Ətraflı axtarış
Baxanların
6490
İnternetə qoyma tarixi: 2012/04/17
Sualın xülasəsi
Bəni İsrailin dana pərəstişinin cəzası hikmətli idi?
Sual
Bəqərə surəsinin 53- cü ayəsi deyir: "Yad edin o vaxt ki, Musa öz qövmünə dedi: Ey qövm siz cahillikdən dana pərəst oldunuz və öz nəfsinizə zülm etdiniz. İndi Allaha tərəf qayıdın. Cəhalətinizin cəzasına görə bir- birinizi öldürmək üçün qılınc çəkin. Bu Allah dərgahına əməlinizin ən yaxşı kəffarəsidir. O vaxt sizə güzəşt edib və tövbənizi qəbul edər ki, Allah çox tövbə qəbul edən və mehribandır". Diqqət edin cəhalətin kəffarəsi ki, deyildi ən yaxşı kəffarədir. Bir- birinə qılınc çəkmək insani işdir ki, Allah onu Bəni İsraildən istəyibdir?
Qısa cavab

Təfsirçilər bu ayədə Allahın öldürmək əmrindən məqsədində üç ehtimal veriblər: 1. Bu əmr, imtahan əmri olub və onların tövbəsiylə bu əmr onlardan götürülübdür. 2. Bu ayədə qətldən məqsəd şeytani vəsvəsələri və nəfsani şəhətlər kəsməkdir.

3. Ayədə qətldən məqsəd, həqiqi qətldir yəni bir- birinizi öldürüb həlak edin. Bu hökmün hikməti mümkündür aşağıdakıların hamısı ya biri olsun. A. Bəni İsraili küfr və şirkdən təmizləmək. B: Bu cür böyük günahın təkrarının qarşısını almaq. C: Töhidin əslindən dönüb və bütpərəstliyə meyllənmək məsələsinin əhəmiyyəti, hər halda ən şiddətli cəzalar cəhənnəmdən qurtarmağın dəyərinə sahib olacaq.

Ətreaflı cavab

Allah buyurur: "Və o zaman ki, Musa öz qövmünə dedi: "Ey mənim qövmüm! Siz dananı seçməklə (ibadət üçün) özünüzə zülm etdiniiz! Bəs tövbə edin və öz xaliqinizə tərəf qayıdın! Və bir- birinizi öldürün! Bu iş sizin üçün Allahınızın dərgahında daha yaxşıdır". Daha sonra Allah sizin tövbənizi qəbul etdi çünki o tövbə qəbul edən və rəhimdir".[1]

Təfsirçilər bunda ki, Allahın bu ayədə bəni İsrailə bir- birini öldürmək əmrindən məqsədi nədir, üç ehtimal veriblər:

  1. Bu ayədə öldürmək əmri bir imtahan əmri olubdur. Həzrət İbrahimə (ə) həzrəti İslaili (ə) öldürmək əmri kimi ki, İsmaili öldürməzdən əvvəl xitab gəldi: "Ey İbrahim sən yuxuda aldığın göstərişi yerinə yetirin.[2] Həzrət Musanın (ə) dastanında da Allah buyurub: "Tövbə edin və bir- birinizi öldürün ki, bu Allahınızın yanında, sizin üçün daha yaxşıdır), Amma Allahın fərmanı kamil şəkildə icra olmazdan əvvəl Allah bəzilərinin ölməsini hamının ölməsi hesablayıb onların tövbəsini qəbul etdi.[3]
  2. Bu ayədə qətl və öldeürməkdən məqsəd şeytani vəsvəsələri və nəfsani şəhvətləri kəsməkdir. Ayənin mənası budur ki, nəfsani şəhvətləri və şeytani vəsvəsələri özünüzdən kəsib atın və tam ixlasla Allahın birliyinə inanın.[4]
  3. Ayədə qətldən məqsəd həqiqi qətldir yəni bir- birinizi öldürüb və həlak edin;[5] çünki bu dünya yaşayışında öldürülmək sizin üçün daha yaxşıdır. O kəslər ki, deyiblər Allahın məqsədi həqiqi öldürmək olubdur Allahın bu hökmü üçün bir sıra hikmət və fəlsəfələr deyiblər ki, onlardan bəzisinə işarə edirik:
  1. Bu öldürülmək bəni İsrailin küfr və şirkdən təmizlənməsinə və onların əbədi həyata yetişməsinə səbəbdir.[6]
  2. İnsan öldürmək baxmayaraq ki, çirkin və haram bir işdir amma bəzən bir sıra məsləhətlərə görə yaxşı və vacib olur. Bir dini və ictimai məsləhət onun adını və ünvanını dəyişir. Bəni İsrail haqqında da çünki onları öldürmək bü cür böyük günahın təkrarının qarşısını alırdı, yaxşı ona hazır olmaqda bəyənilmiş bir iş hesablanır.[7]
  3. Samirinin danasını pərəstiş etmək kiçik iş olmayıb. Bir millət ki, bu qədər Allahın nişanələrini və böyük Peyğəmbərləri Musanın (ə) möcüzələrini müşahidə etdikdən sonra hamısını ünudurlar. Peyğəmbərlərinin qısa bir qeybətiylə birdəfəlik tohidi və Allahın dinini kökündən tapdayıb və bütpərəst olurlar. Əgər bu mövzu bir dəfəlik onların beyinlərindən təmizlənməsə qorxulu vəziyyət qarşıya gələcək. Hər fürsətdən məxsusən həzrəti Musanın (ə) vəfatından sonra onun bütün dəvət əlamətləri aradan getsin. Nəticədə onun dini tamamıyla xətərə düşəcək. Belə bir yerdə şiddətli olmaq lazımdır və təkcə dildəki peşmançılığa və tövbəyə kifayət etmək olmaz. Buna xatir Allah tərəfindən şiddətli fərman sadir oldu ki, bütün Peyğəmbərlər tarixində misli yox idi. O budur ki, tövbə və tohidə qayıtmaq göstərişi əsasında günahlarını qorxunun dəsticəmi şəkildə edam fərmanı xüsusiylə (özlərinin vasitəsiylə) sadir oldu.

Bu cəzanın şiddətli və yuxarı səviyyədə olmasının səbəbi budur ki, tohiddən bütpərəstliyə qayıtmaq məsələsi sadə məsələ deyildir ki, asanlıqla güzəşt olunsun. Bir halda ki, bu məsələ Allahın böyük nemətlərini və aşkar möcüzələrini müşahidə edəndən sonra idi. Həqiqətdə səmavi dinlərdən biri əsllərini tohiddə və təkpərəstlikdə xülasələşdirmək olar. Bu əslin titrəməsi dinin bütün əsaslarının məhv olmasıyla bərabərdir. Əgər dana pərəstlik məsələsi sadə göstərilsəydi bəlkə gələcəkdəkilər üçün bir sünnət olardı. Məxsusən bəni İsrail tarixə əsasən tərs və bənə axtaran xalq olub. Buna əsasən onlara elə qulaq burması verilməliydi ki, onun xatirəci bütün əsrlərdə və zamanlarda qalsın və heç bir kəs ondan sonra heç vaxt bütpərəstlik fikrinə düşməsin bəlkə

«ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ عِنْدَ بارِئِكُمْ»

(bu öldürmək Allahınızın yanında sizin üçün daha yaxşıdır) cümləsi bu mənaya işarədir.[8]

Sonda bu nöqtəni demək lazımdır ki, dünyanın ən şiddətli cəzaları axirətin ən kiçik əzabıyla müqayisə olunası deyil. Buna əsasən əgər bir kəs çətin cəzalara dözməklə özünü məad günün çətinliklərindən azad etsə, bəzs qədər xeyirli ticarət edibdir. Bizim etiqadımız budur ki, bu dünyada Allahın cəzaları və hədləri səmimi qəlbdən tövbə edən kəslərin günahlarının kəffarəsi olacaq.

Bu rəvayətə diqqət edin:

Oğrulardan bir dəstəsini Əmirəl mömininin hüzuruna gətirdilər. Həzrət onların əllərini kəsdi sonra bu oğruları münasib bir yerə aparıb göstəriş verdi ki, lazım olan müalicə işləri görülsün. Ondan sonra ət bal kimi ləzzətli yeməklərlə cəzalanmış insanlara qulluq edib onlara buyurdu: Ey günahkarlar! İndi sizin əllərimniz cəhənnəmə daxil oldu. Əlbəttə əgər tövbə etsəniz və Allah bilsinki, tövbənizdə sadiqsiniz, əllərinizi alovdan nicat verib özünüzlə behiştə aparacaqsınız. Əks halda bu kəsilmiş əllər sizi cəhənnəmə çəkəcəklər.[9]

Bəni İsrailin ölənləriylə əlaqədar da iki ehtimaldan biri var:

  1. Ya onlar tövbə etdilər ki, bu halda əbədi cənnətə gedəcəklər ki, cənnətə getmək üçün hər çətinliyə dözmək qiymətlidir.
  2. Yaxud batil əqidələrində qalıblar ki, ölüm cəzası da gördükləri möcüzələri nəzərə alsaq, azdır.


[1] - Bəqərə surəsi, ayə 54

«وَ إِذْ قَالَ مُوسىَ‏ لِقَوْمِهِ يَاقَوْمِ إِنَّكُمْ ظَلَمْتُمْ أَنفُسَكُم بِاتخَِّاذِكُمُ الْعِجْلَ فَتُوبُواْ إِلىَ‏ بَارِئكُمْ فَاقْتُلُواْ أَنفُسَكُمْ ذَالِكُمْ خَيرٌْ لَّكُمْ عِندَ بَارِئكُمْ فَتَابَ عَلَيْكُمْ  إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيم‏»

[2] - Saffat surəsi, ayə 105

«يا إِبْراهِيمُ قَدْ صَدَّقْتَ الرُّؤْيا»

[3] - Musəvi Həmədani Seyyid Muhəmməd Baqir, Əl mizanın tərcüməsi, cild 1, səh 288 (az fərqlə) nəşr: İntişaratı İslamiyi came müdərrisine hoze elmiyye Qum, 1374 hicri şəmsi. Beşinci çap.

[4] - Kaşani Molla Fətullah, Təfsiri munhəcus- sadiqin fi ilzamul- xalifin, cild 1, səh 192 Muhəmməd Hüseyn elmi kitabxanasının nəşri, Tehran, çap ili 1336 hicri şəmsi.

[5] - Təfsiri Munhəcüs- sadiqin fi ilzamil- müxalifin cild 1, səh 192.

[6] - Təfsiri Munhəcüs- sadiqin fi ilzamil- müxalifin cild 1, səh 192.

[7] - Məcməul bəyan fi təfsiril- Quran, tərcüməsi, cild 1, səh 179 Təhqiq Rza sutudə, Fərəhani nəşriyyatı, Tehran, 1360 çap, birinci.

[8] - Məkarim Şirazi Nasir, Təfsir nümunə, cild 1, səh 256 Darul- kutubul- İslamiyyə, Tehran 1374 hicri şəmsi, birinci çap.

[9] - Kuıeyni, Muhəmməd ibni Yaqub, Kafi, cild 7, səh 266, h 31, Darul- kutubul- İslamiyyə, Tehran, 1365 hicri şəmsi.

 

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    163854 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    159244 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    118758 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    111943 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    105860 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    92611 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54159 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    49646 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    44975 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44427 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...