Ətraflı axtarış
Baxanların
6492
İnternetə qoyma tarixi: 2012/02/15
Sualın xülasəsi
Təvəllüs bayramı keçirmək haramdırmı?
Sual
Təvəlled bayramı keşirmək haramdırmı?
Qısa cavab

Təvəllüd bayramı İslami sünnətlərdən deyil. Və İslami təlimatlarda sifariş olunmayıb ki, insan öz doğum gününü bayram etsin. Biz bu təzə sünnnəti məhkum etmək istəmirik, baxmayaraq ki, əcnəbilərin kor- koranə daxil olan (adət) sünnətlərini bəyənmirik; çünki etqadımız var ki, sünnətlərin gərək xalqın zehnində dərin kökləri olsun. Amma belədir (adət) sünnətin qəbulundan sonra onu təkmilləşdirmək üçün çalışnaq olar. Bu sünnətdə dəyişiklik etmək olar ki, bir şəxsin təvəllüdü Allahın şükrü üçün bir münasibət olsun ki, onu belə bir günə qədər diri saxlayıb. Habelə fikirləşmək üçün bir fürsətdir ki, ömrünü hansı yolda sərf edibdir və qalan ömründə doğru yol seçsin və Allahı yad etsin və ondan istəsin ki, gələcəyini keçmişindən yaxşı etsin, aqibətini xeyir etsin, ən yaxşı gününü Allahla görüş qərar versin. Buna əsasən özün üçün və yaxud övladları üçün təvəllüd bayramı qeyd etmək, əgər israf və haram musiqi, rəqs və sair kimi, şəriətin ziddinə olan məsələlərlə bir olmazsa, eybi yoxdur.

Ətreaflı cavab

Təvəllüd bayramı İslam sünnətlərindən deyil. İslami təlimatlarda tapşırılmayıb ki, insan doğrum gününü bayram etsin.

Hətta böyüklərin doğum günlərini əzizləyib və qeyd etmək baxmayaraq ki, müsbət nəticələri vardır, amma bizim ərəb və şərq tarixlərimizdə bu işlər omayıb. Allahda iki Peyğəmbərinin təvəllüdündən başqa bu barədə bir söz deməyib. Biri Musa (ə) haqqında ona nisbət öz lütfünü aydınlaşdırmaq üçün ona xüsusi kəramət etdi və onu Firondan nicat verdi və onun ailə mühitində böyütdü.[1]

«فَالْتَقَطَهُ آلُ فِرْعَوْنَ لِیَکُونَ لَهُمْ عَدُوًّا وَ حَزَناً...»

Fironun ailəsi onu (sudan) götürdülər ki, nəhayət, onların (can) düşməni və qəmgin onlarına səbəb olsun.

İkinci Məsih (ə) miladıdır ki, Allahın qüdrətinin məzhəridir. Amma Allah İbrahimin (ə) ya başqa Peyğəmbərlərin heç birinin təvəllüdü barədə söz deməyibdir; çünki insan ki, müəyyən bir zamanda dünyaya gəlir, onun üçün bir dəyər deyil. Bu cəhətdən İslam şəriətində, heç bir sifariş yoxdur ki, xalqı Peyğəmbər İmam ya başqalarının təvəllüd bayramını qeyd etməyə dəvət etmiş olsun. Müsəlmanlar bu məsələdə başqa mədəniyyətlərdən təqlid ediblər ki, Peyğəmbərlərinin miladını bayram edirlər. Necə ki, məsihilər, böyüklərinin ədiblərinin və sənətkarlarının miladını hər il bayram edirlər, hətta tarix başlanğıcını Məsihin miladı qərar veriblər, bir halda ki, Müsəlmanlar- miladın yerinə Peyğəmbərinin hicrətini tarix balanğıcı ediblər.

Əlbəttə bizim bu məsələdə mövqeyimiz mənfi deyil; çenki biz belə sünnətlərdə təqlid etməkdə və böyüklərin təvəllüdünü bayram etməkdə, heç bir ziyan görmürük; çünki camaat bu bayramları qeyd etməklə öz böyüklərinin təlimatları, çalışmaları, risaləti və əxlaqıyla tanış olurlar və onlarla əlaqədə olurlar və o böyüklərdən enerji alırlar. Bunlar millətə təravət verir, hər il bütün xalqa ulqu olurlar; bu cəhətdən biz bəzi İslami dəstələrlə ki, Peyğəmbərin (s) miladı üçün bayram keçirməyi bidət və haram bilirlər, müvafiq deyilik; ona görə ki, bidət o işlərə deyilir ki, camaat bilirlər mari müqəddəs tərəfindən onun barəsində bir hökm yoxdur, haram bir sünnət hesablanmaz.[2] Təvəllüd bayramını keçirmək sünnətinin, müsbət nəticələri vardır; çünki millətlə dini böyüklərin arasında əlaqə yaratmaq səbəb olur ki, xalq onunla yaşasınlar və onun həyat tərzi ümmətin fikir və təcrübəsinə qənaətbəxşdir. Allah da bayramlarda və şadlıqlarda yeniliyi və həyat gedişatını haram etməyibdir. Bu sünnətlərə əməl etmək təzə vəsilələrdən istifadə etmək kimidir ki, bizim hamımız yaşayışda onlardan istifadə edirik, eybi yoxdur.

Şəxsin təvəllüd bayramı keçirmə məsələsi səmimi bir haldır ki, şəxs varlıq aləminə gəldiyini və il uzunu həyatının davam etməsini xatırlayır. Biz bu təzə sünnəti (adəti) məhkum etmək istəmirik, baxmayaraq ki, əcnəbilərin kor- koranə daxil olan adətlərini bəyənmirik; çünki etiqadımız var ki, adətlərin gərək xalqın zehnində dərin kökləri olsun. Amma belə bir atədin qəbulundan sonra onu təkmilləşdirmək üçün çalışmaq olar. Məsələn: Övladların təvəllüdü bayramı eyni halda nemətin vüvudu və həyatının davamı üçün Allah dərgahına şükr etməyə bir münasibət ola bilər və habelə Allahın həmdi üçün bir fürsətdir necə ki, İmam Zeynulabidin (ə) səhəri və axşamı qarşılayanda deyirdi:

«و هذا یوم حادث جدید و هو علینا شاهد عتید، ان احسنّا ودّعنا بحمد، و ان اسأنا فارقنا بذم»[3]

"Bu təzə bir gündür. Bizim əməllərimizə şahiddir. Əgər yaxşılıq etsək tərifləyərək bizimlə vidalaşar və əgər pislik etsək pisləyərək bizdən ayrılar".

Bu adətdə belə bir dəyişiklik etmək olar ki, şəxsin viladəti Allaha şükr etmək üçün bir münasibət olsun ki, onu viladət gününə qədər diri saxlayıb. Habelə fikirləşmək üçün bir fürsətdir ki, ömrünü hansı yolda sərf edib və qalan ömrünü doğru yola sərf etsin və Allahı unutmasın və ondan istəsin ki:

«اللّهم اجعل مستقبل امرى خیراً من ماضیه و خیر اعمالى خواتیمها و خیر ایامى یوم القاک فیه»[4]

Ey Allah gələcəyimi keçmişimdən daha yaxşı et və aqibətimi xeyir et və günlərimin ən yaxşısını özünlə görüşən gün qərar ver.

Buna əsasən özün üçün və yaxud övladların üçün təvəllüd bayramı qeyd etmək, əgər israf və haram musiqi, rəqs və sair kimi, şəriətin ziddinə olan məsələlərə bir olmazsa, eybi yoxdur.



[1] - Qəsəs surəsi, ayə 8.

[2] - Bu barədə, R.K. "Peyğəmbərin (s) və İmamların (ə) təvəllüd bayramı bidət deyil" hoze net.

[3] - Səhifeye Səccadiyyə, tərcümə Ayətullah Əbdul- məcid, Tehran, Suruş, səh 6, 1375.

[4] - Seyyid Fəzlullahın mətbuat bulutenindən götürülmə (dəxl və təsərrüflə).

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Kərbəla şəhidlərinin cəsədləri neçə gündən sonra və kimlər tərəfindən dəfn olunubdur?
    11416 تاريخ بزرگان 2011/05/30
    Tarix və məqtəl kitablarının yazdığına əsasən, İmam Hüseyn (ə)- ın pak bədəni və Kərbəla şəhidlərinin pak cəsədləri, Məhərrəmin on ikinci gününün sonu (on üçüncü gecə) Kərbəla yaxınlığında çadır qurub və orada yaşayan Bəni Əsəd qəbiləsinin bir dəstəsi tərəfindən dəfn olunmuşlar. ...
  • Həzrət məriyəmin uca məqama sahib olmasının illəti nədir?
    8468 Təfsir 2012/09/01
    Quran və rəvayətlərdə işarə olmuşdır Məriyəm İmran qızı kasıb bir ailədə dünyayə gəlmiş hətta onu təmin etmək üçün gəlir və məxaric olmamışdır (o dünyayə gəlməmişdən əvvəl atası vəfat etdiyi üçün) Həzrət Zəkəriyya (ə) onu öz himayəsinə götürüb (Məriyəmin xalası əri). Bu xanımın həyatı həmişə çətinliklə, ...
  • Deyin görək din insan üçündür yoxsa insan din üçün?
    7582 Qədim kəlam 2011/01/02
    Baxmayaraq ki, din bir növ insanın fitrətini açıqlayır; yəni insanla din bir dəmir pulun iki tərəfi və yaxud iki üzü kimi sayılır. Nəticə almaq üçün hansı biri o biri üçündür, təyin etmək asan deyil. Amma insanın dünyadakı bütün maarif, elm və işləri özünə ixtisas verməsi bunu açıqlayır ki, din bir ...
  • Zərdüşt ayini ilahi din olubdurmu?
    10959 Qədim kəlam 2010/12/02
    Zərdüşt dininin mahiyyəti, Qatın məzhəbi nəğmələrinə diqqət etməklə, tam tövhidi mahiyyəti olubdur. Amma Avestada olan mətnlərə diqqət edəndə, iki Allaha pərəstişin əlamətləri gözə çarpır. Bu əlamətlərin, üzə çıxması "Mani" və sonrakı Zərdüştçülər tərəfindəndir. Deməli indiki şirklə dolu avestanın mətninə diqqət etməklə, Zərdüşt dininin təhrif olmasını deməliyik. Baxmayaraq ki, bu dinin ...
  • Quran nəzərindən Adəmin xilqətindən indiyə qədər altı min il keçmişdirmi?
    8288 Qədim kəlam 2011/05/17
    Quranda qeyd olunanlarla asimanların, yerin və Adəm (əleyhis-salam)-ın xilqətindən milyonlar, hətta milyardlar ilk keçməsini deyən nəzəriyyə arasında heç bir ziddiyyət yoxdur. Çünki bəzi arxeoloji qazıntılar ibtidai insan qalıqlarının milyon illər bundan öncə mövcud olduğunu dəstəkləyir.Əgər Adəmin xilqəti altı-yedi min il bundan qabağa qayıdırsa, ...
  • Qabil Habili niyə öldürdü?
    12428 Hədis elmləri 2011/05/31
    Quran ayələrindən istifadə olunur ki, Habilin Qabilin əli ilə öldürülməsinin səbəbi, Qabilin vücudunda alovlanan çirkin həsəd sifəti olubdur və sonda Habilin məzlumcasına öldürülməsinə gətirib çıxardı. ...
  • Peyğəmbər (s-)- in bütün kəlmə və sözləri vəhy olub ya xeyir?
    12595 Qədim kəlam 2011/02/14
    Bu barədə alimlərin nəzəri fərqlidir: Bəziləri Nəcm surəsinin 3 və 4- cü ayələrinin[i] mütləq gəlməsinə istinad edərək bu fikirdədirlər ki, Peyğəmbərin bütün söz, rəftar və əməlləri vəhydən qaynaqlanır. Bəziləri də bu fikirdədirlər ki, Nəcm surəsinin 4- cü ayəsi Qurani- kərim və Peyğəmbər (s)- ə ...
  • O ki, deyirik insan ölməklə Allaha doğru qayıdır; yəni nə qədər ki, diridir Allahdan uzaqdır?
    7059 Qədim kəlam 2012/03/11
    Allaha doğru qayıtmaq, o cür ki, Quranın bəzi ayələrində ona işarə olunmuşdur, Allaha doğru qayıtmaq və ona yaxın olmaq əsl öz mənasında deyil və ona yaxın olmaq maddə cəhətindən təsəvvür olunmur. O ayələr ki, insanın ölümünə işarə edir, bunu açıqlayır ki, öldükdən sonra Allaha tərəf ...
  • Muxtar Səqəfi qəlbən Əbu Bəkrə və Ömərə məhəbbət bəsləyirdimi? Nə üçün Kərbəlada imam Hüseyn (əleyhis-salam)-ı müdafiə etməmişdi?
    24791 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/01/18
    Muxtarın barəsində hədis kitablarında gələn rəvayətlər iki qisimdir: bəzi rəvayətlərdə o təriflənir, bəzilərində isə məzəmmət olunur. Hədis və rical alimləri Muxtarın barəsində olan hədislərlə qarşılaşarkən əksər hallarda onu tərifləyən rəvayətlərə üstünlük vermiş və bunun müqabilində olan rəvayətlərlə əlaqədar müxtəlif nəzəriyyələr irəli çəkmişlər.Mərhum Məclisi Muxtarın nicat tapması ilə əlaqədar deyilən ...
  • Bəzi Quran ayələrində həzrət Adəm (əleyhis-salam)-ın qara rəngli və dəyişkən torpaqdan yaradıldığı qeyd olunur. Onda demək olarmı ki, o həzrət qara dərili idi?
    7302 Təfsir 2011/05/17
    İnsanın xilqəti ilə əlaqədar Quranda çoxlu müxtəlif təbirlər bəyan olunmuşdur. Bu göstərir ki, insanın yaradılışı bir çox mərhələləri keçmişdir. O cümlədən:1. Torpaqdan yaranış:[1] “Ey insanlar! Əgər qiyamət günü barəsində şəkk-şübhədəsinizsə, (bilin ki,) Biz sizi torpaqdan ... xəlq ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164492 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    162716 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119547 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    113247 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    109654 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    93706 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54726 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    53343 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    45894 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    45549 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...