جستجوی پیشرفته
بازدید
9718
آخرین بروزرسانی: 1395/01/03
خلاصه پرسش
معنای واژه «قیله» در آیه «وَ قیلِه‏ یا رَبِّ إِنَّ هؤُلاءِ قَوْمٌ لا یُؤْمِنُون‏‏» چیست و از لحاظ ادبیات عرب در چه جایگاهی قرار دارد؟
پرسش
در آیه آخر سوره زخرف چرا کلمه قیله مجرور است و ضمیر آن به کجا برمی گردد؟
پاسخ اجمالی
این آیه بیانگر شکایت پیامبر اکرم(ص) از ایمان‌نیاوردن مخاطبانش می‌باشد و با توجه به ارتباط آیه شریفه با آیات پیشین، ترجمه چند آیه قبل نیز بایسته است.
«وَ تَبارَکَ الَّذی لَهُ مُلْکُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ ما بَیْنَهُما وَ عِنْدَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ وَ لا یَمْلِکُ الَّذینَ یَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ الشَّفاعَةَ إِلاَّ مَنْ شَهِدَ بِالْحَقِّ وَ هُمْ یَعْلَمُونَ وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَهُمْ لَیَقُولُنَّ اللَّهُ فَأَنَّى یُؤْفَکُونَ وَ قیلِه‏ یا رَبِّ إِنَّ هؤُلاءِ قَوْمٌ لا یُؤْمِنُونَ».[1]
«پر برکت و پایدار است کسى که حکومت آسمان‌ها و زمین و آنچه در میان آن‌دو است از آن او است و آگاهى از قیام قیامت نزد او است و به سوى او بازگردانده می‌شوید! و کسانى که (مشرکان آنان را) به جاى او (به پرستش) می‌خوانند قادر بر شفاعت نیستند، مگر آنها که شهادت به حق داده‌‏اند و بخوبى آگاه‌اند. و اگر از آنها بپرسى چه کسى آنان را آفریده، قطعاً می‌گویند خدا، پس چگونه از عبادت او منحرف می‌شوند؟! آنها چگونه از شکایت پیامبر که می‌گوید: «پروردگارا! اینها قومى هستند که ایمان نمی‌آورند» (غافل می‌شوند؟!)
از لحاظ ادبیات عرب، کلمه «قیلِه‏» در آیه شریفه «وَ قیلِه‏ یا رَبِّ إِنَّ هؤُلاءِ قَوْمٌ لا یُؤْمِنُونَ»، را می‌توان به سه صورت خواند. نصب، جر و رفع.
عاصم و حمزه آن را به جرّ خوانده و سایر قاریان هفت‌گانه نصب آن را برگزیدند. اعرج، قتادة، ابن هرمز و مسلم بن جندب نیز رفع آن را ترجیح داده‌اند.
برای هر قرائتی، وجهی نیز بیان شده است.
1. کسانی که به جر خواندند آن‌را عطف به «الساعةِ» و به عنوان مضاف‌الیه برای «علم» گرفته‌اند؛ یعنی «عنده علم الساعة و علم قیله».
2. کسانی‌که به رفع خوانده‌‌اند آن‌را عطف بر «علمُ» گرفته‌اند که مبتدای مؤخر است.
3. کسانی که به نصب خواندند در توجیه آن دیدگاه‌‌های گوناگونی را بیان کرده‌اند؛ برخی آن‌را «مفعول‌ به» برای فعل مقدر «یعلم» گرفتند. برخی نیز آن‌را عطف بر عبارت «أَنَّا لا نَسْمَعُ سِرَّهُمْ وَ- نَجْواهُمْ» در نظر گرفته‌اند که در چند آیه قبل از آن وجود داشته[2] و نقش «مفعول به» برای فعل «یحسَبُونَ» در همان آیه را دارد. ، و عده‌ای نیز آن‌را «مفعول مطلق» برای فعل محذوف «قال» گرفته‌‌اند.[3]
به هر حال و رد تمام شرایط، ضمیر موجود در «قیله» به رسول خدا(ص) برمی‌گردد.[4]
 

[1]. زخرف، 85 – 88.
[2]. زخرف، 80.
[3]. ر. ک: فخرالدین رازى، ابوعبدالله محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، ج ‏27، ص 649، بیروت، دار احیاء التراث العربى، چاپ سوم، 1420ق؛ قرطبى، محمد بن احمد، الجامع لأحکام القرآن، ج ‏16، ص 123، تهران، ناصر خسرو، چاپ اول، 1364ش.
[4]. «و الضمیر فی قیله یعود على الرسول علیه السلام». صافى، محمود بن عبد الرحیم، الجدول فی إعراب القرآن، ج ‏25، ص 116، دمشق، بیروت، دار الرشید، مؤسسة الإیمان، چاپ چهارم، 1418ق؛ مفاتیح الغیب، ج ‏27، ص 650.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • آیا اگر در دهانم خونی ایجاد شود، روزه‌ام باطل می‌شود؟
    27908 خوردن و آشامیدن 1392/04/23
    چنانچه خون دهان عمداً از گلو پایین نرود، روزه باطل نمی‌شود.[1] ولی اگر خون را عمداً فرو دهد، روزه‌اش باطل است و فرقى نمی‌کند که در فرو بردن آن ضرورتی باشد یا خیر. بلى، در صورتی‌که ضرورت ایجاب کند، کفّاره ندارد.
  • دلیل روایی وحدت ولی فقیه چیست؟
    10333 System 1389/01/22
    در پاسخ باید گفت: وحدت ولی فقیه از ادله و روایات اثبات ولایت فقیه، استفاده نمی شود. این روایات تنها به ارائۀ معیارها بسنده می کند و به وحدت و یا تعدد ولی فقیه، اشاره ای ندارد، بلکه هر دو گزینۀ وحدت و تعدد ولی فقیه، می ...
  • لطفا تفسیر آیات ابتدایی سوره انشراح را بیان کنید؟
    612 تفسیر 1403/03/05
    آیات ابتدایی سوره انشراح شامل بیان برکاتی است که شامل حال پیامبر اسلام(ص) شد، و پایان آن نیز توصیه‌هایی به آن‌حضرت است.«أَ لَمْ نَشْرَحْ لَکَ صَدْرَکَ»؛آیا ما سینه‌ات را گشاده نساختیم؟منظور آیه از «شرح صدر» در این آیه، باز شدن و گستردگى سینه رسول خدا(ص) به نور ...
  • آیا نماز در کربلا مثل نماز در مکه به صورت کامل خوانده می شود؟
    84568 Laws and Jurisprudence 1390/02/19
    در ارتباط با تمام و یا شکسته ­بودن نماز در حرم امام حسین (ع) باید گفت:مسافر مى‏تواند در مسجد الحرام و مسجد پیغمبر (ص) و مسجد کوفه نمازش را تمام بخواند. ولى اگر بخواهد در جایى که اول جزء این مساجد نبوده و بعد به این مساجد اضافه ...
  • اعلام هفت تن از آیات عظام از طرف جامعه مدرسین به چه معنا است؟
    13937 Laws and Jurisprudence 1388/12/16
    از جمله شرایط مرجع تقلید این است که از نظر علمی از سایر مجتهدان زمان خود، بالاتر باشد و با وجود مجتهد اعلم، نمی­توان از مجتهد غیر اعلم تقلید کرد. و این در صورتی است که فاصله بین مجتهد اعلم و مجتهد غیر اعلم به قدری زیاد باشد که در ...
  • کلمه‌ی قلب در قرآن چند بار و در چه سوره‌هایی آمده، و معانی آن چیست؟
    82043 تفسیر 1391/11/01
    با بررسی تمام مواردی که در قرآن، مفهوم قلب و معانی مشابه آن به کار رفته است، چنین به دست می‌آید که بی‌گمان مفهوم «قلب»، در برخی آیات، در مورد قلب روحانی و معنوی، یعنی «روح و نفس» انسان استعمال شده است. اما در مورد آیات دیگری که گاه ...
  • حشر انسان هایی که خارج از زمین مثلا کره ماه فوت می کنند چگونه است؟
    15859 معاد و قیامت 1390/06/15
    در مورد حشرِ فردی که خارج از زمین بمیرد باید توجه داشت که ارض محشر تفاوتهای عمده ای با تصور ما از زمین دارد بلکه در آغاز قیامت زمین به غیر این زمین تبدیل شده و تغییر و ...
  • آیا دود کردن اسفند برای جلوگیری از چشم زخم، سند دینی دارد؟
    181331 Laws and Jurisprudence 1388/05/03
    برای درک برخی از حقایق و واقعیات، علم و عقل بشری ناتوان است. چشم زخم یکی از این پدیده­ها است که دست کم تا به امروز، عقل و علم بشری نتوانسته آن را اثبات کند هم چنان که دلیلی بر ردٌ و نفی آن ...
  • معنای اطاعت از ولی فقیه چیست؟
    12042 System 1389/06/28
    پاسخ آیت الله هادوی تهرانی به این شرح است:اگر فقیه عادل دارای کفایت، حکمی را با شرایط آن صادر کند، بر همگان حتی سایر فقهای عادل با کفایت و حتی خود شخص این فقیه، عمل به آن حکم لازم است و این امر همان اطاعت از ولی فقیه ...
  • در روایات؛ هنگام سحر و افطار قرائت کدام سوره سفارش شده است؟
    23953 حدیث 1393/04/26
    در روایتی از امام صادق(ع) به خواندن سوره قدر(انا انزلناه فی لیلة القدر) در وقت سحر و افطار سفارش شده است: «مؤمن روزه‌داری نیست که وقت سحر و افطار "انا انزلناه" را بخواند مگر آن‌که در بین آن دو وقت مانند کسی است که در راه خداوند، در ...

پربازدیدترین ها