گنجینه پاسخ ها(طبقه بندی موضوعی:فلسفه)
-
تعریف «هستی» در دانش کلام و فلسفه چیست؟
18625 1395/09/15 هستی شناسیهستی که معادل فارسی وجود است ، از نظر فلاسفه امری روشن و بدیهی است ، به گونه ای که تعریفی حقیقی از ان نمی توان ارائه کرد ؛ و همه ی تعاریف ، شرح اسم و تبدیل واژه ای به واژه ای مرادف است. استاد مطهری در
-
معنای عبارات «تغییر و تغیّر» و «تعیین و تعیّن» که در منابع اسلامی از آنها استفاده میشود چیست؟
25493 1395/09/13 کلیاتالف. معنای تغییر و تغیر در لغت و اصطلاح تغییر و تغیر از ماده غیر ؛ به معناى تغییر صورت چیزى بدون تغییر ذات ان ، تبدیل به غیر ، [ 1 ] تحول و دگرگون شدن چیزی ، [ 2 ] است. این دو کلمه ؛ در اصطلاح فق
-
با توجه به اصالت وجود و اعتباری بودن ماهیت برای حدود وجود، از کجا بدانیم که این ماهیات مختلفه در یک مرتبه طولی هستند، تا بتوان مراتب عرضی بودن آنها را در یک مرتبه طولی اثبات کرد؟
5251 1395/09/06 هستی شناسیحکیمان بر این باورند که کثرت یا ذاتی است و یا عرضی. کثرت ذاتی ، کثرتی است که مربوط به خود وجود است ؛ بنابر این منظور از ذات ، ماهیت نیست ، بلکه همان هویت وجود است. کثرت عرضی ، کثرتی است که از ناحیه م
-
آیا ممکن است مطلبی برای انسان، معلوم به علم حضوری باشد، اما علم حصولی نسبت به آن وجود نداشته باشد؟
6773 1395/09/04 علم حضوری و حصولیدر مورد این که چگونه ممکن است یک مطلب معلوم به حضوری باشد ، در عین حال معلوم به علم حصولی نباشد و برای تحصیل علم حصولی باید تلاش جدید صورت گیرد ؟ باید چند نکته را متذکر شویم: اولا: انسان دارای مقامات
-
اگر انسان، کامل خلق شده، چرا باید به دنبال کمال و رشد معنوی برود؟
6256 1395/08/25 انسان شناسیانسان با هویت انسانی دارای خلقت پیشین نیست ؛ انچه در مورد وجود پیشین انسان مطرح است وجود نوری و تحقق کمال وجودی در نزد علت است ؛ یعنی از باب این که کمال وجودی معلول باید مقام در علت و نزد او حاصل باشد
-
آیا اعتقاد به دوام فیض، به تسلسل نخواهد انجامید؟ و چرا نمیتوان ماده را واجب الوجود دانست؟
6095 1395/08/24 هستی شناسی1. از نظر برخی فیلسوفان مسلمان ، برای هر کدام از محدود یا نامحدود بودن جهان ، می توان دلیل اقامه کرد. [ 1 ] و در صورت بی نهایت بودن جهان مشکل و محالی لازم نمی اید ؛ اما تسلسلی که بیان کردید مشکل
-
نسبیتگرایی اخلاقی چیست؟ چه نقدهایی بر آن شده است؟
9058 1395/08/11 نظرینسبیت گرایی اخلاقی ، تعاریف متعددی دارد. مطابق یکی از تعاریف مشهور ، به دیدگاهی اطلاق می شود که منکر اصول اخلاقی ای است که از اعتبار جهان شمول برخوردار باشند. سه نوع نسبیت گرایی اخلاقی در طول یکدیگر
-
نقش حمد و ستایش خدا در تکامل انسان چیست؟
12916 1395/04/22 کلیاتخدای تبارک و تعالی علاوه بر صفت بینیازی صفات پسندیده دیگری ؛ مانند کرامت ، تفضل ، رحمت و لطف دارد که بر اساس ان همانطوری که انسان را رها نکرده و پیامبران و امامانی را برای هدایت انسانها فرستاده همچ
-
اگر روح مجرد است، اختلالاتی که به بیماری روانی چندشخصیتی میانجامد، چه توجیهی دارد؟!
7116 1395/04/21 انسان شناسیروح یا نفس انسان هر چند مجرد است ، اما مجردی است که در مقام فعل مادی است. بنابراین ، اگر افرادی در اثر ضربه مغزی دچار اختلال روانی گردند ، این منافات با تجرد نفس ندارد ، بلکه مطابق با چگونگی خاص تجرد
-
وحی که تجربهای شخصی است، چگونه از ابزار شناخت بهشمار میآید؟
6952 1395/04/03 علوم قرآنیاین تعبیر که وحی تجربه ای شخصی است ، بیشتر با تعابیر فیلسوفان غرب در مورد وحی سازگار است ، و در تعابیر دینی و حکیمان اسلامی ، چنین تعبیری از وحی دیده نمی شود. [ 1 ] اما در مورد این که وحی می تواند یکی
-
برهان وجوب و امکان چیست و آیا در میان اندیشمندان اسلامی، افرادی وجود دارند که این برهان را نپذیرفته باشند؟
15874 1395/04/01 مبدأ شناسیمی توان چکیده برهان وجوب و امکان را در تقریر حاضر چنین بیان کرد: به یقین در جهان خارج موجودی هست. این موجود اگر واجب الوجود باشد ادعای ما که وجود خداوند یا همان واجب الوجود است ثابت می شود و اگر ممکن
-
آیا زمانهای اعلامشده برای نمازها و دعاها، به تنهایی هیچ ارزشی نداشته و تنها برای منظم کردن آنها مورد استفاده قرار میگیرند؟
5624 1395/03/29 زماندر نظام تکوین ، مخلوقات در یکدیگر تاثیر دارند و از یکدیگر متاثر می شوند ، به یکدیگر بهره می دهند و از یکدیگر بهره می برند. [ 1 ] در حقیقت نظام اتم ، از مجموع علل و اسباب اشکار و نهان تشکیل شده است. هم
-
فلسفه و تفکر چه تفاوتی با هم دارند؟
10269 1395/03/25 فلسفهتفکر کوشش و جولان نیروی فکر به اقتضاى عقل و خرد است. به دیگر سخن ؛ حقیقت تفکر و اندیشیدن ، مرکب از دو حرکت است: حرکتی به سوی مقدمات هر مطلب ، سپس حرکتی از ان مقدمات به سوی نتیجه ، مجموعه این دو حرکت ک
-
آیا واجب الوجود، وجودش به وجود ممکنات بستگی دارد؟!
7565 1395/03/24 صفات واجبدر مباحث منطق و فلسفه بیان شده است که بین مرحله ی اثبات و مرحله ی ثبوت تفاوت وجود دارد ؛ مرحله ی ثبوت مربوط به وجود خارجی و وجود فی نفسه شی است ، اما مرحله ی اثبات ، مربوط به عالم ذهن و حصول علم است ؛
-
معنا و مفهوم وجود در فلسفه چیست؟
11260 1395/03/12 هستی شناسیفلاسفه بر این باورند که معنا و مفهوم وجود بدیهی و روشن است ؛ یعنی نمی توان لفظی واضح تر از خود وجود را برای ارائه توصیفی از ان یافت. البته لفظ بودن و هستی را می توان ترجمه فارسی کلمه وجود دانست.
-
شباهت و تفاوتهای دیدگاه قرآن در باره ذات انسان با اندیشههای غربی چیست؟
9814 1395/03/10 انسان شناسیانسان شناسی رایج و غالب در غرب ، مبتنی بر فلسفه رایج و غالب در غرب است. این انسان شناسی ، دارای دو مشخصه و نشانه اساسی است: الف. نسبی بودن حقیقت. ب. انحصار ادراک بشر در حس ؛ یعنی فقط علوم تجربی ، دارا
-
«هیچ چیز معنایی ندارد جز معنایی که تو به آن بدهی!» آیا این عبارت با جهانبینی اسلامی همخوان است؟
6484 1395/03/08 انسان شناسیاین نگرش و این سخن - که هیچ چیز معنایی ندارد ، جز معنایی که تو به ان می دهی- در میان فلاسفه غرب از تاریخ باستان تا کنون دارای طرفدارانی بوده است. شاید اول نفری که به نوعی بتوان این نگرش را به او نسبت
-
کمال مطلق به چه معنا است و چرا باید خداوند کامل مطلق باشد؟
16865 1395/03/03 صفات الهیمعنا و مفهوم کمال مانند مفهوم وجود بدیهی و روشن است که هر انسانی تصوری از ان در ذهن دارد ؛ و تعاریفی که از ان ارائه می شود در حد شرح الاسم است. در هر صورت تعاریفی که از کمال بیان کردند بدین صورت است:
-
اگر روح موجودی بسیط است پس تعدد ارواح چگونه توجیه میشود؟
6186 1395/03/01 آفرینش انسان و جهاندر ارتباط با پرسش مطرح شده اجمالا باید گفت ؛ اگر منظور از روح ، روح انسان باشد ، تعدد ارواح انسان ها را می توان به تعدد ابدان انها دانست. اما اگر مقصود از روح ، مجردات تام باشد ، تعدد انها به تعدد مرا
-
در دانش عرفان، احد با واحد(احدیت با واحدیت) چه تفاوتی دارد؟
21895 1395/02/26 کلیاتبر اساس علم عرفان ، هستی منحصر در ذات متعالی خداوند است ؛ ماسوی الله نمود و ظهور و تجلی او هستند. به این بیان خداوند متعال که هستی محض است ، شدت و کمال هستی او موجب عشق به ظهور و تجلی می گردد. ذات حضر
-
فرق بین ابداع تکوینی و خلق چیست؟
9432 1395/02/20 کلیاتابداع به معنای خلق بدون الگو و نمونه است. اما خلق اعم از ان است ؛ یعنی هرگونه ایجادی را خلقت می گویند اعم از این که همراه با الگو و نمونه قبلی باشد یا نباشد. برای اطلاع بیشتر رجوع شود به: پاسخ 32148
-
اثبات خدا به قوانین منطق وابسته است و یا قوانین منطقی وابسته به اثبات خداست؟
7189 1395/02/14 منطقدر پاسخ به این سؤال توجه به این نکته ضروری است که منطق به خداوند وابسته است ؛ به این معنا که قواعد منطقی در واقع همان شیوه تفکر صحیح است. بنابر این ، همان گونه که انسان در ذات خود محتاج و وابسته به خد
-
مبانی عقلی و مبانی نقلی چه تفاوتی با هم دارند؟
17557 1395/02/11 کلیاتمبانی جمع مبنا ، از ریشه بنی ، به معنای پایه و هرچه که بر ان و با تکیه بر ان بر رویش چیزی می گذارند. [ 1 ] منظور از مبانی عقلی ، مطالبی است که از نظر عقل و برهان ، پایه ای برای یک نظریه محسوب می شود
-
فلسفه تحلیلی با فلسفه صدرایی چه تفاوتی دارد؟
6981 1395/02/08 آراء شناسییافتن تعریف دقیق از فلسفه تحلیلی مشکل است ؛ زیرا این اسم از سوی برخی از پژوهندگان مباحث فلسفی بر نحوه کار بعضی از فیلسوفان ، نهاده شده است. از ان جا که هر محقق و پژوهش گری ممکن است ملاک و معیار خاصی ب
-
منظور از جوهر، صفت و حالت در فلسفه اسپینوزا چیست؟
13362 1395/02/06 جوهر و عرضاسپینوزا در باب مسائل فلسفی نظریات و اصطلاحات جدیدی ابداع کرده است ؛ توضیح برخی از این اصطلاحات را در پاسخ تفصیلی اشاره می کنیم. البته تحلیل اصطلاحاتی که او مورد استفاده قرار داده کمی دشوار است. به تع
-
در حدیثی در تحف العقول آمده است: «بِهِ تُوصَفُ الصِّفاتُ لَا بِها یُوصَفُ، وَ بِهِ تُعْرَفُ الْمَعارِفُ لَا بِها یُعْرَفُ، فَذَلِکَ الله». در عین حال؛ در حدیث دیگری آمده: «بِالْعِلْمِ یُعْرَفُ اللهُ وَ یُوَحَّد». آیا بین این دو حدیث تعارض و تنافی نیست؟
6781 1395/01/31 درایه الحدیثبه نظر می رسد در رفع تعارض بین این روایات باید به این نکته توجه داشت که شناخت خداوند دارای مراتب است: 1. شناخت به مرتبه ای از مراتب تجلیات خداوند ؛ در این نوع شناخت ، علم و معرفت واسطه برای شناخت خدا
-
چرا با وجود تفاوتهای اساسی بین برخی اعتقادات اصیل دینی با عرفان و فلسفه؛ عدهای از اهل علم و فضل اصرار بر مطابقت اینها با یکدیگر دارند؟
6515 1395/01/24 کلیاتاولا: این گونه نیست که اهل علم و فضل از حوزه ، هر گونه عرفان و فلسفه ای را تایید کنند ؛ بلکه عرفان و فلسفه اصیل اسلامی مورد تایید است. [ 1 ] ثانیا: منظور از تایید عرفان و فلسفه ، تایید تمام انچه عار
-
در برهان امکان و وجوب، چرا ماده را ازلی و واجب الوجود فرض نکنیم؛ و چرا به دنبال علتی دیگر برای ماده باشیم؟!
10525 1395/01/22 هستی شناسیاگر ماده [ 1 ] را ازلی نیز فرض کنیم اثبات نمی شود که ماده بی نیاز از علت است ؛ زیرا از نظر حکیمان ، ملاک احتیاج به علت ، فقر ذاتی است. به بیان دیگر ، دلیل احتیاج به علت ، حدوث ذاتی است نه حدوث زمانی.
-
آیا همراه این جهان، جهانهای پیاپی و نیز موازی وجود دارد و آیا شخصیت انسانی و نفس واحده در تمامی این جهانها حضور دارد؟
10301 1395/01/17 هستی شناسی1. بر اساس انچه در روایات امده می توان گفت انسان هایی قبل از نسل فعلی وجود داشتند. [ 1 ] چنان که احتمال وجود انسان هایی بعد از نسل فعلی نیز بر اساس برخی منابع قابل پذیرش است. و بر اساس همان روایات می
-
خداوند متعال بر چه اساس و معیار و در چه مرحلهای، قابلیت و استعداد وجودی هر انسانی را به او عطا فرمود؟
6523 1395/01/14 انسان شناسیدر پاسخ به این پرسش چند نکته را متذکر می شویم: 1. خلقت جهان هستی ، مستلزم وجود تفاوت و اختلاف است. [ 1 ] 2. وجود تفاوت و اختلاف بر اساس حکمت است و دارای ملاک و معیار است ؛ زیرا تمام کارهای خداوند ب
-
چگونه میتوان هماهنگی نظام تشریعی با طبیعت را ثابت کرد؟
9277 1395/01/10 هستی شناسیمقصود از نظام تشریع ، قوانین و مقرراتی است که برای انسان در زندگی دنیایی اعتبار شده است. منظور از نظام طبیعت همان نظام تکوین ، یعنی نظام واقعیت خارجی است. با این مقدمه دلیل لزوم هماهنگی نظام تشریع با
-
آیا در یک انسان روحهای مختلف وجود دارد؟
12885 1394/12/24 درایه الحدیثدر روایتی امده که پیامبران دارای پنج روح ، مؤمنان دارای چهار روح و کفار دارای سه روح می باشند. البته تعبیر به روح در اینها تماما به یک معنا نیست ؛ زیرا بعضی از روح ها روح نباتی ، برخی روح حیوانی ، برخ
-
نظر فلسفه نسبت به نماز چیست؟
7567 1394/12/15 رابطه واجب و ممکنفلسفه ، دانش مرتبط با مسائل کلی هستی بوده [ 1 ] و نسبت به مسائل جزئی هستی مستقیما نظر نمی دهد. البته از مسائل کلی که در فلسفه مطرح می شود می توان حکم فلسفه را نسبت به نماز استنباط کرد. [ 2 ] توضیح این
-
هویت و ماهیت چه تفاوتی با هم دارند؟
17744 1394/12/11 ماهیت1. کلمه ماهیت به معناى چیستى است که در مقابل وجود و هستى می اید. در کلمه ماهیت ، ما را ما ى استفهامیه دانسته و می گویند ما هى هى ؟ یا ما هو هو ؟ فلان چیز چیست ؟ و سپس از عبارت ما هى هى ؟ مصدر ساخت
-
از دیدگاه ابن سینا راه علم و معرفت به حقایق فراطبیعی چیست؟
6579 1394/12/10 آراء شناسیابن سینا مانند دیگر حکیمان و فلاسفه اسلامی طریقه علم و معرفت به حقایق فراطبیعی را عقل و وحی می داند. [ 1 ] البته عقل می تواند تنها کلیات مسائل فراطبیعی را درک کند ، اما ادراک جزئیات مسائل فراطبیعی فقط