جستجوی پیشرفته
بازدید
41770
آخرین بروزرسانی: 1403/12/19
خلاصه پرسش
پیامبر اسلام (ص) دختر زیبا در خانواده ناصالح را به گیاه سبزی تشبیه می کند که در زباله دانی روییده است. آن حضرت از این تشبیه چه چیزی را در نظر داشته است؟
پرسش
در روایتی پیامبر اکرم(ص) فرمود: از گیاه روییده در مزبله اجتناب کنید. سؤال شد: ای رسول خدا! مقصود از چنین گیاهی چیست؟ فرمود: زن زیبا که در خانواده ای نا صالح رشد کرده است .در این روایت منظور از مزبله چگونه خانواده ای است؟
پاسخ اجمالی

 

این حدیث به معنای حرام و یا مکروه بودن ازدواج با افرادی که در محیطی نامناسب رشد کرده اند نیست؛ بلکه تنها بر این نکته تأکید می کند که در یک ازدواج نباید تنها بر زیبایی ظاهری دل بست و با عشقی سطحی، مشکلات دینی، اخلاقی، رفتاری و ... را از طرف مقابل نادیده گرفت و با این اشتباه، زندگی مادی و معنوی خود را تباه ساخت.

 

پاسخ تفصیلی

 

پیامبر اکرم(ص) در ضمن خطبه ای بیان فرمود: ای مردم مراقب روییدنی های کنار زباله دانی ها باشید! مردم پرسیدند: ای رسول خدا منظور شما از این سخن چیست؟ حضرتشان توضیح داد منظور زنان و دختران زیبارویی هستند که در محیط نامناسب رشد یافته اند![1]

آیا مراد پیامبر(ص) آن بود که توجه به زیبایی همسر در ازدواج هیچ اهمیتی ندارد؟! آیا مرادشان این بود که دخترانی که در فامیل خود انسان‌های ناشایستی دارند باید از امکان ازدواج با افراد شایسته محروم بمانند؟! و آیا محیط مناسب، لزوماً دخترانی شایسته تحویل اجتماع می دهد؟! و ... .

به نظر ما هدف پیامبر(ص) از این سخن هیچ کدام از موارد یاد شده نبود؛ بلکه هدفشان اشاره به نکته ای دیگر بود که اکنون بدان می پردازیم:

در انجام یک ازدواج موفق، توجه به چند موضوع اهمیت دارد که برایند آنها می تواند در تصمیم گیری انسان نقش داشته باشد. موضوعاتی؛ نظیر اخلاق، زیبایی، دین داری، اصالت خانوادگی، میزان دانش، تجانس فرهنگی، تناسب وضعیت مادی طرفین و ... .

بهترین حالت ممکن آن است که انسان تمام معیارها را در نظر داشته و با یک جمع بندی مناسب به نتیجه برسد؛ اما هستند افرادی که با توجه افراطی به یکی از این موضوعات، از دقت نظر در سایر موارد چشم‌‌پوشی می کنند. به عنوان نمونه، ممکن است برای فردی سطح تحصیلات به تنهایی از درجه ای از اهمیت برخوردار باشد که اگر شخصی را با تحصیلات مورد نظرش یافت، در خصوصیات دیگر او دقت لازم را به عمل نمی آورد، در نتیجه بعدها دچار مشکل می شود.

یکی از مهم ترین خصوصیاتی که توجه افراطی به آن در بسیاری از موارد به یک تصمیم گیری نامناسب و غیر منطقی می انجامد، زیبایی ظاهری فرد مقابل است؛ زیرا همواره این احتمال وجود دارد که این زیبایی ظاهری به عشقی سطحی تبدیل شود که به فرموده پیامبر(ص) در سخنی دیگر، به کوری و کری انسان خواهد انجامید![2] یعنی چنین عاشق بی منطقی نه می تواند زشتی های دیگر معشوق را ببیند و نه می تواند سخنی از دیگران را در این ارتباط مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد.

از آن جا که چنین مشکلی در تمام جوامع وجود داشته -و حتی امروزه نیز کم نیستند افرادی که با یک ظاهر زیبا فریفته می شوند-، پیامبر اسلام که نقش آگاهی دهنده داشت، خطاب به مسلمانان فرمود مبادا با یک نگاه از عقل و تجربه دست شسته و خود را درگیر اشتباهی نمایید که رهایی از آن بسیار مشکل خواهد بود. به عبارت دیگر، آن حضرت سفارش می کند که باید در ازدواج، علاوه بر زیبایی ظاهری، معیارهای دیگری؛ مانند اصالت خانوادگی نیز مورد توجه قرار گیرد تا بتواند نتیجۀ مناسبی را در پی داشته باشد.

تشبیهی که پیامبر(ص) در سخنان خویش بیان فرمود، خود گویای بسیاری از مسائل است؛ زیرا می دانیم که زباله ها و فضولات حیوانی در بسیاری از موارد به رشد گیاه و گسترش صنعت کشاورزی کمک می کنند؛ اما محصولات به عمل آمده با استفاده از آنها هر چند بسیار زیبا و شکیل باشند؛ اما باید همواره با آزمایشات دقیق کنترل شوند تا مبادا عفونت های داخل کودهای حیوانی به این محصولات نیز سرایت کرده باشد. (این آزمایش در سرایت مواد مضر و سموم از کودهای شیمیایی نیز لازم است).

اکنون بعد از آزمایش، اگر مشخص شود که درصد مواد مضر در این محصولات به اندازه ای نیست که سلامت انسان را تهدید کند، می توان از آنها استفاده کرد، و در غیر این صورت باید از بهره برداری از چنین محصولاتی دوری جست.

فردی که در محیطی نامناسب رشد یافت نیز دقیقاً همین خصوصیت را دارد که نباید تنها با دیدن زیبایی ظاهری او گمان کرد که دیگر عیب و مشکلی در او وجود ندارد؛ بلکه باید با تحقیقاتی گسترده و همه جانبه پی برد که تأثیرپذیری او از این محیط نامناسب تا چه اندازه بود، و اگر مشخص شود که اخلاق او آن چنان تحت تأثیر محیطش قرار گرفته که ازدواج با او رشد معنوی انسان را دچار وقفه می کند و شاید به زندگی مادی او نیز آسیب برساند، طبیعی است که باید از چنین ازدواجی چشم پوشی کرد. اما اگر طرف مقابل را فردی ببیند که با وجود زندگی در محیطی نامناسب، اخلاق، دین و پاک‌دامنی خود را در حد مطلوبی حفظ کرده است، ازدواج با او مشکلی نخواهد داشت.

نکتۀ مهم دیگر در چنین ازدواج هایی آن است که فرد باید خود را ارزیابی کند که در صورت مواجهه با بستگان نامناسب همسر آینده، از آنان تأثیر منفی خواهد پذیرفت و یا بر آنان تأثیر مثبت خواهد گذاشت که تصمیم گیری در هر مورد، متفاوت خواهد بود.

می دانیم که گویندۀ این سخنان یعنی پیامبر(ص) با ام حبیبیه دختر فرماندۀ دشمنانش ابوسفیان ازدواج کرد؛ اما نتیجه اش آن نبود که پیامبر به دین ابوسفیان درآید؛ بلکه در نهایت ابوسفیان دین اسلام را (هر چند در ظاهر) پذیرفت.


[1]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج 5، ص 332، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق. «قَامَ رَسُولُ اللَّهِ ص خَطِیباً فَقَالَ أَیُّهَا النَّاسُ إِیَّاکُمْ وَ خَضْرَاءَ الدِّمَنِ قِیلَ یَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَا خَضْرَاءُ الدِّمَنِ قَالَ الْمَرْأَةُ الْحَسْنَاءُ فِی مَنْبِتِ السَّوْءِ».

[2]. شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج 4، ص 380، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، 1413ق. «حُبُّکَ لِلشَّیْ‏ءِ یُعْمِی وَ یُصِم‏».

 

 

 

 

 

ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • چرا زن نمی‌تواند مرجع تقلید و قاضی باشد؟
    73146 اجتهاد و مرجعیت در اسلام 1387/04/03
    دانشمندان و متخصّصان دینی درباره‌ موضوعاتی؛ مانند مرجع تقلید، یا قاضی شدن زن و بعضی از عناوین دیگر، اختلاف نظر دارند. این امور جزو مسلّمات و ضروریات دینی به شمار نمی‌آید. کسانی که می‌گویند زنان مرجع تقلید یا قاضی نمی‌شوند، به ادله‌ای؛ نظیر روایات و اجماع، تمسک کرده‌اند ...
  • چرا خداوند در مقابل درخواست رؤیت خدا توسط یهودیان، آنها را مجازات کرد؟
    8592 تفسیر 1392/01/26
    آنچه باید در این‌جا مورد دقت قرار گیرد، این عبارت در آیه است: « فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ». باء در «بظلمهم» معنای سببیت بوده و متعلق به «اخذتهم» است و معنا این‌گونه می‌شود که آنها را به جهت ستمی که روا داشته­‌اند، با صاعقه مجازات می‌کنیم. این عبارت نمایان‌گر ...
  • با در نظرگرفتن جمیع جوانب و مصالح، آیا ارجح نیست که مقام رهبری در قانون جمهوری اسلامی ایران دارای یک زمان و دوره مشخص باشد؟
    8512 System 1389/04/16
    دائمی بودن رهبری در ایران ناشی از رأی مردم به قانون اساسی بوده و دلیلی نیز وجود ندارد که در صورت از دست ندادن شرایط، زمان آن را محدود کرد. فساد موجود در حکومت ها بیشتر ناشی از خلق و خوی حاکمان ...
  • با توجه به آیات 103 و 104 سوره کهف، راه تشخیص کار نیک از بد و ناپسند چیست؟
    24104 تفسیر 1389/05/13
    آیات شریفه، به معرفى زیانکارترین انسان ها و بدبخت‏ترین افراد بشر مى‏پردازد. زیان واقعى و خسران مضاعف آنجا است که انسان سرمایه‏هاى مادى و معنوى خویش را در یک مسیر غلط و انحرافى از دست دهد و گمان کند کار خوبى کرده است، نه از این کوشش ها ...
  • آیا در اسلام، مسئله ای به نام وضوی ارتماسی داریم؟
    11356 Laws and Jurisprudence 1391/07/03
    وضوى ارتماسى آن است که انسان صورت و دستها را به قصد وضو با مراعات شستن از بالا به پایین در آب فرو برد؛ اما براى این که مسح سر و پاها با آب وضو باشد، باید در شستن ارتماسى دستها، قصد شستن وضویى، هنگام بیرون آوردن ...
  • زنان عقیمی که بچه‌دار نمی‌شوند از دیدگاه قرآن چه جایگاهی دارند؟
    24597 تفسیر 1395/08/04
    گرچه پروردگار صلاح دیده برخی مردان و زنان، عقیم باشند[1] اما عقیم بودن و بچه‌دار نشدن به تنهایی نقصی معنوی - نه برای مردان و نه برای بانوان - نبوده و از مقام و ارزش انسانی هیچ کدام از آنها نمی‌کاهد. البته می‌شود برای ...
  • آیا در تحقیقات پزشکی، جایز است از جنین سقط شدهٔ انسان استفاده کرد؟
    7682 گوناگون 1393/02/25
    بیشتر فقها تشریح بدن انسان(جنین یا غیر جنین) را جایز نمی‌دانند، اما برخی از مراجع[1] در این‌باره می‌گویند، اگر این‌گونه تحقیقات در راستای کشف مطالب پزشکى جديد و مورد نیاز جامعه و نیز درمان بيمارى‌های تهدید کننده زندگى مردم باشد، جايز است؛ ولى تا ...
  • آیا گزارش غیر‌مسلمان مبنی بر نجاست چیزی که در اختیار اوست، مورد قبول است؟
    8833 اثبات نجاست 1393/02/03
    فقها در این زمینه فرقی بین مسلمان و غیر مسلمان نگذارده و می‌گویند، نجس بودن چیزى از سه راه ثابت مى‌شود، و باید بر آن ترتیب اثر داد: 1. آن که انسان خودش یقین به نجاست پیدا کند. 2. دو نفر عادل و یا حتّى یک نفر گواهى ...
  • معنای استدلال مباشر چیست؟
    19452 قیاس اقترانی و استثنائی 1391/12/06
    در مورد استدلال مباشر آنچه را که برخی از نویسندگان در این‌باره نگاشته‌اند، در این‌جا نقل می‌کنیم: بسیاری از منطق‌نگاران معاصر آنچه را در منطق نگاشته‌های پیشین با عنوان «احکام قضایا» یا «نسبت قضایا» مطرح بوده، قسمی از استدلال برشمرد‌ه‌اند و نام‌هایی؛ همچون استدلال «مباشر»، «بی‌واسطه» و «بسیط» ...
  • محدوده حرم مکه چقدر است؟
    9600 گوناگون 1396/10/23
    ابتدا باید دید منظور از حرم مکه چیست، آیا مراد، مسجد الحرام است؟ یا منطقه‌ای که زائرین خانه‌ی خدا بدون احرام، حق ورود به آن‌را ندارند و ورود کفار نیز به لحاظ شرعی در آن ممنوع است؟ در صورت نخست، پاسخ آن است که هر مکانی که در ...

پربازدیدترین ها