آنچه در پرسش آمده را می‌توان در برخی روایات و دعاهای نقل‌شده از معصومان(ع) یافت:

«یَا مَنْ أَظْهَرَ الْجَمِیلَ وَ سَتَرَ الْقَبِیح‏!».[1]

«یَا مَنْ أَظْهَرَ الْجَمِیلَ! یَا مَنْ سَتَرَ الْقَبِیح!‏».[2]

چنین فرازهایی ناظر به آن است که خداوند زیبایی‌ها را آشکار می‌کند و زشتی‌ها را می‌پوشاند.

اما این‌که منظور از آشکارکردن زیبایی و پوشاندن زشتی از سوی خدای تعالی چیست؟ از متون دینی چنین به دست می‌آید که خدای متعال، علاوه بر آن‌که خوبی‌های افراد را به اطلاع دوستان و مقربان خود می‌رساند، در جایگاه‌های مختلفی نیز گناهان بندگان خود را می‌پوشاند تا آبروی آنها در برابر دیگر مخلوقات محفوظ بماند. در این زمینه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. پرده‌پوشی در دنیا: خداوند دنیا را به گونه‌‌ای طراحی نمود که به طور عادی، مردم از اسرار و کارهای مخفی دیگران؛ به خصوص گناهان آنها مطلع نمی‌شوند. یکی از دلایلش آن است که آبروی مردم حفظ شود و زمینه برای توبه و بازگشت گنه‌کاران مهیا باشد.

به این موضوع در بسیاری از دعاها اشاره شده است. امام زین العابدین(ع) در مناجاتی خطاب به پروردگارش این‌گونه عرضه می‌دارد:

«یَا إِلَهِی فَلَکَ الْحَمْدُ فَکَمْ مِنْ عَائِبَةٍ سَتَرْتَهَا عَلَیَّ فَلَمْ تَفْضَحْنِی، وَ کَمْ مِنْ ذَنْبٍ غَطَّیْتَهُ عَلَیَّ فَلَمْ تَشْهَرْنِی، وَ کَمْ مِنْ شَائِبَةٍ أَلْمَمْتُ بِهَا فَلَمْ تَهْتِکْ عَنِّی سِتْرَهَا، وَ لَمْ تُقَلِّدْنِی مَکْرُوهَ شَنَارِهَا، وَ لَمْ تُبْدِ سَوْءَاتِهَا لِمَنْ یَلْتَمِسُ مَعَایِبِی مِنْ جِیرَتِی، وَ حَسَدَةِ نِعْمَتِکَ عِنْدِی».[3]

خدایا! تو را ستایش می‌کنم.

چه بسیار عیب‌های مرا دیدی و پنهان کردی و آبرویم را نبردی!

چه بسیار گناهانی که پرده پوشش خود را بر آن نهاده و مرا به بدنامی مشهور نکردی!

چه بسیار حیله‌هایی که در صدد انجام آن بودم؛ اما تو پرده‌ از آنها برنداشتی و مرا با آنها بدنام نکردی و آن‌را در اختیار همسایگانی که دنبال عیب‌جویی از من هستند قرار ندادی و نیز در اختیار آنانی بر نعمت‌هایی که به من دادی حسد می‌ورزند!

2. پرده‌پوشی از فرشتگان: خدای مهربان نه تنها از گناهان انسان‌‌ها در برابر یکدیگر پرده‌‌پوشی می‌کند؛ بلکه مواردی وجود دارد که گناهان را حتی از فرشتگانی که مأمور رفتار و کردارمان هستند نیز مخفی نگه می‌دارد!

امام علی(ع) در دعای کمیل به این مطلب اشاره کرده و می‌فرماید:

«وَ الشَّاهِدَ لِمَا خَفِیَ عَنْهُمْ وَ بِرَحْمَتِکَ أَخْفَیْتَهُ وَ بِفَضْلِکَ سَتَرْتَه».[4]

 خدایا، با آن‌که شاهد گناهانی بودی که از فرشتگان نیز مخفی بود؛ اما با دلسوزی و فضلت آنها را همچنان پنهان نگه‌داشتی!

در همین زمینه، امام صادق‌(ع) می‌فرماید: «هر مؤمنی یک تمثال در عرش دارد. هنگامی که بنده‌ای‌ مشغول به رکوع و سجود و یا کارهای مشابه می‌شود، آن تمثال نیز همان اعمال را انجام می‌دهد. در این هنگام فرشتگانى که در عرش حضور دارند، این عبادات و کارهای نیک را می‌بینند و بر او درود می‌فرستند و برایش استغفار می‌کنند؛ اما هنگامی که همان بنده اقدام به گناه می‌کند، خدا پرده‌‌ای بر روی آن تمثال می‌اندازد تا فرشتگان او را نبینند».[5]

3. پرده‌‌پوشی در آخرت: همواره این امکان وجود دارد که خدای متعال در آخرت نیز گناهان بنده مؤمن خود را مخفی نگه‌داشته و آبروی او را حفظ ‌کند. در دعاهای مختلفی به این مطلب اشاره شده است. به عنوان نمونه در مناجات شعبانیه،‌ این‌گونه از خدا می‌خواهیم:

إِلَهِی قَدْ سَتَرْتَ عَلَیَّ ذُنُوباً فِی الدُّنْیَا وَ أَنَا أَحْوَجُ إِلَى سَتْرِهَا عَلَیَّ مِنْکَ فِی الْأُخْرَى إِلَهِی قَدْ أَحْسَنْتَ إِلَیَّ إِذْ لَمْ تُظْهِرْهَا لِأَحَدٍ مِنْ عِبَادِکَ الصَّالِحِینَ فَلَا تَفْضَحْنِی یَوْمَ الْقِیَامَةِ عَلَى رُءُوسِ الْأَشْهَاد».[6]

«خدایا، در دنیا بسیاری از گناهانم را پوشاندی و من در آخرت به این پرده‌پوشی‌ات محتاج‌ترم!

خدایا، خوبی‌ات به من می‌رسد اگر در آن‌روز، گناهانم را برای هیچ‌کدام از بندگان نیکوکارت آشکار نکنی!

خدایا، پس روز قیامت و در برابر همگان آبرویم را مبر».

[1]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج 2، ص 578، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، 1407ق.

[2]. کفعمی، ابراهیم بن علی، البلد الامین و الدرع الحصین، ص 404، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، چاپ اول، 1418ق.

[3]. امام سجاد، صحیفه سجادیه، ص 80، قم، دفتر نشر الهادی، چاپ اول، 1376ش.

[4]. طوسی، محمد بن حسن، مصباح المتهجد و سلاح المتعبد، ج 2، ص 849، بیروت، مؤسسه فقه الشیعه، چاپ اول، 1411ق.

[5]. شیخ بهایی، محمد بن حسن، مفتاح الفلاح، ص201، بیروت، دار الاضواء، چاپ اول، 1405ق.

[6]. ابن طاووس، علی بن موسی، اقبال الاعمال، محقق، مصحح، قیومى اصفهانى، جواد، ج 2، 297، قم، دفتر تبلیغات اسلامى‏، چاپ اول، 1376ش.