گنجینه پاسخ ها(طبقه بندی موضوعی:منطق و فلسفه)
-
آیا طینت علّیین و طینت سجّین که در قرآن بدان اشاره شده ارتباطی با «طین» یا خاک دارد و آیا داشتن چنین طینت‌هایی با اختیار انسانها منافات ندارد؟
19576 1393/07/16 انسان و اختیارافرینش افراد بشر از طینت پاک ( علیین ) و از طینت الوده ( سجین ) ، هیچ گونه منافاتى با اختیار ندارد ؛ زیرا خداوند انسان دارای طینت پاک و انسان دارای طینت الوده را ، مختار افریده است. طینت ( سرشت اولیه
-
از دیدگاه منابع اسلامی، میان هوش و عقل چه رابطه‌ای وجود دارد؟ آیا با هم تفاوت دارند یا خیر؟
21861 1393/07/15 حدیثهوش در فارسی و فرهنگ محاوره عمومی ؛ به معنای زیرکی ، اگاهی ، شعور ، عقل ، فهم و فراست است. به نظر می رسد انچه روانشناسان درباره هوش گفته اند و نیز معانی لغوی و عرفی ای که فارسی زبانان از هوش می فهمند
-
آیا نسبت صدق و کذب(راست و دروغ) در علوم تصوری امکان‌پذیر است؟
7945 1393/07/15 ادراک جزئیاتصدق و کذب مربوط به قضیه است و در جایی است که حکمی به ایجاب یا سلب ، یعنی حکم به وجود رابطه ( اعم از رابطه ایجابی یا سلبی ) بین موضوع ( نهاد ) و محمول ( گزاره ) وجود داشته باشد. [ 1 ] بنابراین تصور تا
-
آیا عالم ماده از تضاد و تزاحم، یعنی هستی و نیستی تشکیل شده است؟
15870 1393/07/14 هستی شناسیحکیمان بر این باورند ، عالمى که ما در ان هستیم عالم ماده است ؛ عالم حرکت است ؛ عالم تغییر و تبدل است ؛ عالم تضاد و تزاحم ( تزاحم علل با یکدیگر ) است ؛ فلاسفه الهی معتقدند هستى از مبدا کل که فائض مى شو
-
معنای تخلیه روح چیست؟
20074 1393/07/02 مقاماتمسئله تخلیه روح در سخنان حکیمان و اهل معرفت بحث شده است. انچه از سخنان انان به دست می اید ؛ این است که انسان در پرتو تزکیه نفس و اجتناب برخی از کارها و تمرین و ممارست در انجام بعضی اعمال ؛ این توانایی
-
فیلسوفان چه دلایلی برای اثبات وجود محمولی بیان کرده‌اند؟
7632 1393/07/02 کلیاتبه نظر می رسد از چند طریق می توان موجود مستقل محمولی را اثبات کرد: 1. توجه به بداهت و روشن بودن وجود موجود مستقل محمولی. 2. راه دیگر برای اثبات وجود مستقل محمولی ، ابطال سخن سوفسطائیان است. 3. راه
-
آیا تقسیم موجود به زنده و غیر زنده، مانند تقسیم موجود به مادی و غیر مادی، تقسیمی فلسفی موجود بما هو موجود است؟
11587 1393/07/02 کلیاتاگر مقصود از زنده ، حیات نباتی یا حیوانی باشد ، در این صورت بر اساس نظریه ملا صدرا تقسیم موجود به زنده و غیر زنده مسئله ای فلسفی و تقسیم فلسفی نیست ؛ زیرا طبق نظر ملاصدرا ، محمولات فلسفی محمولاتی است
-
چه ارتباطی میان سه آیه شریفه آخر سوره حشر با مقام احدیت، واحدیت و مشیت وجود دارد؟
32058 1393/07/01 تفسیرسه ایه اخر سوره حشر ایات 22و 23 و 24 این سوره هستند. در ایه اول یعنی ایه 22 خداوند می فرماید: هو الله الذى لا الاه الا هو عالم الغیب و الشهاده هو الرحمان الرحیم ؛ او است خدایى که جز او معبودى نیست ، د
-
آیا حمل مفهوم وجود بر وجود مستقل و رابط، مشترک لفظی است یا معنوی؟
8691 1393/06/31 کلیاتموجود بر دو قسم است: 1. موجودى که وجودش فى نفسه است ؛ و ان را وجود مستقل ، وجود محمولى و یا وجود نفسى مى نامند. 2. موجودى که وجودش فى غیره است ؛ و به ان وجود رابط گفته می شود. در مورد وجود محمولی و
-
آیا امکان دارد موجودی باشعور و زنده، از موجودی بی‌شعور و بی‌جان به وجود آمده باشد؟
9600 1393/06/26 هستی شناسیاین سؤال را به دو صورت می توان بیان کرد: یکی این که مراد از به وجود امدن موجود باشعور از موجود بی شعور و موجود زنده از موجود غیر زنده ، علیت وجودی و معطی الوجود بودن باشد ، و دیگر این که انها صرفا علل
-
چگونه نفس انسان در عین حال که ذاتاً مجرد است، استکمال نیز دارد؟! آیا این تناقض نیست؟
8530 1393/06/23 معرفت شناسیفیلسوفان و حکیمان بر این باورند که مجردات دو گونه هستند: 1. مجرد تام. 2. مجرد ناقص. مجرد تام -که به ان عقل نیز می گویند- مجردی است که هم از جهت ذات مجرد است و هم از جهت فعل. مجردات تام ، دارای است
-
رجعت چگونه با حرکت جوهری قابل توجیه است؟
8735 1393/06/15 رجعترجعت به معنای بر گشت شخص با تمام خصوصیات حتی خصوصیت زمان نیست. بلکه به نوعی استمرار وجود قبلی شخص است. بنابراین رجعت نه تنها با حرکت جوهری تنافی ندارد ؛ بلکه حرکت جوهری می تواند یکی از دلایل بر رجعت م
-
آیا صدور حکم کلی از نمونه‌های جزئی کار عقل است؟ و آیا حیوانات دارای عقل هستند؟
9538 1393/06/12 استدلال شناسی1. در مورد ادراک جزئیات ، مشهور و معروف میان منطقیین این است که عقل ، جزئی را بدون واسطه نمی تواند درک کند ؛ بلکه جزئی توسط حواس درک می شود ؛ این گروه از اهل منطق بر این باورند که عقل بعد از ادراک جزئ
-
آیا این جمله از ابن سینا است؟ «خداوند زردآلو را زردآلو نمی‌‌کند بلکه آن‌را ایجاد میکند».
13946 1393/06/11 صفات واجب1. این جمله منسوب به شیخ الرئیس است و بسیاری نیز از او نقل کرده اند. هر چند در کتاب های وی -ان مقدار که در دسترس ماست- چنین عبارتی یافت نمی شود. اما شاید این جمله را در مجلس درسی به صورت شفاهی بیان کر
-
ارسطو و فلاسفه مسلمان چه دیدگاهی نسبت به عدالت دارند؟
15219 1393/06/09 آراء شناسیارسطو سعادت را که خیر نهایی انسان ها است به فعالیت نفس در انطباق با فضیلت تعریف می کند و عدالت را راس فضایلی می داند که تحقق بخش سعادت بشر است. از دیدگاه ارسطو ؛ عدالت فضیلت کامل است ؛ چون عدل ورزیدن
-
آیا علم حضوری و حالات درونی با واسطه حواس به دست می‌آیند؟
8522 1393/06/09 ادراک جزئیاتعلم انسان به حالات درونی ؛ مانند تشنگی و گرسنگی و .... به واسطه حواس صورت نمی گیرد ؛ زیرا یا باید با حواس ظاهری صورت گیرد یا حواس باطنی و انسان غیر این دو ، حواس دیگری ندارد. اگر حالات درونی انسان با
-
اگر حالات عاطفی؛ مانند عصبانیت یا خوشحالی معلول ترشحات گلبول‌های بدن است نقش روح در این میان چیست؟
8680 1393/06/08 انسان شناسیاین مطلب که از نظر علوم طبیعی عصبانیت ، ناراحتی ، خوشحال شدن و دیگر حالات عاطفی ، معلول ترشح گلبول ها و فعل و انفعالات فیزیکی سلول های مغزی است ، منافات با وجود روح و غیر مادی بودن روح و نفس ندارد ؛ ز
-
اگر خداوند قادر مطلق و خیرخواه مطلق است؛ چرا بدی‌ها و شرور در عالم رخ می‌دهند؟
29663 1393/04/26 آراء شناسیشرور عالم ؛ امور عدمی و در واقع ناشی از محدودیت های وجودی عالم هستند و این محدودیت ها زمینه ساز ازمایش موجودات مختار را فراهم اورده اند. موفقیت در این ازمایش سعادت مندی نیکوکاران را به دنبال خواهد داش
-
قرآن صراحتاً اعلام می‌دارد که وجود دو خدا در یک جهان موجب فساد است. حال آیا فرض وجود چند جهان مجزا با خدایان جداگانه که هر کدام عالم خود را اداره میکند، محال است؟
18934 1393/04/21 صفات واجباین شبهه طبق نظریه اصاله الوجود بی معنا است ؛ زیرا وقتی اصالت وجود ثابت شد و با ادله توحید ، توحید واجب الوجود ثابت شد ، دیگر مجالی برای طرح این پرسش باقی نمی ماند ؛ چرا که خارج از وجود ، بطلان محض اس
-
معنای قاعده الواحد در فلسفه چیست؟
24508 1393/04/19 علیت و معلولیتمعنای دقیق قاعده الواحد این است که یک چیز از یک جهت و از یک حیث فقط می تواند منشا برای ایجاد یک چیز باشد. چنان که جهت و حیثیت واحده یک چیز فقط از یک چیز ناشی شده و نشات یافته است. جهت واحد یک چیز نمی
-
آیا چیزی هست که خدا نخواسته آن‌را خلق کند؟
8701 1393/04/07 صفات واجببراساس مبانی دینی و فلسفی فیض خداوند دائمی است و هیچ گاه قطع نمی شود. اهل عرفان می گویند: خداوند متعال که هستی محض است ، شدت و کمال هستی او موجب عشق به ظهور و تجلی می گردد. ذات حضرت حق ، عین عشق و محب
-
آیا چون پروردگار پذیرنده «جود» نیست، نمی توان به او «موجود»گفت؟
8527 1393/04/03 کلیاتالفاظ موجود و وجود هر دو از ریشه و ج د هستند ، اما وجود مصدر و به معنای هستی در مقابل عدم است ، ولی موجود به معنای هست شده از نیستی است. چیزی که نبوده و به وجود امده ! و مقابل ان معدوم است ؛ [ 1 ] لذا
-
ملائکه کروبیین دارای چه ویژگی‌هایی هستند؟
10826 1393/04/03 کلیاتگروهی از اندیشمندان مسلمان برای ملائکه تقسیماتی بیان کرده اند ؛ از جمله ان تقسیمات ، تقسیم به ملائکه جبروتی و ملکوتی است. برای اطلاع بیشتر در این باره پاسخ 7990 را مطالعه کنید. تقسیم دیگر ملائکه ، تق
-
آیا گرم و سوزاننده بودن برای آتش، یا قلب و چشم و گوش برای انسان از ذاتیات هستند یا از عرضیات؟
8028 1393/03/13 جوهر و عرضدر مورد این سؤال و موارد مشابه چند نکته را باید در نظر داشت. 1. فیلسوف و حکیم مانند فقیه و دیگر اندیشمندانی که حوزه کار انها مباحث کلی ، مفاهیم و عناوین است ، موظف به تشخیص موضوع نیستند ؛ شناخت موضوع
-
این‌که گفته می‌شود که خداوند جامع اضداد است معنایش چیست؟
24768 1393/03/13 صفات واجبجامع اضداد بودن خداوند را به دو صورت می توان توصیف کرد: 1. بیان ساده اش این است که اضداد به لحاظ برداشت ما از صفات خداوند است ؛ و گرنه در ذات و صفات خداوند اضداد وجود ندارد ؛ زیرا خداوند در ذات خود ب
-
چگونه می‌توان مشکلات قاعده نقض تام و نقض موضوع و مواردی که به عنوان نقض و خدشه بر آن محسوب می‌شود را حل کرد و پاسخ مناسب ارائه داد؟
9146 1393/03/05 کلیاتتوجه به چند نکته می تواند ما را در حل این اشکال کمک کند: 1. اگر قضیه ای با ادله برهانی ثابت شد ، ابطال ان فقط از راه ابطال مقدمات ان ممکن است. اما ابطال یک برهان با عدم توانایی در تطبیق ان بر مثال یا
-
منظور از «البرزخ الخافی» و «الجوهر الغاسق» در سخن جناب شیخ سهروردی چیست؟
8617 1393/03/03 آراء شناسیشیخ اشراق در فلسفه ، اصطلاحات جدیدی را ابداع کرده که از جمله ان اصطلاحات البرزخ الخافی یا الجوهر الغاسق است. کلمه برزخ در اصطلاح شیخ اشراق همان جسم است. [ 1 ] کلمه خافى نیز مرادف با تاریکی و بی نور بو
-
چگونه از پی بردن به روح غیر مادی می‌توان به وجود خدا رسید؟
10968 1393/03/03 برهان نظمپس از اثبات وجود روح ، یعنی وجود امر مجرد غیر مادی ، می توان از این طریق دریچه برای شناخت خداوند باز کرد ؛ زیرا مشکل اساسی کسانی که نمی خواهند اعتراف به وجود خداوند متعال کنند ، این است که خداوند با ح
-
مدت زمان مراحل جنین (نطفه، علقه و مضغه) چند روز است؟
126653 1393/02/31 انسان شناسیبر اساس روایات معتبر و فتوای مشهور فقها ، مدت زمان هر یک از مراحل نطفه ، علقه و مضغه ، چهل روز است.
-
معرفت انسان نسبی است یا مطلق؟
16224 1388/10/23 عقل، علم، حکمتبه نظر می رسد در مورد شناخت نسبی یا مطلق ، باید بین موارد حسی و تجربی با موارد عقلی تفاوت قائل شویم ؛ زیرا در موارد حسی و تجربی ممکن است ، معرفت و شناخت ما نسبی باشد و فقط در موارد خاص تجربه شده باشد
-
ارتباط ارواح با زمینی ها چگونه است؟
40493 1387/11/14 روح و نفسامکان ارتباط با ارواح: یکی از راه های کسب اگاهی از عوالم دیگر ، برقراری ارتباط با ارواح است. در این رابطه به نکات زیر توجه نمایید: الف: چنین ارتباطی به عنوان یک واقعیت ، پذیرفتنی است ؛ زیر
-
اثبات کنید که چرا خداوند باید نامحدود باشد؟
28921 1387/07/23 پروردگار. نامها و ویژگی هابرای پاسخ به این سؤال باید معنای بی نهایت بودن خدا و رابطه موجودات عالم با خدا روشن گردد. معنای بی نهایت بودن خدا این است که ذات خدا ذاتی است نامتناهی از هر جهت و دارای تمام کمالات. [ 1 ] و وج
-
دلیل عقلی یگانگی خدا چیست؟
91409 1387/06/26 صفات واجبتوحید که از مهم ترین اصول ادیان ابراهیمی است ، به معنای یگانه دانستن و یکتا شمردن حق تعالی است که در نقطه مقابل ان ، شرک به خدا قرار دارد. نفى هرگونه شرک و شبیه و نظیر ؛ و هرگونه ترکیب عقلى خارجى و وه
-
منظور از «شناخت چیزی که حاضر است بر شناخت صفات وی مقدم است» چیست؟
14983 1387/06/03 پروردگار. نامها و ویژگی هااین حدیث شریف اشاره به یکی از مسائل اساسی در معرفت ربوبی دارد که فلاسفه و عرفا از ان به برهان صدیقین یاد می کنند و معتقدند نزدیک ترین راه در اثبات واجب است. در این حدیث شناخت خداوند جز از طریق ذات او
-
آیا بی نهایت بودن وجود خدا منافاتی با وجود دیگر موجودات ندارد؟
33235 1386/12/11 Islamic Philosophyمعنای بی نهایت بودن خدا این است که ذات خداوند از هر جهت نامتناهی و دارای تمام کمالات است و از هر جهت که فرض شود نامحدود است ، جایی نیست که نباشد ، زمانی نیست که وجود نداشته باشد ، کمالی نیست که دارا ن
