گنجینه پاسخ ها(طبقه بندی موضوعی:کلیات و اصطلاحات)
-
معنای «ادنی الحلّ» در متون فقهی چیست؟
4638 1397/04/20 General Termsواژه ادنی از ماده دنو ، افعل تفضیل و به معنای نزدیک ترین است. و حل ، خارج از حرم مکه را می گویند. پس ادنی الحل ؛ یعنی نزدیک ترین مکان خارج از حرم. درباره ادنى الحل در باب حج کتاب های فقهی بحث شده است.
-
«ابن السبیل» به چه معنا است و به چه افرادی گفته می‌شود؟
16127 1396/10/24 General Termsسبیل به معنای راه است و ابن السبیل اگرچه معنای اولیه اش فرزند راه است ، اما در اصطلاح منابع دینی به مسافری که در راه مانده و نیازمند است ، گفته می شود ؛ یعنی مسافرى که پولش تمام شده ، و مخارج سفر او ر
-
تفاوت میان «اجماع منقول» و «اجماع محصّل» در چیست؟
11493 1396/10/19 General Termsاجماع در لغت از ماده جمع به دو معنا امده است: 1. اتفاق و انضمام چیزى به چیز دیگر ؛ 2. عزم. [ 1 ] اجماع در اصطلاح ؛ یعنى اتفاق خاص نوع تعریف شده ای از هم نظر بودن . علمای علم اصول ؛ این اتفاق خاص را
-
معنای «تکلیف» چیست و چه تفاوتی با «وظیفه» دارد؟
38696 1395/11/11 General Termsواژه تکلیف ؛ در لغت به این معانی امده است: چیزی از کسی خواستن که در ان رنج باشد ، کسی را در رنج انداختن ، [ 1 ] وظیفه ای که باید انجام داد ، [ 2 ] امری که انجام ان سختی و مشقت دارد و انچه که در معر
-
آیا ماهیت وکالت از نگاه شیعه منطبق با نگاه مذاهب چهارگانه اهل سنت است؟
5599 1395/11/07 General Termsوکالت از نگاه فقه شیعه ، عقدی است که به موجب ان یکی از طرفین ، طرف دیگر را بر انجام امری نایب خود قرار می دهد. به بیان دیگر ، وکالت ان است که انسان کارى را که می تواند در ان دخالت کند ، به دیگرى واگذ
-
قاعده فراش چیست؟ این قاعده، اصل است یا اماره؟
22773 1395/03/16 General Termsیکی از قواعد فقهی ، قاعده الفراش است. این قاعده از قواعد مشهور و مورد قبول مسلمانان است [ 1 ] که اصل ان به روایتی از پیامبر اسلام ص بر می گردد: فرزندی که از زن شوهردار متولد شده است ، از ان شوهرش است
-
«اَلْحاکِمُ وَلیُّ مَن لا ولی لَهُ (حاکم سرپرست بی‌سرپرستان است)»؛ مفهوم و ادلّه حجیت این قاعده چیست؟
9477 1395/03/11 General Termsولایت حاکم از ریشه دارترین و کهن ترین مباحثى است که اجمالا در اثار فقهى قابل مشاهده است. طبیعت قوانین اسلام و رسالت بزرگ ان ، در کنار دلایل بسیار دیگرى موجب ان شده است که تصور این بحث ، موجب تصدیق ان
-
قاعده «نفی استواء» چیست؟
16756 1394/08/26 General Termsقاعده نفی استوا در عباراتی استفاده می شود که در ان ؛ تساوی دو چیز نفی شده است. اگر عباراتی عدم تساوی دوچیز را اعلام کنند ، شاید در نگاه اول ، عدم تساوی در تمام زمینه ها برداشت شود ، اما واقعیت ان است
-
آیا عقل عملی حجیت دارد؟
18406 1394/08/10 General Termsدرباره تعریف عقل نظری و عقل عملی نمایه حکمت نظری و حکمت عملی ، سؤال 507 را مطالعه کنید. پیش از ورود به بحث از حجیت عقل عملی بیان چند مقدمه به طور خلاصه لازم به نظر می رسد: 1. بحث از حجیت عقل نظری و
-
منظور از «فساد» در «دلالت نهی بر فساد» چیست؟
23968 1394/08/09 General Termsمی دانیم که فساد در مقابل صحت است. لازمه فساد بطلان عبادت ، مجزى نبودن کافی نبودن فعل و لزوم اعاده ی تکرار ان است ، چه به صورت ادا در داخل وقت و چه به شکل قضا در خارج وقت. صحت در معاملات ؛ وصف عملى اس
-
معنای «تأخیر بیان از وقت حاجت» و «تأخیر بیان از وقت خطاب» چیست؟
19869 1394/08/04 General Termsالف. تاخیر بیان از وقت حاجت بیان یک خواسته و توضیح ان باید قبل از رسیدن وقت انجام ان باشد ؛ چون در غیر این صورت ، بی فایده خواهد بود. بر این اساس ، در خطاب هایى که از سوى شارع مقدس براى بیان احکام ش
-
معنای قاعده فقهی «العادة محکمة و العرف قاض» چیست؟
13286 1394/06/31 General Termsیکی از قواعدی که در فقه اهل سنت کاربرد دارد ، قاعده العاده محکمه است. معنای این قاعده این است که ؛ عادت و عرف مردم عرف خاص یا عام طریقی برای اثبات حکم شرعی است. این قاعده مبنی بر این است که اهل سنت اع
-
قاعده «نفی سبیل» چیست؟
34471 1394/06/11 General Termsمفهوم قاعده نفى سبیل این است که خداوند در قوانین و شریعت اسلام هیچ گونه راه نفوذ و تسلط کفار بر مسلمانان را باز نگذارده و هر گونه راه تسلط کافران بر مسلمانان را بسته است. پس در هیچ شرایطى تسلط کفار بر
-
تفاوت و اشتراکات کودک و دیوانه در عمل به واجبات و مستحبات چیست؟
12848 1394/06/07 General Termsکودک و مجنون دیوانه در عمل به واجبات و مستحبات در مواردی با هم تفاوت دارند و در مواردی با هم مشترک هستند. در این جا به برخی از این احکام اشاره می شود. 1. عاقل و بالغ بودن از شرایط تکلیف است ، از این
-
اصطلاحات اصولی «حکم»، «موضوع»، «متعلق حکم» و «متعلق موضوع» و تفاوت‌های آنها را تبیین کنید؟
26665 1394/03/04 General Termsبا توجه به تعاریفی که از هر یک ارائه می شود ، تفاوت میان این موارد روشن می شود. 1. حکم: یعنى انچه شارع ان را جعل کرده باشد ؛ خواه حکمی تکلیفى مانند وجوب و خواه حکمی وضعى مانند طهارت باشد. [ 1 ] 2.
-
منظور از مفاهیم حقوقی چیست؟
7864 1394/02/19 General Termsبه مهم ترین قوانین ، یا قواعد و کدهای حقوقی ؛ مانند: ابلاغ ، اخطار ، اخذ به شفعه ، اضطرار ، اظهارنامه ، اعاده حیثیت ، اعتراض ثالث ، اعاده دادرسی ، اقامتگاه ، الت قتاله ، امر امر قانونی ، اکراه ، معامل
-
مقصود از «اقسام الوضع» در علم اصول چیست؟
22230 1393/11/07 General Termsاز مباحث علم اصول فقه که مربوط به زبان شناسی است ؛ موضوع وضع است که مراد از ان ؛ وضع الفاظ برای دلالت بر معنا است. وضع الفاظ براى معانى ، گاهى به نحو تعیین است و این وضع تعیینى نامیده می شود و گاهى به
-
«اکراه»، «اجبار» و «اضطرار» چه تفاوتی با هم دارند؟
62296 1393/10/29 General Termsاصطلاحات اجبار ، اکراه و اضطرار از عناوین ثانویه در تکلیف و احکام بوده که هم در فقه و هم در حقوق مورد بحث و بررسی قرار گرفته اند و اثاری بر هر یک چه در جنبه حقوقی و مدنی ، چه در جنبه جزایی و کیفری متر
-
لا ضرر و لا ضرار به چه معنا است؟
55406 1393/10/22 General Termsاز مشهورترین قواعدی که در بیشتر ابواب فقهی بدان استناد می شود ، قاعده لا ضرر است. بررسى موارد استعمال واژه هاى ضرر و ضرار در منابع فقهی نشان می دهد که ضرر شامل کلیه خسارت هاى وارد بر دیگران است ، ولى
-
«عشریه» چیست و در چه معانی استعمال شده است؟
44595 1393/10/21 General Termsواژه عشریه ، دارای معانی متعدد در ادیان گوناگون از جمله اسلام می باشد که در این مختصر به تعدادی از انها اشاره می کنیم: 1. در دین یهود ، قانونی وجود دارد که یک دهم از محصولات کشاورزی و دامی و ... را ب
-
در مباحث اصولی، «حقیقت» و «مجاز» به چه معناست و اهمیت آن در کجا ظاهر می‌شود؟
14260 1393/10/14 General Termsاستعمال لفظ در موضوع له حقیقت است و در غیر موضوع له ، اگر تناسب بین موضوع له و معناى دوم باشد ، مجاز و اگر تناسب نباشد ، غلط است. [ 1 ] مانند کلمه ماه وضع شده برای جرم اسمانی که شب ها در اسمان نور ا
-
مراد از «اهل حل و عقد»، مفهوماً و مصداقاً، چیست؟
20935 1393/09/29 General Termsاصطلاح اهل حل و عقد به معنای عده ای از افراد تاثیرگذار و عالمان به شریعت است. منشا ورود این اصطلاح به علم کلام و اصول فقه اهل سنت ، تئوریزه کردن چگونگی نصب خلفا بخصوص خلیفه اول و دوم است. ولی از ان جا
-
«اشد مجازات» در حقوق اسلامی چه تفاوتی با «مجازات اشد» دارد؟
26524 1393/09/13 General Termsواژه مجازات اشد [ 1 ] و اشد مجازات [ 2 ] در قوانین جزایی نسبت به برخی از جرم‌ها بکار برده شده است ؛ از این‌رو برای به دست اوردن معنای این دو واژه و تفاوتشان با یکدیگر باید به مواد قانونی که از این دو
-
اگر یک بار احتیاط واجب مرجع خود را رعایت کرده باشیم، آیا برای بار دوم می‌توانیم به مرجع دیگری رجوع کنیم؟
7218 1393/08/04 General Termsبه طور کلی در موارد احتیاط واجب ، در هر بار مقلد می تواند به احتیاط عمل کرده و یا به جاى ان ، به فتواى مجتهد دیگرى که پس از مرجع خودش ، از دیگران اعلم است ، مراجعه کند. ضمائم: پاسخ مراجع عظام تقلید
-
معنای «صلاة» و «صلوات» در لغت و شرع چیست؟
55692 1393/07/23 General Termsواژه صلاه مانند صوم ، زکات و حج لفظی است که در شرع از معنای لغوی به معنای جدیدی تغییر نموده است. اصل صلاه در لغت از ریشه صلو گرفته شده و به معنای دعا و استغفار است. [ 1 ] و کلمه صلوات جمع صلاه است. [
-
معنای دفاع فرهنگى و حکم فقهى آن چیست؟
8472 1393/07/07 General Termsدر میان انواع هجوم هاى غیر نظامى دشمنان ، تهاجم فرهنگى از همه انها خطرناک تر است. در این نوع هجوم ، دشمن با ترویج فساد و فحشا افکار عمومى جامعه را منحرف کرده ، ارزش ها ، ارمان ها و اهداف مقدس اسلامى و
-
معنای «قاعده فراغ» و دلیل آن چیست؟
21773 1393/06/30 General Termsمعنا و مفهوم قاعده فراغ این است که: انسان عاقل و اگاه هر عملى را که انجام می دهد اگر پس از عمل در بعضى از اجزا یا کیفیات ان شک کند که ایا صحیح بجا اورده است یا نه ، قاعده مزبور مى گوید صحیح بجا اورده
-
ابای از تخصیص و تقیید به چه معنا است؟
9837 1393/06/23 General Termsابای از تخصیص و تقیید از مباحث اصول فقه است و این تعبیر ، در کتب اصولى و نیز فقهى استدلالى ، بسیار به کار رفته است ؛ و مقصود ان است که ؛ برخی از عمومات و مطلقات قابلیت تخصیص و تقیید را ندارند ؛ از این
-
معنا و مدرک قاعده «درء» چیست؟
84198 1393/06/17 General Termsدر فقه ؛ از قاعده ای بحث می شود که مشهور به قاعده در است. نام این قاعده از روایت یا روایاتی گرفته شده که ماده در = منع در ان به کار رفته است. و معنای کلی اش این است: از افرادی که متهم به خطا و عصیانی
-
آیا در قانون اساسی تعبیر «حکم مصلحتی» وجود دارد؟ آیا در قرآن به حکم مصلحتی اشاره شده است؟
7986 1393/06/05 General Termsدر قانون اساسی تعبیر حکم مصلحتی وجود ندارد. حکم مصلحتی در واقع همان حکم ولایی یا حکومتی است ، ولی در به کارگیری این عنوان ، به حیثیت مصلحت اندیشی حاکم توجه می شود. احکام کلی الهی به واقعی و ظاهری تقس
-
«اصالة الطهارة» چیست و در چه مواردی مورد استفاده قرار می‌گیرد؟
20309 1393/04/22 General Termsقاعده طهارت یا اصاله الطهاره یکی از قواعد مشهور فقهی است که به مقتضای ان ، هر چیزی که در پاکی ان شک شود و نجاستش ثابت نگردد ، اگر وضعیت سابق ان معلوم نباشد ، محکوم به پاکی است. فقهای اسلامی ، این قاعد
-
منظور از مباحات عامه، اباحه تملک و اباحه انتفاع چیست؟
19419 1393/04/17 General Termsمباح بودن به معنای حلال بودن است. اموالى که متعلق حق هیچ‌کس نیست ، در فقه از انها با عنوان مباحات عامه یا مشترکات و منافع عامه تعبیر شده است. چیزهایى که شارع انها را براى همه مشترک یا مباح قرار داده ا
-
آیا عدم النفع ضرر محسوب می شود؟
9101 1388/05/17 General Termsنظر حضرت ایت الله هادوی تهرانی ( دامت برکاته ) در این خصوص به شرح زیر می باشد: عدم النفع ، ضرر محسوب نمی شود مگر در مواردی که از نظر عرف و عقلا چنین باشد. برای اگاهی بیشتر نک:
-
آیا دسته‌بندی اصول دین و فروع دین از احادیث و روایات ائمه(ع) اخذ شده است؟ اگر جواب مثبت است لطفاً منابع را ذکر فرمایید اگر جواب منفی است از چه زمانی و توسط چه کسانی صورت گرفته است؟
33036 1387/04/10 General Termsدسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه ( ع ) اخذ نشده است ؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره
