جستجوی پیشرفته
بازدید
35527
آخرین بروزرسانی: 1398/02/29
خلاصه پرسش
مراد از «جسم اثیری» در متون فلسفی و عرفانی چیست؟
پرسش
جسم اثیری چیست؟
پاسخ اجمالی
«اثیر» بر گرفته از واژه «اِثر» یا «اِتر» یونانی، به معنای کره آتش بالاتر از کره هوا، فلک الدنیا و فلک الافلاک است؛ و به معنای ماده  سیال، رقیق و بیوزن، قابل قبض و بسط، که فضا را پر کرده و در همه ٔ اجسام نافذ است، نیز به کار میرود.[1]همچنین اثیر به صورت مجاز به معنای روح، روان و آسمان؛ و اثیری به معنای روحی، روانی و آسمانی به کار رفته است.[2] برخی نیز اثیر را اینگونه معنا کردند: عنصر آسمانی، اتر، اثیر، جسم قابل ارتجاعی که فضا و حتی فواصل میان ذرات اجسام را پر کرده و وسیله انتقال روشنایی و گرما میشود، و امروزه به مایع سبکی نیز میگویند که از تقطیر الکل و جوهر گوگرد به دست میآید و برای بیهوش کردن اشخاص به کار میرود.[3]
به نظر میرسد یک اصطلاح مستقر و معنای دقیقاً مشخّصی در مورد واژه اثیر وجود ندارد؛ و شاید به همین جهت کلمات و سخنان اندیشمندان مقداری مشوش است؛ لغویین بیشتر اثیر را به کره آتش معنا کردهاند؛ بر این اساس اثیر همان آتش از عناصر اربعه است.
توضیح اینکه بر اساس فیزیک قدیم، کره زمین از چهار عنصر اصلی خاک، آب، هوا و آتش تشکیل شده است که نحوه چینش آن از پایین به بالا به همین ترتیب است؛ یعنی از خاک شروع میشود تا کره آتش پایان مییابد،[4] در حالیکه در بسیاری از کتاب‌‌های فلسفی قدیم «اثیر» به عنوان عنصر زمینی محسوب نمیشد، بلکه عنصری بود برای عالم بالاتر از کره زمین که از آن به عنصر خامس نیز تعبیر می‌‌آوردند با ویژگی متفاوت از عناصر اربعه.[5] اما امروزه غالباً «اثیری» و «جسم اثیری» به معنایی به کار میرود که تقریباً همان چیزی است که در طب قدیم به عنوان بدن برزخی گفته میشد، یا همان چیزی که در منابع دینی به عنوان جسم برزخی مطرح است؛ یعنی جسمی که دارای شکل مادی است، ولی جرم ندارد.[6]
برای نمونه و بدون آنکه در این نوشتار مختصر در صدد اثبات یا نفی تمام آنچه در این مورد ذکر شده باشیم، چند متن متناسب و مرتبط را نقل میکنیم: 
1. کالبد اَثیری اصطلاحی در عرفان جدید است که به اولین یا زیرینترین لایه از «میدان انرژی انسانی» یا هاله پیرامون انسان اطلاق میگردد. گفته میشود که این لایه در ارتباط مستقیم با بدن فیزیکی است و به عنوان نگهدارنده‌ی جسم و پیونددهنده‌ی آن با بدنهای «سطح بالاتر» عمل میکند.[7]
2. یکی از شگفتیهای خلقت موجودات، بویژه در نسل بشر، تنپوش یا جسم اثیری، یا قالب مثالی وی است که دارای حالت و اعمال و مشخصات بسیاری میباشد و نقش عمدهای در تکامل زندگی موجودات ایفا مینماید.
برخی از مشخصات جسم اثیری و تنپوش در نسل بشر به شرح زیر است:
الف) نظر به اینکه روح عنصری است لطیف، سیال و الهی، نمیتواند در جسم مادی خشن و سخت به طور مستقیم قرار گیرد؛ لذا روح وارد تنپوش میشود و تنپوش است که رابط اتصال روح با بدن میگردد.
ب) تنپوش مانند غلافی تمام بدن را در بر گرفته و به تمامی سلولها از هر نظر اثر مستقیم میگذارد.
ج) روح و تنپوش پس از جدا شدن از بدن فرد زنده، تظاهراتی را انجام میدهند. مثلاً گاهی اتفاق میافتد فردی را همزمان در دو محل جداگانه میتوان دید که به آن زوجی بودن یا همزاد یا فانتوم گفته میشود. پس از مرگ هم مسلّماً این نوع تظاهرات را روح و تنپوش کاملتر انجام میدهند.
د) تمام ملکات اخلاقی و شخصیتی فرد در تنپوش وی جمع است و این تنپوش کاملاً تابع قدرت روحی است [8].
 
 

[1]. ر. ک: فرهنگ دهخدا.
[2]. ر. ک: فرهنگ عمید.
[3]. ر. ک:  www.almaany.
[4]. «بدانکه حقّ سبحانه و  تعالى اوّل چیزى که در عالم اجسام بیافرید، مادّه بود که آنرا به اصطلاح حکما «هیولى» خوانند، و از آنجا چهار طبع پدید کرد، و آن آب است و خاک و باد و آتش». شیخ اشراق، مجموعه مصنفات، ج 4، ص 671، تهران، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى، چاپ دوم، 1375ش.
[5]. «و أما أرسطوطالیس فانه یرى أن الإله الأعلى مفارق للصور، یحوى کرة الکل، التی هى جسم أثیر، و هى العنصر الخامس الذی نسمیه الأعظم، و هو مقسوم بالأکر. و هذه الأکر أما بالطبع فهى متصلة متحدة، و أما بالعقل و الفکر فانها منفصلة. و إن کل واحدا من هذه الأکر حی مرکب من نفس و جسم؛ فالجسم منها هو الأثیر. فتحرکه حرکة دوریة. و أما النفس فانها نطق عقل غیر متحرک، و هى علة الحرکة بالفعل». ارسطو، فى النفس، ص 114، بیروت، دارالقلم.
[6]. ر. ک: 2024 .
[7]. ر. ک:  https://fa.wikipedia.
[8]. ر. ک:  . ir-spirits.blogsky
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • چرا زن نمی‌تواند مرجع تقلید و قاضی باشد؟
    73146 اجتهاد و مرجعیت در اسلام 1387/04/03
    دانشمندان و متخصّصان دینی درباره‌ موضوعاتی؛ مانند مرجع تقلید، یا قاضی شدن زن و بعضی از عناوین دیگر، اختلاف نظر دارند. این امور جزو مسلّمات و ضروریات دینی به شمار نمی‌آید. کسانی که می‌گویند زنان مرجع تقلید یا قاضی نمی‌شوند، به ادله‌ای؛ نظیر روایات و اجماع، تمسک کرده‌اند ...
  • چرا خداوند در مقابل درخواست رؤیت خدا توسط یهودیان، آنها را مجازات کرد؟
    8592 تفسیر 1392/01/26
    آنچه باید در این‌جا مورد دقت قرار گیرد، این عبارت در آیه است: « فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ». باء در «بظلمهم» معنای سببیت بوده و متعلق به «اخذتهم» است و معنا این‌گونه می‌شود که آنها را به جهت ستمی که روا داشته­‌اند، با صاعقه مجازات می‌کنیم. این عبارت نمایان‌گر ...
  • با در نظرگرفتن جمیع جوانب و مصالح، آیا ارجح نیست که مقام رهبری در قانون جمهوری اسلامی ایران دارای یک زمان و دوره مشخص باشد؟
    8512 System 1389/04/16
    دائمی بودن رهبری در ایران ناشی از رأی مردم به قانون اساسی بوده و دلیلی نیز وجود ندارد که در صورت از دست ندادن شرایط، زمان آن را محدود کرد. فساد موجود در حکومت ها بیشتر ناشی از خلق و خوی حاکمان ...
  • با توجه به آیات 103 و 104 سوره کهف، راه تشخیص کار نیک از بد و ناپسند چیست؟
    24104 تفسیر 1389/05/13
    آیات شریفه، به معرفى زیانکارترین انسان ها و بدبخت‏ترین افراد بشر مى‏پردازد. زیان واقعى و خسران مضاعف آنجا است که انسان سرمایه‏هاى مادى و معنوى خویش را در یک مسیر غلط و انحرافى از دست دهد و گمان کند کار خوبى کرده است، نه از این کوشش ها ...
  • آیا در اسلام، مسئله ای به نام وضوی ارتماسی داریم؟
    11356 Laws and Jurisprudence 1391/07/03
    وضوى ارتماسى آن است که انسان صورت و دستها را به قصد وضو با مراعات شستن از بالا به پایین در آب فرو برد؛ اما براى این که مسح سر و پاها با آب وضو باشد، باید در شستن ارتماسى دستها، قصد شستن وضویى، هنگام بیرون آوردن ...
  • زنان عقیمی که بچه‌دار نمی‌شوند از دیدگاه قرآن چه جایگاهی دارند؟
    24597 تفسیر 1395/08/04
    گرچه پروردگار صلاح دیده برخی مردان و زنان، عقیم باشند[1] اما عقیم بودن و بچه‌دار نشدن به تنهایی نقصی معنوی - نه برای مردان و نه برای بانوان - نبوده و از مقام و ارزش انسانی هیچ کدام از آنها نمی‌کاهد. البته می‌شود برای ...
  • آیا در تحقیقات پزشکی، جایز است از جنین سقط شدهٔ انسان استفاده کرد؟
    7682 گوناگون 1393/02/25
    بیشتر فقها تشریح بدن انسان(جنین یا غیر جنین) را جایز نمی‌دانند، اما برخی از مراجع[1] در این‌باره می‌گویند، اگر این‌گونه تحقیقات در راستای کشف مطالب پزشکى جديد و مورد نیاز جامعه و نیز درمان بيمارى‌های تهدید کننده زندگى مردم باشد، جايز است؛ ولى تا ...
  • آیا گزارش غیر‌مسلمان مبنی بر نجاست چیزی که در اختیار اوست، مورد قبول است؟
    8833 اثبات نجاست 1393/02/03
    فقها در این زمینه فرقی بین مسلمان و غیر مسلمان نگذارده و می‌گویند، نجس بودن چیزى از سه راه ثابت مى‌شود، و باید بر آن ترتیب اثر داد: 1. آن که انسان خودش یقین به نجاست پیدا کند. 2. دو نفر عادل و یا حتّى یک نفر گواهى ...
  • معنای استدلال مباشر چیست؟
    19452 قیاس اقترانی و استثنائی 1391/12/06
    در مورد استدلال مباشر آنچه را که برخی از نویسندگان در این‌باره نگاشته‌اند، در این‌جا نقل می‌کنیم: بسیاری از منطق‌نگاران معاصر آنچه را در منطق نگاشته‌های پیشین با عنوان «احکام قضایا» یا «نسبت قضایا» مطرح بوده، قسمی از استدلال برشمرد‌ه‌اند و نام‌هایی؛ همچون استدلال «مباشر»، «بی‌واسطه» و «بسیط» ...
  • محدوده حرم مکه چقدر است؟
    9600 گوناگون 1396/10/23
    ابتدا باید دید منظور از حرم مکه چیست، آیا مراد، مسجد الحرام است؟ یا منطقه‌ای که زائرین خانه‌ی خدا بدون احرام، حق ورود به آن‌را ندارند و ورود کفار نیز به لحاظ شرعی در آن ممنوع است؟ در صورت نخست، پاسخ آن است که هر مکانی که در ...

پربازدیدترین ها