جستجوی پیشرفته
بازدید
13852
آخرین بروزرسانی: 1394/01/14
خلاصه پرسش
نظر اسلام در ارتباط با دانش ژنتیک و ژن درمانی چیست؟
پرسش
دانشجوی ارشد میکروبیولوژی هستم که دارم روی جنبه های اخلاقی و اسلامی ژن درمانی کار می کنم می خواستم ببینم آیا می توانید مقالات و کتاب های در اختیار بگذارید؟ و این که کدام جنبه اسلامی کار مورد نظر هست و اهمیت دارد. ما داریم پرسش نامه درست می کنیم که از مردم نظر سنجی کنیم دانشگاه شهید بهشتی با تشکر.
پاسخ اجمالی

همان گونه که مستحضرید، می توان با توجه به چشم اندازهای مختلف، تقسیم بندی های متفاوتی را در مباحث مرتبط با تغییرات ژنتیکی داشت؛ زیرا:

 

1. برخی از آنها، قبل از تولد و گروهی بعد از تولد می باشند.

 

2. پاره ای از این تغییرات، تنها نقش درمانی داشته و در طول و یا عرض درمان های دیگر از آن استفاده می شود، اما گروهی از این تغییرات، ممکن است به تحول شخصیتی انسان ها در جهت مثبت و یا منفی منجر شده، یا در دراز مدت، موجب نابودی برخی نژادها و گسترش نژادهای دیگر، همسان سازی استعدادها و توانایی ها و ... شود که در نهایت، تعادل موجود در کره خاکی را دچار مخاطره می کند.

 

3. انجام تغییرات در ژن انسان ها، می تواند با رضایت و یا بدون رضایت آنها انجام شود.

 

و ...

 

براین اساس، نمی توان به صورت کلی، چنین دانشی را تأیید نموده و یا آن را مخالف با اصول اسلامی دانست، بلکه مطالعات و فعالیت هایی که در ارتباط با چگونگی بهره گیری از تغییرات ژنتیکی در راستای درمان واقعی انجام می شود، نمی تواند مورد مخالفت اسلام باشد. به عنوان نمونه، نوعی از ژن درمانی که موجب نابودی و یا بی اثر شدن سلول های سرطانی می شود را نمی توان خلاف اسلام دانست؛ زیرا بر اساس منابع اسلامی، باید به دنبال درمان هر دردی بوده و دانش خود را در این زمینه تقویت نماییم. روایتی از امام صادق (ع) بیان می دارد که هیچ بیماری وجود ندارد، مگر آن که خداوند درمانی را نیز برای آن در نظر گرفته است،[1] (و طبیعتا انسان ها باید از راه های مختلفی که یکی از آنها همین ژن درمانی است، به دنبال کشف آن شیوه درمانی باشند). اما در برخی زمینه ها، باید جزئیات دقیق فعالیتی که قرار است انجام شود، مشخص شده و سپس در ارتباط با نظر اسلام در مورد آن به بحث و گفت و گو نشست. مثلاً، آیا می توان از راه تغییرات ژنتیکی، راه حلی اندیشید که طی آن تمام نوزادانی که از والدین سیاه پوست متولد می شوند، رنگی سفید داشته باشند و آیا اصولاً این راهبرد، درمان به شمار می آید یا خیر؟ و آیا چنین تغییراتی با سنت خداوند در وجود تفاوت های نژادی و قومی میان انسان ها[2] سازگار است؟

 

احتمال بروز چنین اتفاقاتی در دنیای دانش ژنتیک، موجب نگرانی هایی در میان اندیشمندان شده و این نگرانی، اختصاص به دنیای اسلام نداشته و مطمئناً طی مطالعات خود، مشاهده فرمودید که چنین مباحثی، حتی در جهان غرب نیز به شدت در جریان است.

 

از طرفی به دلیل این که این دانش، از پیشینه چندانی برخوردار نیست، هر چند که اخیراً مقالات و سخنرانی هایی در کنگره های مرتبط با دانش ژنتیک ارائه شده، اما به صورت گسترده نمی توان در منابع اسلامی از جمله گنجینه عظیم کتاب های فقهی، سرفصل هایی را یافت که مستقیماً در ارتباط با آن باشد و به عبارتی پژوهش در ارتباط با این دانش، از مسائل مستحدثه ای است که باید با تکیه بر اصول و قواعد کلی بدان پرداخته شود و همان طور که اشاره شد، زمانی می توان عقیده ای را ابراز کرد، که جوانب موضوع مرتبط با آن، کاملاً مشخص شده باشد.

 

بر این اساس، شما باید برای دریافت نظر اسلام در ارتباط با تغییرات ژنتیک، دقیقاً نوع تغییری که قرار است انجام شود را به پژوهشگران دینی ارائه داده تا آنان بتوانند نظریات خود را به صورت مستند در این زمینه ابراز کنند و گرنه به صورت کلی نمی توان پاسخی مثبت یا منفی در ارتباط با کلیت این دانش ابراز کرد.  

 

 

 

 

[1] حر عاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعة، ج 25، ص 223، ح 31744، مؤسسة آل البیت، قم، 1409 هـ ق.

 

[2] حجرات، 13؛ " یا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْناکُمْ مِنْ ذَکَرٍ وَ أُنْثى‏ وَ جَعَلْناکُمْ شُعُوباً وَ قَبائِلَ لِتَعارَفُوا".

 

 

 

 
ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • چرا زن نمی‌تواند مرجع تقلید و قاضی باشد؟
    73146 اجتهاد و مرجعیت در اسلام 1387/04/03
    دانشمندان و متخصّصان دینی درباره‌ موضوعاتی؛ مانند مرجع تقلید، یا قاضی شدن زن و بعضی از عناوین دیگر، اختلاف نظر دارند. این امور جزو مسلّمات و ضروریات دینی به شمار نمی‌آید. کسانی که می‌گویند زنان مرجع تقلید یا قاضی نمی‌شوند، به ادله‌ای؛ نظیر روایات و اجماع، تمسک کرده‌اند ...
  • چرا خداوند در مقابل درخواست رؤیت خدا توسط یهودیان، آنها را مجازات کرد؟
    8592 تفسیر 1392/01/26
    آنچه باید در این‌جا مورد دقت قرار گیرد، این عبارت در آیه است: « فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ». باء در «بظلمهم» معنای سببیت بوده و متعلق به «اخذتهم» است و معنا این‌گونه می‌شود که آنها را به جهت ستمی که روا داشته­‌اند، با صاعقه مجازات می‌کنیم. این عبارت نمایان‌گر ...
  • با در نظرگرفتن جمیع جوانب و مصالح، آیا ارجح نیست که مقام رهبری در قانون جمهوری اسلامی ایران دارای یک زمان و دوره مشخص باشد؟
    8512 System 1389/04/16
    دائمی بودن رهبری در ایران ناشی از رأی مردم به قانون اساسی بوده و دلیلی نیز وجود ندارد که در صورت از دست ندادن شرایط، زمان آن را محدود کرد. فساد موجود در حکومت ها بیشتر ناشی از خلق و خوی حاکمان ...
  • با توجه به آیات 103 و 104 سوره کهف، راه تشخیص کار نیک از بد و ناپسند چیست؟
    24104 تفسیر 1389/05/13
    آیات شریفه، به معرفى زیانکارترین انسان ها و بدبخت‏ترین افراد بشر مى‏پردازد. زیان واقعى و خسران مضاعف آنجا است که انسان سرمایه‏هاى مادى و معنوى خویش را در یک مسیر غلط و انحرافى از دست دهد و گمان کند کار خوبى کرده است، نه از این کوشش ها ...
  • آیا در اسلام، مسئله ای به نام وضوی ارتماسی داریم؟
    11356 Laws and Jurisprudence 1391/07/03
    وضوى ارتماسى آن است که انسان صورت و دستها را به قصد وضو با مراعات شستن از بالا به پایین در آب فرو برد؛ اما براى این که مسح سر و پاها با آب وضو باشد، باید در شستن ارتماسى دستها، قصد شستن وضویى، هنگام بیرون آوردن ...
  • زنان عقیمی که بچه‌دار نمی‌شوند از دیدگاه قرآن چه جایگاهی دارند؟
    24597 تفسیر 1395/08/04
    گرچه پروردگار صلاح دیده برخی مردان و زنان، عقیم باشند[1] اما عقیم بودن و بچه‌دار نشدن به تنهایی نقصی معنوی - نه برای مردان و نه برای بانوان - نبوده و از مقام و ارزش انسانی هیچ کدام از آنها نمی‌کاهد. البته می‌شود برای ...
  • آیا در تحقیقات پزشکی، جایز است از جنین سقط شدهٔ انسان استفاده کرد؟
    7682 گوناگون 1393/02/25
    بیشتر فقها تشریح بدن انسان(جنین یا غیر جنین) را جایز نمی‌دانند، اما برخی از مراجع[1] در این‌باره می‌گویند، اگر این‌گونه تحقیقات در راستای کشف مطالب پزشکى جديد و مورد نیاز جامعه و نیز درمان بيمارى‌های تهدید کننده زندگى مردم باشد، جايز است؛ ولى تا ...
  • آیا گزارش غیر‌مسلمان مبنی بر نجاست چیزی که در اختیار اوست، مورد قبول است؟
    8833 اثبات نجاست 1393/02/03
    فقها در این زمینه فرقی بین مسلمان و غیر مسلمان نگذارده و می‌گویند، نجس بودن چیزى از سه راه ثابت مى‌شود، و باید بر آن ترتیب اثر داد: 1. آن که انسان خودش یقین به نجاست پیدا کند. 2. دو نفر عادل و یا حتّى یک نفر گواهى ...
  • معنای استدلال مباشر چیست؟
    19452 قیاس اقترانی و استثنائی 1391/12/06
    در مورد استدلال مباشر آنچه را که برخی از نویسندگان در این‌باره نگاشته‌اند، در این‌جا نقل می‌کنیم: بسیاری از منطق‌نگاران معاصر آنچه را در منطق نگاشته‌های پیشین با عنوان «احکام قضایا» یا «نسبت قضایا» مطرح بوده، قسمی از استدلال برشمرد‌ه‌اند و نام‌هایی؛ همچون استدلال «مباشر»، «بی‌واسطه» و «بسیط» ...
  • محدوده حرم مکه چقدر است؟
    9600 گوناگون 1396/10/23
    ابتدا باید دید منظور از حرم مکه چیست، آیا مراد، مسجد الحرام است؟ یا منطقه‌ای که زائرین خانه‌ی خدا بدون احرام، حق ورود به آن‌را ندارند و ورود کفار نیز به لحاظ شرعی در آن ممنوع است؟ در صورت نخست، پاسخ آن است که هر مکانی که در ...

پربازدیدترین ها