همان‌گونه که در پرسش بدان اشاره شد، در برخی گزارش‌های تاریخی موجود در منابع معتبر، می‌خوانیم که امام رضا(ع) بعد از شهادت پدرشان، امام کاظم(ع) به بازار رفت و سگ، گوسفند و خروسی برای خود خریدند.[1]

جدا از بررسی سند این روایت، در ارتباط با محتوای آن باید گفت؛ این رفتار امام رضا(ع) از روی تقیه[2] و نیز نوعی به غلط انداختن دشمن بود تا جاسوسان هارون الرشید را به اشتباه انداخته و گمان کنند که حضرتشان به دنبال به دست گرفتن منصب امامت نیستند؛ زیرا اگر در صدد پیشوایی جامعه اسلامی بودند، خود را به این کارهای دون شأن مشغول نمی‌کردند، و اتفاقاً هارون نیز از این صحنه‌سازی فریب خورد و در صدد آن برنیامد تا امام هشتم را مانند پدر بزرگوارشان به شهادت برسانند.

این‌گونه بود که وقتی فردی به نام زبیری به هارون الرشید پیغام داد که على بن موسى الرضا(ع) در خانه خود را گشوده و مردم را به سمت خود دعوت می‌کند، هارون با تعجب پاسخ داد که ایشان برای خود گوسفند و خروس و سگ خریده و با این وجود مردم را به سمت خویش دعوت می‌‌کند؟![3]

علاوه بر آن‌که خریداری این حیوانات در شرایط عادی نیز اشکالی ندارد، و این موضوع در ارتباط با خروس و بره واضح است؛ زیرا به نگه‌داری خروس، خصوصاً خروس سفید در روایات توصیه شده است.[4] و شغل بسیاری از پیامبران الهی نیز چوپانی بود که با حیواناتی مانند گوسفند سر و کار داشتند.[5]

گروهی از سگ‌ها دارای منافع واقعی برای انسان‌ها بوده و از آنها برای نگهبانی منازل، دام و یا شکار استفاده می‌شد، همان‌گونه که نمونه‌ای از آن‌را در قرآن نیز می‌یابیم، آن‌جا که سگ اصحاب کهف مانند خود آنها به غار رفته و در ورودی غار به نگهبانی پرداخت.[6] و چه بسا سگی که توسط امام خریده شد، از نژاد سگ‌های نگهبان بود؛ زیرا در گزارش‌های یاد شده تصریح نشد که سگ خریداری شده، تنها سگی تزیینی بود و منفعتی جز سگ‌بازی نداشت!

[1]. شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، محقق، مصحح، لاجوردی، مهدی، ج 2، ص 205، تهران، نشر جهان، چاپ اول، 1378ق.

[2]. «دلایل تقیه کردن ائمه(ع)»، 1779؛ «تقیه کردن امام معصوم»، 3022؛ «حدود تقیه»، 12377.

[3]. عیون اخبار الرضا(ع)، ج 2، ص 205.

[4]. «صدای خروسی در عرش هنگام صبح»، 93896؛ «روایات مربوط به صدای خروس و الاغ»، 64483؛ «بانگ خروس و اهمیت آن»، 8889.

[5]. «چوپانی کردن حضرت داوود و سلیمان(ع)»، 101979.

[6]. «نگهداری سگ در خانه»، 2198؛ «قطع شدن وحی به جهت وجود سگ در خانه پیامبر»، 26406.