ابتدا باید گفت که بر اساس تواتر تاریخی، واضح و مسلم است که امام حسین(ع) در همین نقطه‌ای که اکنون زیارتگاه است به شهادت رسیده و پیکر مقدسشان نیز در همان‌جا به خاک سپرده شده است. بر این اساس، حتی اگر پیکری نیز وجود نداشته باشد، در مورد نماد بودن این فضا جای تردیدی نیست.

بعد از بیان این مقدمه باید گفت؛ در مورد مکان فعلی پیکر مطهر سیدالشهداء(ع) نظراتی وجود دارد:

الف) انتقال به آسمان

برخی روایات حاکی از آن است که پیکر مطهر امام حسین(ع) بعد از شهادتشان به آسمان برده شد:

1. عبدالله بن بکر ارجانی از امام صادق‌(ع) پرسید، اگر قبر امام حسین(ع) را نبش کنند، آیا در آن چیزى می‌‏یابند؟! امام(ع) فرمود: حسین(ع) به همراه پدر و مادر و برادرشان همگی در کنار پیامبر اسلام(ص) هستند و همان‌ چیزهایی که به حضرتشان هدیه می‌‏گردد، به آنان نیز هدیه خواهد شد. اگر در همان زمان شهادت، قبرشان را نبش می‌‏کردند، پیکرشان را در آن می‌‏یافتند، امّا امروز آن‌حضرت زنده بوده و نزد پروردگارش روزى می‌خورد.[1]
2. امام صادق(ع): «هیچ پیامبر یا جانشین پیامبری نیست که بیش از سه روز در زمین بماند، بلکه روح و گوشت و استخوانش را به آسمان می‌برند، و مردم تنها (به صورت نمادین) به جای آثار آنان می‌‌روند و از راه دور به آنان سلام می‌دهند و همین که قبور ایشان را زیارت کنند، آنان صدای زائران خود را می‌‏شنوند».[2]
3. امام صادق(ع): «پیکر پیامبران و اوصیاء آنها بیشتر از چهل روز بر روی زمین باقی نمی‌ماند».[3]

ب) باقی ماندن در مرقدشان

برخی نیز روایات حمل پیکر ائمه(ع) به آسمان را حمل بر تقیه کرده و دلیل آن‌را محافظت از پیکر مطهر آن پیشوایان از اهانت خوارج دانسته[4] و معتقدند که پیکر انبیا و اولیای الهی در قبور آنها باقی می‌ماند.[5]

لذا بین این دو دسته از روایات به این صورت جمع کرده‌اند که پیکر آنها را به آسمان می‌برند و سپس برمی‌گردانند، و یا آن‌که اکثر انبیا را می‌برند، و یا آن‌که روح آنان را با بدن‌‌هاى مثالى می‌برند.[6]

به هر حال، همان‌گونه که در ابتدا گفته شد، حتی با فرض این‌که جسد هیچ شهیدی در آن منطقه باقی نمانده باشد، زیارت نمادها نیز می‌تواند به تنهایی دارای اجر و پاداش باشد،[7] و همین که این منطقه، محل شهادت امام حسین(ع) و یارانش در مظلومانه‌ترین نبرد حماسی تاریخ است، ارزش زیارت را دارد.[8]

این‌گونه است که امام صادق(ع) می‌فرماید: «امام حسین(ع) در سمت راست عرش ایستاده و می‌گوید: پروردگارا، وعده‌‏اى که به من داده‏‌اى را عملى نما! سپس آن‌حضرت(ع) برای گریه‌کنندگانش استغفار و طلب آمرزش نموده و هم‌چنین از پدر بزرگوارشان می‌‌خواهد که این کار را انجام دهد. سپس امام حسین(ع) می‌گوید: اى گریه‌‏کننده! اگر بدانى براى تو چه آماده شده است، شادى تو بیش از جزع و ناراحتى‌ات خواهد بود. پس تمام فرشتگانى که در آسمان و حائر بوده و صداى گریه او را می‌‏شنوند، برای او استغفار می‌‏کنند و وى حرکت می‌‏کند در حالی‌که هیچ گناهى بر او نیست».[9]

[1]. ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، محقق، مصحح، امینی، عبد الحسین، ص 329، نجف اشرف، دار المرتضویة، چاپ اول، 1356ش.

[2]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 4، ص 567، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.

[3]. شیخ مفید، محمّد بن محمد بن نعمان، کتاب المزار، محقق، مصحح، ابطحی،‌ سید محمد باقر، ص 220، قم، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، چاپ اول، 1413ق.

[4]. مجلسی، محمد باقر، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، محقق، مصحح، رسولی، سید هاشم، ج 18، ص 284، تهران، ‌دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1404ق.

[5]. «تخریب حرم امام حسین(ع) به دستور متوکل عباسی»، 113643؛ «انتقال جسد حضرت آدم(ع) به نجف توسط حضرت نوح(ع)»، 36468؛ «قبر حضرت آدم و نوح در نجف»، سؤال 8427؛ «محل دفن حضرت آدم(ع)»، 29008؛ «آرامگاه حضرت یوسف(ع)»، 58754.

[6]. اصفهانی (مجلسی اول)، محمد تقی، لوامع صاحبقرانی، ج 8، ص 526، قم، مؤسسه اسماعیلیان، چاپ دوم، 1414ق.

[7]. «زیارت نمادهای معصومان»، 28581.

[8]. «معنی زیارت خدا در عرش دربارۀ ثواب زیارت امام حسین (ع)»، 12271؛ «ثواب زیارت امام حسین(ع)»، 48098؛ «ثواب زیارت اربعین هنگام ازدحام جمعیت»، 69681.

[9]. کامل الزیارات، ص 329.