لطفا صبرکنید
بازدید
11283
11283
آخرین بروزرسانی:
1397/07/11
کد سایت
fa78462
کد بایگانی
95796
نمایه
منظور از گرگ حضرت یوسف(ع)
طبقه بندی موضوعی
حدیث|صفات و زندگی پیامبران|یوسف
اصطلاحات
حضرت یوسف (ع)
گروه بندی اصطلاحات
سرفصل‌های قرآنی|پیامبران
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
می‌دانیم که دریده‌شدن حضرت یوسف(ع) توسط گرگ، ساخته و پرداخته برادرانش بود و گرگی وجود نداشت تا ایشان را بدرد، پس چرا در روایتی، این گرگ دروغین از حیوانات بهشتی اعلام شده است؟
پرسش
در روایت آمده است: «فقال الصادق(ع): فلا یدخل الجنة من البهائم إلا ثلاثة: حمار بلعم بن باعوراء، و ذئب یوسف، و کلب أصحاب الکهف». سؤال این است که آیا یوسف(ع) گرگی را دریده است؟ آیا گرگی قرار بود که یوسف(ع) را بخورد؟ آیا امام راست‌گو و دارای علم غیب نمی‌دانست که گرگی وجود نداشت و بهانه گرگ، دروغی از طرف برادران یوسف(ع) برای سرپوش عملشان بوده است؟ پس اعلام چنین گرگ دروغین به عنوان حیوانی بهشتی چه معنا دارد؟!
پاسخ اجمالی
در ارتباط با این پرسش ابتدا باید گفت؛ اصل حشر حیوانات در روز قیامت توسط قرآن کریم نیز اعلام شده است،[1] در همین راستا، برخی روایات به ورود تعدادی از حیوانات به بهشت دلالت دارند:
1. امام صادق(ع): «از میان حیوانات فقط سه حیوان وارد بهشت می‌شوند: الاغ بلعم بن باعورا، گرگ یوسف(ع) و سگ اصحاب کهف».[2]
2. امام صادق(ع): «چهارپایان در بهشت نیستند، مگر الاغ بلعم بن باعورا، شتر صالح، گرگ یوسف(ع) و سگ اصحاب کهف».[3]
صرف نظر از تحلیل سندی و محتوایی و رفع تعارض بین دو روایت یادشده، باید گفت: این روایات - با فرض پذیرش - ناظر به گرگی دروغین و فرضی نیست، بلکه ناظر به آن گزارشی است که بر اساس آن، برادران یوسف(ع) گرگی بی‌گناه را نزد پدرشان آورده و او را متهم به دریدن یوسف(ع) کرده بودند؛ اما آن گرگ بی‌گناه لب به سخن گشود و نزد یعقوب شهادت داد که گوشت پیامبران بر ما حرام است: «و کلّم ذئب یعقوب و قال: لحوم الأنبیاء حرامٌ علینا»[4].
1. امام صادق(ع): «از میان حیوانات فقط سه حیوان وارد بهشت می‌شوند: الاغ بلعم بن باعورا، گرگ یوسف(ع) و سگ اصحاب کهف».[2]
2. امام صادق(ع): «چهارپایان در بهشت نیستند، مگر الاغ بلعم بن باعورا، شتر صالح، گرگ یوسف(ع) و سگ اصحاب کهف».[3]
صرف نظر از تحلیل سندی و محتوایی و رفع تعارض بین دو روایت یادشده، باید گفت: این روایات - با فرض پذیرش - ناظر به گرگی دروغین و فرضی نیست، بلکه ناظر به آن گزارشی است که بر اساس آن، برادران یوسف(ع) گرگی بی‌گناه را نزد پدرشان آورده و او را متهم به دریدن یوسف(ع) کرده بودند؛ اما آن گرگ بی‌گناه لب به سخن گشود و نزد یعقوب شهادت داد که گوشت پیامبران بر ما حرام است: «و کلّم ذئب یعقوب و قال: لحوم الأنبیاء حرامٌ علینا»[4].
[2]. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، ج 2، ص 33، قم، دار الکتاب، چاپ سوم، 1404ق؛ همچنین ر. ک: حیواناتی که وارد بهشت می‌شوند»، 35218.
[3]. مجلسى، محمد باقر، بحار الأنوار، ج 8، ص 195، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق.
[4]. ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل أبی طالب(ع)، ج 3، ص 246، قم، علامه، چاپ اول، 1379ق؛ سور آبادى، ابوبکر عتیق بن محمد، تفسیر سور آبادى، ج 2، ص 1108، تهران، فرهنگ نشر نو، چاپ اول، 1380ش؛ با اندکی تفاوت در: دیلمی، شیرویه بن شهردار، الفردوس بمأثور الخطاب، ج 4، ص 172، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1406ق.
نظرات
