واژه «فانی» از ریشه «فنی»، به معنای از «بین رفتنی» و نقیض بقا است.[1] بر اساس بینش توحیدی باقی بالذات فقط خداوند است؛ از این‌رو غیر خداوند همه فانی بالذات هستند.[2] بنابراین وجود و بقای غیر خداوند فقط به واسطه‌ی توجه و عنایت خداوند میسر خواهد بود. البته از آن‌جا که عنایت خداوند به بقای موجودات به لحاظ استعدادها و قابلیت‌ها است و استعداد موجودات متفاوت است؛ از این جهت بقای موجودات متفاوت است و در نتیجه فانی بودن موجودات نیز متفاوت خواهد بود. علاوه بر این‌که میزان بقای هر کس وابسته به مقدار ارتباط و اتصالش با خداوند است.[3]

---