جستجوی پیشرفته
بازدید
9158
آخرین بروزرسانی: 1393/08/14
خلاصه پرسش
چرا مجتهدین از اصل حجیت کلام معصوم بحث نمی کنند؟ آیا اگر عدم حجیت کلام معصوم برایشان ثابت شود اساس فقه از بین می رود؟
پرسش
آیا این درست است که اساس فقه حجیت کلام معصوم است؟ و اگر برای مجتهدین ثابت نشود که کلام معصوم بعد از چندین قرن حجت است، دیگر تمام تخصصشان بی فایده خواهد بود؟ پس چگونه طلاب حوزه علمیه از ابتدای تحصیلاتشان تا مرجعتیشان درسی را برای اثبات حجیت اصل خبر، اعم از متواتر و واحد و غیر آن (یعنی اثبات حجیت کلام معصوم بعد از چندین قرن) پاس نمی کنند و اگر چنین درس یا سندی وجود دارد، بفرمایید در کدام کتاب و کدام سطح از تحصیلات حوزوی این مطلب اثبات شده است؟
پاسخ اجمالی

سنت (اعم از قول و فعل و تقریر معصوم) تنها یکی از منابع استخراج احکام فقهی است، نظر معروف شیعه این است که منابع استخراج احکام، چهار چیز است: قرآن، سنت، اجماع و عقل. با توجه به این که خداوند امامت ائمه (ع) را به صورت مطلق تعیین کرده است لذا قول و فعل و تقریر معصوم در تمامی زمان ها حجیت دارد، سخن از اثبات حجیت اصل خبر به اثبات امامت بر می گردد؛ چرا که با اثبات امامت، حجیت سخن امام هم طبیعتاً اثبات می شود، و اثبات امامت هم از مباحث علم کلام است نه فقه، و علما و مجتهدین در علم کلام به طور مبسوط به این بحث ها می پردازند و در پایه های تحصیلی حوزه نیز دروسی با عنوان کلام قرار داده شده است.

پاسخ تفصیلی

توجه به این نکته ضروری است که سنت (اعم از قول و فعل و تقریر معصوم) تنها یکی از منابع استخراج احکام فقهی است. نظر معروف شیعه این است که منابع استخراج احکام چهار چیز است: قرآن، سنت، اجماع و عقل؛ [1] لذا هیچ مجتهد و فقیهی حجیت قول معصوم را بدون حجیت قرآن نپذیرفته است، با این توضیح گفتنی است که اصل این است که سنت معصومین مانند قرآن در تمامی زمان ها حجت و واجب الاطاعة است، مگر در مواردی که خود معصوم دوره زمانی، و یا موضوع خاصی را مد نظر قرار داده باشد. بحث از حجیت اصل خبر معصوم بر می گردد به اثبات نبوت پیامبر (ص) و امامت ائمه (ع)؛ چرا که هرگاه نبوت و امامت آنان اثبات شود، از آن جایی که خداوند اطاعت از نبی و امام را واجب شمرده است، سخن و فعلشان نیز حجت خواهد بود.

 

گفتنی است که اثبات نبوت و امامت جایگاهش در علم کلام است نه فقه؛ چرا که فقه به بررسی احکام عملی مکلفین و استخراج آنها از منابع مربوطه می پردازد و اثبات اموری؛ مانند توحید، نبوت و امامت که از سنخ احکام عملی نیستند، مرتبط با علم کلام است.

 

علما و مجتهدین در علم کلام بسیار دقیق و مبسوط به مطالعه می پردازند، و از آن جایی که یکی از سرفصل های اصلی در تمامی کتب کلامی اثبات نبوت و امامت ائمه (ع) می باشد مجتهدین کاملا به بررسی این مسئله پرداخته و شبهات پیرامون آن را جواب داده اند.

 

مباحث علم کلام با عناوین درسی متفاوتی در اکثر سال های تحصیلی طلاب و حوزویان تدریس می شود، از جمله این دروس می توان به آموزش عقاید(مصباح یزدی)، بدایة المعارف(سیدمحسن خرازی) و محاضرات فی الإلهیة (جعفر سبحانی) اشاره کرد.

 

جهت اطلاع در مورد چگونگی اثبات امامت به سوال های زیر مراجعه نمایید:

 

نمایه های مرتبط:

سوال 321 (سایت: 2707)، دلایل اعتقاد به امامت و امامان.

سوال 3889 (سایت: 4729)، اثبات امامت در قرآن.

سوال 8114 (سایت: 8175)، امامت در قرآن .

6924 (سایت: 7028)، حجیت اعمال و اقوال معصومین .

5831 (سایت: 6504)، دایره اعتبار و حجیت سنت .

 

 

[1] مطهری، مرتضی آشنایی با علوم اسلامی 3 (اصول فقه - فقه)، ص 19، صدرا، تهران، 1377، ش.

 

ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها