لطفا صبرکنید
بازدید
5751
5751
آخرین بروزرسانی:
1397/01/13
کد سایت
fa84805
کد بایگانی
102493
نمایه
رحمت وجوبیه و امتنانیه در عرفان
طبقه بندی موضوعی
اصطلاحات
اصطلاحات
رحمت وجوبیه
گروه بندی اصطلاحات
اصطلاحات عرفانی
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
«رحمت وجوبیه» و «رحمت امتنانیه» به چه معنا است؟
پرسش
در عرفان از دو اصطلاح «رحمت وجوبیه» و «رحمت امتنانیه» یاد شده است. لطفاً توضیحی در مورد این دو اصطلاح ارائه کنید؟
پاسخ اجمالی
«رحمت» در لغت به معنای اراده رساندن خیر به دیگران،[1] رقت، عطوفت و رأفت،[2] آمده است.
«رحمت امتنانیه» به این معنا است که پیش از این‌که مخلوق کاری انجام دهد و استحقاق رحمت داشته باشد، خداوند بر اساس تفضل و بخشش، خیر را به او برساند، و او را مشمول رحمت خود کند.[3]
مقصود از «رحمت وجوبیه» رحمتی است که خداوند بر خود واجب کرده است که به اهل تقوا و نیکوکاران عنایت کند.[4]
به عبارتی، رحمت امتنانیه می‌تواند شامل عموم مردم شود، اما تنها برگزیدگان و نیکوکاران هستند که از رحمت وجوبیه خداوند بهره‌مند خواهند شد.
«رحمت امتنانیه» به این معنا است که پیش از این‌که مخلوق کاری انجام دهد و استحقاق رحمت داشته باشد، خداوند بر اساس تفضل و بخشش، خیر را به او برساند، و او را مشمول رحمت خود کند.[3]
مقصود از «رحمت وجوبیه» رحمتی است که خداوند بر خود واجب کرده است که به اهل تقوا و نیکوکاران عنایت کند.[4]
به عبارتی، رحمت امتنانیه می‌تواند شامل عموم مردم شود، اما تنها برگزیدگان و نیکوکاران هستند که از رحمت وجوبیه خداوند بهره‌مند خواهند شد.
[1]. ر. ک: سید شریف، على بن محمد جرجانى، کتاب التعریفات، ص 48، تهران، ناصر خسرو، چاپ چهارم، 1370.
[2]. ر. ک: رفیق العجم، موسوعة مصطلحات التصوف، ص 521، بیروت، مکتبة لبنان الناشرون، چاپ اول، 1999 م.
[3]. ر. ک: کاشانى، عبد الرزاق، لطائف الأعلام فى إشارات أهل الإلهام، ج 2، ص 399، قاهره، مکتبة الثقافة الدینیة، چاپ اول، 1426ق؛ کاشانی، عبد الرزاق، اصطلاحات الصوفیة، ص 31، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1426ق؛ موسوعة مصطلحات التصوف، ص 521.
[4]. یعنى بها الرحمة المختصة بأهل التقوى و الإحسان فإن الله تعالى أوجب لهم من نفسه أن یرحمهم الله کرما منه و منة لا وجوبا علیه فقوله تعالى: و رحمتی وسعت کل شیء (الأعراف: 156) إشارة إلى الرحمة الواسعة الامتنانیة التى مر ذکرها. و قوله: فسأکتبها للذین یتقون (الأعراف: 156) إشارة إلى الوجوبیة و کذا قوله تعالى: إن رحمت الله قریب من المحسنین (الأعراف: 56). اصطلاحات الصوفیة، ص31؛ لطائف الأعلام فى إشارات أهل الإلهام، ج 2، ص 399.
نظرات
