انصار به گروهی از ساکنان اصلی شهر مدینه(یثرب) گفته می‌شود که از پیامبر اسلام(ص) و مسلمانانی که از مکه به آن شهر مهاجرت کرده بودند (مهاجران) میزبانی کرده و آنها را در شهر و خانه خود پناه دادند. از پیامبر(ص) روایات متعددی در مدح و فضیلت انصار نقل شده است.

حضرتشان در روزهای آخر عمر خود پس از خواندن نماز در مسجد، برای شهداء احد استغفار و برایشان دعا کرد. سپس سفارش انصار را به مردم کرد و فرمود: ای مهاجران! انصار پناه‌گاه من هستند که من به آنها پناه بردم. از این‌رو افراد کریم و درست‌کارشان را تکریم کنید و از بدی افراد بدکار آنها چشم‌پوشی کنید!

در روایتی مشابه ابوسعید خُدری می‌گوید: پیامبر بر فراز منبر فرمود: انصار پناه‌گاهم بودند که مرا پوشاندند و به من غذا دادند. پس حق مرا درباره آنها حفظ کنید، به خوبانشان خوبی کنید و از خطای خطاکارانشان چشم‌پوشی کنید.

در انتهای روایت مشابهی دیگری از زهری آمده است: افراد کریم انصار را تکریم کنید و به افراد نیکوکار آنها خوبی کنید.^[1]

در برخی روایات دیگر که در مورد انصار سفارش شده است، آنان به عنوان پناه‌گاه پیامبر(ص) و خانواده گرامی‌شان معرفی شده‌اند.^[2]

فراوانی روایاتی که در مدح انصار از پیامبر(ص) وارد شده است، نشانگر درستی این روایات است؛ به ویژه آن‌که انصار نسبت به مهاجرین، گرایش بیشتری به شیعه داشته و نسبت به اهل‌بیت(ع) محبت و اعتنای بیشتری داشتند.^[3]

[1]. ابن ‌سعد، الطبقات الکبری، ج 2، ص 251، بیروت، دار صادر، چاپ اول، 1968م؛ احمد بن حنبل، فضائل الصحابه، تحقیق، وصی الله، محمد عباس، ج 2، ص 790، بیروت، مؤسسه الرساله، چاپ اول، 1403ق.

[2]. الطبقات الکبری، ج 2، ص 253؛ ابن‌ ابی‌شیبه، عبدالله بن محمد، المصنف، تحقیق، سعد بن ناصر، ج 18، ص 153، ریاض، دار کنوز اشبیلیا للنشر و التوزیع، چاپ اول، 1436ق.

[3]. محرم، غلامحسن، «انصار و گرایش آنها به شیعه».