جستجوی پیشرفته
بازدید
8526
آخرین بروزرسانی: 1396/04/07
خلاصه پرسش
آیا ترک وظیفه اجتماعی امر به معروف و نهی از منکر، باعث عدم استجابت دعای انسان در امور فردی‌اش نیز می‌شود؟!
پرسش
در حدیثی از امام علی(ع) داریم که ترک امر به معروف و نهی از منکر باعث عدم استجابت دعا می‌شود! آیا این حدیث به عدم استجابت دعا به صورت عمومی و همگانی اشاره دارد، یا دعاهای شخصی را هم شامل می‌گردد؟ اگر دعای شخصی را هم شامل می‌شود، آیا این مطلب با عقل سازگاری دارد که برای عدم انجام وظیفه‌ای عمومی راه استجابت خواسته‌های شخصی هم بسته شود؟!
پاسخ اجمالی
در روایاتی عنوان شده است که یکی از موانع استجابت دعا، ترک امر به معروف و نهی از منکر است؛ چنان‌که امام علی(ع) می‌فرماید: «امر به معروف و نهى از منکر را فرو مگذارید، که بدترین کسانتان بر شما حاکم و سرپرست شوند، از آن پس، هر چه دعا کنید به اجابت نرسد».[1]
در این زمینه باید گفت؛ اگر افراد جامعه امر به معروف و نهى از منکر را ترک کنند، این امر باعث بروز منکر و کاستى معروف از طبیعت افراد بدکردار شده و زمینه تسلّط و غلبه آنان و زمام‌دارى تبه‌کاران فراهم می‌آید. این خود باعث فزونى بدى و بدکاران و کاستى شایستگان و سستى همّت آنها می‌گردد و در نتیجه هر چه دعا می‌کنند مستجاب نمی‌شود.[2]
البته، با توجه به روایاتی که در این زمینه آمده؛ به نظر می‌رسد اجابت نشدن دعا در صورتی است که بیشتر و یا تمام مردم امر به معروف و نهی از منکر نکنند، و در واقع بیشتر آنها با این فریضه الهی مخالفت کنند. با آن‌که شاید بتوان این برداشت را از روایت داشت که در صورت ترک وظیفه عمومی امر به معروف و به دنبال آن، حاکم شدن ستم‌کاران، دعا برای ریشه‌کن شدن آنان که دعایی اجتماعی است، مورد پذیرش قرار نخواهد گرفت، اما ممکن است در این عدم پذیرش دعا، تفاوتی میان دعای عمومی و دعای شخصی هم نباشد؛ زیرا کسی که با فراهم بودن شرایط، امر به معروف و نهی از منکر نمی‌کند، اما برای منافع شخصی خود دست به دعا برمی‌دارد، شایسته آن است که برخی دعاهایش مستجاب نشود.
به هر حال؛ اگر بگوییم ترک امر به معروف و نهی از منکر موجب اجابت نشدن دعای شخصی هم می‌شود، هیچ منافاتی با عقل ندارد؛ زیرا وظیفه اجتماعی هم مانند وظیفه فردی تکلیفی برای انسان‌ها است و انجام ندادن آن می‌تواند عواقبی را به دنبال داشته باشد. به عنوان نمونه؛ اگر شخصی بتواند با هشدار عمومی نسبت به خطرناک بودن منطقه‌ای برای شنا، از غرق شدن عده‌ای جلوگیری کند، اما این هشدار را ندهد نباید انتظار داشته باشد که دعاهای فردی آینده او درباره غرق نشدن خودش از جانب پروردگار مورد پذیرش قرار گیرد!
چنان‌که امام باقر(ع) می‌فرماید: «امر به معروف و نهى از منکر دو خوى از خوهاى خداوند عزّوجلّ هستند. هر کس آنها را یارى دهد خداوند عزّتش بخشد و هر کس تنهایشان گذارد خداوند عزّوجلّ او را تنها گذارد».[3]
 

[1]. ابن شعبه حرانی، حسن بن علی، تحف العقول عن آل الرسول(ص)، ص 199، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، 1404ق.
[2]. ابن میثم بحرانی، میثم بن علی، شرح نهج البلاغه، ج 5، ص 123، بی‌جا، دفتر نشر الکتاب، چاپ دوم، 1362ش.
[3]. صدوق، محمد بن على‏، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص 160، قم، دار الشریف الرضی للنشر، چاپ دوم، 1406ق.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    793911 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    757585 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    681395 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    659577 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    649109 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    601155 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580287 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    565114 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564405 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
    562052 Laws and Jurisprudence 1385/10/20
    پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از  ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] به­جا ­آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود