دستورات و احکام دین به منظور سعادت و کمال انسان بر ما واجب شده اند. مراقبت از اخلاق انسانی و اسلامی و عمل به دستورات دین و پای بندی به ارزش‏های دینی از اموری است که تأثیر مستقیم در سعادت دنیایی و بهبود زندگی دارد و زندگی خبیث و پست حیوانی را به زندگی پاک و طیب تبدیل می کند، انسان هایی که واقعا به دستورات دینی صحیح و خارج از التقاط و خرافات و افراط و تفریط مقید باشند، بیشترین لذت را از زندگی خود می برند. و از طرف دیگر اگر انسان به این قوانین عمل نکند تنها خود را از آثار و برکات مادی و معنوی آنها محروم کرده است و تنها به خود ضرر زده است و گرنه از این ناحیه هیچ ضرری متوجه دین و خدا نمی شود.

براین اساس باید برای محروم نماندن از از این آثار و برکات، در هر شرایطی ایمان خود را حفظ کنیم و به طور کامل به دستورات آن پایبند باشیم بویژه اگر مجبور هستیم در محیط های زندگی کنیم که مظاهر فسق و فجور و گناه در آنها بیشتر است.

یکی از هشدارهای مهم و تاکیدهای مکرر در عصر غیبت، مراقبت از دین و ارزش‏های دینی است ، تا گرفتار انحرافات فکری و عقیدتی نگردد و در مقابل زرق و برق دنیا بی توجه باشد . پیامبر اکرم(ص) در مورد مؤمنان این عصر می‏فرمایند: هر یک از آنان (مؤمنان واقعی دوره غیبت) اعتقاد و دین خویش را با هر سختی حفظ می‏کنند . چنان که گویی درختان خار مغیلان را در شب تاریک با دست پوست می‏کند یا آتش پر دوام را با دست نگاه می‏دارند.[1]

حضرت علی(ع) در توصیف مؤمنان حقیقی می‏فرمایند: پس از غیبت امام عصر(عج)، مردم دچار حیرت و سرگردانی بسیار سختی می‏شوند ; گروهی گمراه می‏شوند و گروهی دیگر، علی رغم تمام ناملایمات، بر هدایت‏باقی مانند.[2]

یکی از عواملی که باعث ازبین رفتن شخصیت انسان می شود ارتکاب گناه است کسی که دستورات خدا را زیر پا بگذارد و مطیع هوای نفس شیطانی خود شود در حقیقت خدای مهربان را بر شیطان برتری داده ، چنین شخصی در حقیقت به دست خود ارزش خود در نزد خدا را پایین آورده است.در حالی که اگر انسان ارزش و مقام والای خود را در پیشگاه خالق یکتا بداند هیچ گاه خود را به بهای اندک نخواهد فروخت.

باید بدانیم اصل مقاومت در برابر گناه نشانه پایدارى در ایمان است، و حفظ ایمان در شرایط  و محیط های آلوده نیاز به همت و تلاش بیشترى دارد بویژه در دوران جوانى، که زمینه‏ گناهان مختلف بیشتر و جذاب تر فرا روى انسان قرار مى‏گیرد، البته همان گونه که جوان از پتانسیل بالایى براى انجام گناه برخوردار است از طرف دیگر از نشاط و امید و اراده بیشتری براى پیگیرى زندگى سالم و مقابله با گناه است. از این رو با تلاش خود و عنایت پروردگار می تواند در مبارزه با شیطان و گناه سربلند باشد.

برای این منظور باید به نکات زیر توجه داشته باشیم:

الف: از آنجا که زمینه گناه در ایام جوانى مساعد است: باید سعی شود زمینه‏های گناه را از بین برد یا به حداقل رساند. زمینه‏هایى همانند خلوت یا شوخى با نامحرم ، تنها بودن در محیط کار و زندگی، دیدن فیلم و مناظر شهوت انگیز و حضور در مکان های گناه مانند کنار دریاها، استخرها و...

ب: تقویت اراده: هر چه اراده انسان قوی تر باشد در برابر گناه مقاوم تر خواهد بود.

ج: توجه به آثار گناه در زندگی

توجه به آثار و عواقب کارهای ضد اخلاقی که در این گونه محیط ها انجام می گیرد نظیر از بین رفتن عاطفه ها ، گسستن کانون خانواده ، عدم احترام به پدر و مادر و معلم و...، می تواند نقش مهمی در حفظ ایمان داشته باشد.

حضرت رسول اکرم(ص) مى‏فرمایند: «در برابر گناهان پارسایى را پیشه کنید، زیرا گناهان نابودکننده خیرات مى‏باشند، همانا بنده که مرتکب گناه مى‏شود آن آگاهى و علمى را که قبلاً داشت فراموش مى‏کند.»[3]

د: توجه به حضور امام زمان (ع) و آگاهی او از احوال مؤمنان در دوره غیبت

ه: ارتباط و پیروی از علمای متعهد

از آنجا که در عصر غیبت امام(عج)، تشخیص وظایف و تکالیف دینی برای افراد به راحتی امکان‏پذیر نیست، مسؤولیت تبیین احکام دینی و هدایت مردم و حفظ ارزش‏های اسلامی و دفاع از مکتب اسلام بر عهده عالمان متعهد و با تقوا گذشته شده است .آنان با استفاده از منابع اصیل دینی یعنی قرآن و سنت، پاسخگوی نیازهای دینی مردم هستند. امام هادی(ع) فرمودند: اگر نبودند عالمانی که مردم را به سوی او فرا می‏خوانند و به سوی او راهنمایی می‏کنند و با برهان‏های استوار از دین پاسداری می‏کنند و بندگان بیچاره و ناآگاه را از دامهای ابلیس و پیروان او و هم چنین از دامهای دشمنان اهل بیت رهایی می‏بخشند، هیچ کس بر دین خدا باقی نمی‏ماند . اما علمای دین، دل‏های متزلزل شیعیان ناتوان را حفظ می‏کنند، هم چنان که کشتی بان سکان کشتی را حفظ می‏کند . این دسته از عالمان در نزد خداوند دارای فضیلت و مقام بسیاری والایی هستند.[4]

شرط اصلی حفظ سلامت فکری و عقیدتی مردم در عصر غیبت، پیروی از این علمای متعهد است . در همین زمینه وقتی از امام عصر سؤال شد که در زمان غیبت‏شما به چه کسانی مراجعه کنیم و در حوادثی که پیش می‏آید از چه کسانی کسب تکلیف کنیم و رهنمودهای چه قشری را وسیله هدایت‏خود قرار دهیم، آن حضرت فرمودند: در حوادثی که برای شما رخ می‏دهد به راویان احادیث‏ها (فقهای جامع الشرایط) مراجعه کنید، چرا که آنان حجت ما بر شمایند و من حجت‏خدایم.[5]

به این ترتیب، برای حفظ عقاید و ایمان ، مردم موظف شده‏اند که در عصر غیبت ‏به عالمان با تقوا و فقیهان واجد الشرایط مراجعه کنند و معالم دین خود را از آنان بیاموزند و تمام رویدادهای زندگی خویش را هماهنگ با دستورالعمل‏هایی که از متن تعالیم دینی به دست آمده است هماهنگ سازند.

بدیهی است اگر مردم در این امر، بدون تقصیر و کوتاهی به انجام وظیفه پرداختند، نه تنها فتنه‏های عصر غیبت و دسیسه‏های دشمنان و مدعیان دروغین دین شناس و . . . صدمه‏ای به دین و اعتقاد آنان نمی‏زند که عملکرد آنان در چهار چوب تعالیم دینی، روز به روز زمینه ظهور حضرت مهدی(عج) و حاکمیت احکام و ارزش‏های الهی در سراسر جهان فراهم خواهد ساخت.[6] ان شاء الله.