دهد و گمان کند کار خوبى کرده است، نه از این کوشش ها ...
  • آیا در اسلام، مسئله ای به نام وضوی ارتماسی داریم؟
    11356 Laws and Jurisprudence 1391/07/03
    وضوى ارتماسى آن است که انسان صورت و دستها را به قصد وضو با مراعات شستن از بالا به پایین در آب فرو برد؛ اما براى این که مسح سر و پاها با آب وضو باشد، باید در شستن ارتماسى دستها، قصد شستن وضویى، هنگام بیرون آوردن ...
  • زنان عقیمی که بچه‌دار نمی‌شوند از دیدگاه قرآن چه جایگاهی دارند؟
    24597 تفسیر 1395/08/04
    گرچه پروردگار صلاح دیده برخی مردان و زنان، عقیم باشند[1] اما عقیم بودن و بچه‌دار نشدن به تنهایی نقصی معنوی - نه برای مردان و نه برای بانوان - نبوده و از مقام و ارزش انسانی هیچ کدام از آنها نمی‌کاهد. البته می‌شود برای ...
  • آیا در تحقیقات پزشکی، جایز است از جنین سقط شدهٔ انسان استفاده کرد؟
    7682 گوناگون 1393/02/25
    بیشتر فقها تشریح بدن انسان(جنین یا غیر جنین) را جایز نمی‌دانند، اما برخی از مراجع[1] در این‌باره می‌گویند، اگر این‌گونه تحقیقات در راستای کشف مطالب پزشکى جديد و مورد نیاز جامعه و نیز درمان بيمارى‌های تهدید کننده زندگى مردم باشد، جايز است؛ ولى تا ...
  • آیا گزارش غیر‌مسلمان مبنی بر نجاست چیزی که در اختیار اوست، مورد قبول است؟
    8833 اثبات نجاست 1393/02/03
    فقها در این زمینه فرقی بین مسلمان و غیر مسلمان نگذارده و می‌گویند، نجس بودن چیزى از سه راه ثابت مى‌شود، و باید بر آن ترتیب اثر داد: 1. آن که انسان خودش یقین به نجاست پیدا کند. 2. دو نفر عادل و یا حتّى یک نفر گواهى ...
  • معنای استدلال مباشر چیست؟
    19452 قیاس اقترانی و استثنائی 1391/12/06
    در مورد استدلال مباشر آنچه را که برخی از نویسندگان در این‌باره نگاشته‌اند، در این‌جا نقل می‌کنیم: بسیاری از منطق‌نگاران معاصر آنچه را در منطق نگاشته‌های پیشین با عنوان «احکام قضایا» یا «نسبت قضایا» مطرح بوده، قسمی از استدلال برشمرد‌ه‌اند و نام‌هایی؛ همچون استدلال «مباشر»، «بی‌واسطه» و «بسیط» ...
  • محدوده حرم مکه چقدر است؟
    9600 گوناگون 1396/10/23
    ابتدا باید دید منظور از حرم مکه چیست، آیا مراد، مسجد الحرام است؟ یا منطقه‌ای که زائرین خانه‌ی خدا بدون احرام، حق ورود به آن‌را ندارند و ورود کفار نیز به لحاظ شرعی در آن ممنوع است؟ در صورت نخست، پاسخ آن است که هر مکانی که در ...

پربازدیدترین ها