Ətraflı axtarış
Baxanların
7507
İnternetə qoyma tarixi: 2012/02/15
Sualın xülasəsi
"وَ یُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلى‏ حُبِّهِ مِسْکیناً وَ یَتیماً وَ أَسیراً" ayəsi hansı zamanda nazil olubdur?
Sual
"وَ یُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلى‏ حُبِّهِ مِسْکیناً وَ یَتیماً وَ أَسیراً" ayəsi hansı zamanda nazil olubdur?
Qısa cavab

Şiə və əhli sünnət, tarixçilərinin, hədisçilərinin və təfsirçilərinin əksəriyyətinin etiqadı budur ki, insan surəsinin ayələrindən bir sırası o cümlədən;

«وَ یطْعِمُونَ الطَّعامَ...»

Ayəsi Allahın Rəsulunun (s) itrəti yəni İmam Əli (ə), Fatimə, Həsən və Hüseyn (ə) şənində nazil olubdur. Onun nazil olma zamanı zihəccə ayında o nəzərin ədasından sonra idi ki, İmam Əli (ə) və həzrəti Zəhra (s) Həsəneynin şəfası üçün nəzr etmişdilər.

İbni Abbas bu barədə deyir: İmam Həsən və Hüseyn (ə) bərk xəstə olmuşdurlar, bir cürə ki, Peyğəmbərin (s) bütün səhabələri onlardan iyadət etdilər, onların arasında Əbu Bəkr və Ömər də var idi, dedilər: Ey Əbəl- Həsən Allah üçün nəzr etsəydin (yaxşı olardı) Əli (ə) buyurdu: Nəzr edirəm ki, Allah Peyğəmbəri Muhəmməd (s) iki nəvəsinə şəfa versin, üç gün oruc tutaram, Fatimə də onu eşitdi və buyurdu: Allah üçün mən də boynuma gəlsin. Həmin sən dediyin nəzr, Həsən və Hüseyndə onu eşitdilər və dedilər: Ey ata Allah üçün bizim də boynumuzda olsun həmin dediyin.

Allah onlara şəfa verdi və onlar nəzrlərini yerinə yetirmək üçün üç gün oruc tutdular. Birinci gün iftar vaxtı, bir miqdar çörək hazırlamışdılar, o çörəyi fəqirə ki, evin qapısını döydü və yemək istədi, verdilər. İkinci gün yetimə üçüncü gün əsirə verdilər və bu minvalla üç gün ancaq su ilə oruc tutdular ki, bu ayələr nazil oldu.

Ətreaflı cavab

Şiə və əhli- sünnət[1], tarixçilərinin hədisçilərinin və təfsirçilərinin əksəriyyətinin etiqadı budur ki, İnsan surəsinin ayələrindən bir sırası o cümlədən

«وَ یطْعِمُونَ الطَّعامَ...»

ayəsi Allah Rəsulunun (s0 itrəti, yəni, Əli, Fatimə, Həsən və Hüseyn (ə) şənində nazil olubdur, onun nazil olma zamanı zihəccə ayında o nəzri yerinə yetirəndən sonra idi ki, İmam Əli (ə) və həzrəti Zəhra (s) Həsəneynin şəfasın üçün nəzr etmişdilər.

Nəzrin keyfiyyəti və əhli- beytin (ə) miskinə, yetimə və əsirə yemək verməsi haqda iki nəql var:

Bir. Məşhur nəql

İbni Abbas  « وَ یطْعِمُونَ الطَّعامَ...»[2] ayəsi barədə deyir: İmam Həsən və Hüseyn (ə) bərk xəstələnmişdilər, bir cümə ki, Peyğəmərin bütün səhabələri onların görüşünə getdilər, onların arasında Əbu bəkr və Ömər də var idi, dedilər: Ey Əbəl- Həsən Allah üçün nəzr etsəydin (yaxşı olardı) Əli (ə) buyurdu: Nəzr edirəm ki, Allah Peyğəmbəri Məhəmmədin iki nəvəsinə şəfa versin, üç gün oruc tutaram, Fatimə də onu eşitdi və buyurdu: Allah üçün mənimdə boynuma gəlsin sən dediyin nəzr Həsən və Hüseyn də onu eşitdilər və buyurdular: Ey ata Allah üçün bizimdə boynumuzda olsun həmin dediyin.

Allah onlara şəfa verdi, onlar oruc tutdular.[3]

Həsəneyn (ə) şəfa tapandan sonra, həzrəti Əmir (ə) Şəmunun yanına o yəhudi idi ki, onların qonşuluğunda evi var idi, getdi. Şəmun bir miqdar yun verdi ki, əyirsinlər və əvəzində üç sa arpa əl muzdu verdi.

Həzrəti Zəhra (s0 arpanı üyürdü, beş nəfərin[4] iftarı üçün beş çörək hazırladı. Həzrəti Əmir (ə) axşam namazından sonra evə gəldi ki, iftar etsin. Hələ süfrəyə əl uzatmamışdı ki, evin qapısında bir sail səsləndi ki, mən müsəlmanların miskinlərindən biriyəm, mənə yemək verin, Allah sizə cənnət yeməklərindən versin. İmam Əli (ə) öz çörəyini fəqirə verdi. Fatimə (s) Həsən və Hüseyn (ə) Fizzədə tabeçilik edərək hamısı öz çörəklərini fəqirə verdilər və su ilə iftar etdilər.

İkinci gündə oruc tutdular həmin minvalla Fatimə (s) iftar üçün beş çörək hazırladı, iftar vaxtı qapıdan səs ucaldı: "السّلام علیکم یا اهل بیت النبوة و معدن الرسالة" Mən müsəlman yetimlərindən biriyəm mənə yemək verin, o gecədə hamı öz çörəklərini verdilər və su ilə iftar etdilər. Üçüncü gündə oruc tutdular iftar vaxtı qapıdan səs ucaldı ki, mən əsirəm və acam mənə yemək verin.[5] Yenə hamısı (beş nəfər) öz çörəklərini verdilər və açlığa səbr etdilər.

Dördüncü gün İmam Əli (ə) Həsən və Hüseyn (ə)- ın əlini yutdu bir halda ki, zəiflikdən titrəyirdilər, onları Allah Rəsulunun (s) hüzuruna apardı. Allah Rəsulunun gözü ki, onlara düşdü çox həyəcanlanıb və narahat oldu. Buyurdu: Qalxın Fatimənin (s) otağına gedək, onlar gələn vaxt Fatimə (s) ibadət mehrabında idi. Aclıqdan əsirdi və içi- için keçmişdi və gözləri çökəyə düşmüşdü; çün Allah Rəsulu itrətinin bu halını gördü dua etmək üçün Allah dərgahına əl qaldırdı və Allahdan kömək istəyib dedi: Ey Allah itrətim aclıqdan lür. Cəbrail gəldi və bu ayələr « یوفُونَ بِالنَّذْرِ» dən «إِنَّ هذا کانَ لَکُمْ جَزاءً وَ کانَ سَعْیکُمْ مَشْکُوراً» [6] qədər gətirdi.[7]

İki. Qeyri məşhur nəql

Başqa nəql odur ki, həzrəti Zəhra (s) iftar üçün bir miqdar yemək hazırladı. İftar vaxtı bir miskin gəldi və yemək istədi; Əli (ə) yeməyin üçdə birini ona verdi, ondan sonra yetim gəldi yeməyin başqa hissəsin ona verdilər. Daha sonra əsir gəldi yeməyin qalanını da ona verdilər. Və hər üç hadisə bir gecədə baş verdi və yemək üç hissəyə bölündü və hər üç hissə onlara verildi. İmam Əli (ə) və ailəsi su ilə iftar etdilər. Burada bu ayələr nazil oldu: Bu sizin mükafatınızdır və sizin çalışqanlığınız təqdirə layiqdir!".

Deyilməlidir bu böyük mükafatlar çalışmağın və özünü düzəltmələrin nəticəsidir və bu bütün möminlərin haqqında ola bilər. Əgər xalis və ancaq Allaha xatir çalışa bilsələr və onların çalışmalarıda Allah yanında itirilməz olacaq.[8]

Buna əsasən şiə və əhli sünnətin əsgər alimlərinin nəzərinə uyğun olaraq, bu ayələr, Peyğəmbərlər (s) itrəti; yəni Həzrəti Əli, Fatimə, Həsən və Hüseyn (ə) şənində nazil olubdur, onun nazil olma zamanı zihəccə ayında o nəzəri yerinə yetirəndən sonra idi ki, İmam Əli (ə) və həzrəti Zəhra (s) Həsəneynin şəfası üçün nəzr etmişdirlər.



[1] - Bax: Təbərsi, Məcməul- bəyan fi təfsiril- Quran Mütərciman, cild 26, səh 147- 148, Fərəhani, Tehran, birinci çap, 1360. Hicri şəmsi.

[2] - İnsan surəsi, ayə 8.

[3] - Cəfəri, Yəqub, Quranda İmam Əlinin (ə) siması, səh 364, üsvə, Qum, birinci çap, 1381 hicri şəmsi.

[4] - Nəqlə əsasən Fizzədə o dörd nəfər kimi nəzr etmişdi.

[5] - Mümkündür sual olsun ki, şəni nuzula uyğun əsir kişi iftar vaxtı Əlinin (ə) qapısına gəldi! Məgər əsirlər zindanda deyildilər? Cavabda demək lazımdır: Tarixə əsasən Peyğəmbər (s) zamanında zindan olmayıb, həzrət əsirləri bölüb müsəlmanlara tapşırırdı və buyururdu: Onlardan muğayat olun və onlara yaxşılıq edin, bəzən onları yeməklə təmin edə bilməyəndə digər müsəlmanlardan kömək alırdı, onları özüylə birlikdə hətta təkcə müsəlmanların sorağına göndərdirdi ki, onlara kömək etsinlər; çünki o zaman müsəlmanların vəziyyəti çətin idi. Əlbəttə sonralar İslam hökuməti genişləndi əsirlərin hətta cinayətkarların sayı çoxaldı, zindan yaradıldı əsirlərin və cinayətkarların ərzaqı Beytul- maldan idi". Məkarim Şirazi, Nasir, Təfsir nümunə, cild 25, səh 354, Darul- kutubul- İslamiyyə, Tehran, 1374.

[6] - İnsan surəsi, ayə 7- 22.

[7] - Əmin, Seyyidə, Nüsrət, Məxzənul- irfan dər təfsiri Quran, cild 14, səh 2387- 2339, nəhzəti zənani müsəlman, Tehran, 1361 hicri şəmsi.

[8] - R. K. Məclisi, Məhəmməd Baqir, Biharul- ənvar, cild 35, səh 243, Əlvəfa müəssisəsi, Beyrut, 1409 hicri qəməri.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Вилајәти-фәгиһин шәраити нәдир?
    7847 Nizamlar hüquq və əhkam 2010/02/06
    Исламда рәһбәрлијин әсаслары бунлардан ибарәтдир: фәгиһлик, әдаләт вә ислам ҹәмијјәтини идарә етмәк гүдрәти. Иран Ислам Республикаснын конститусијасынын 109-ҹу маддәсиндә бу үч шәртә ишарә олунуб.Рәһбәрин шәраит вә сифәтләри:
  • Müsəlmanların tarixi nə vaxtdan başlanmışdır?
    6591 تاريخ کلام 2012/04/09
    Peyğəmbəri-əkrəm (səlləllahu əleyhi və alih)-in besətindən sonra, habelə islamın coğrafi sərhədləri Ərəbistan yarımadasının bir hissəsində olduğu zaman və müsəlmanların əlaqələrinin cüzi və mühüm ümumi hadisələrin az olduğuna görə bir müddət zamanı bilmək üçün tarixin başlanğıcının və hadisələrin baş vermə zamanının müqayisə olmaması heç bir problem yaratmırdı. İkinci ...
  • Quran və rəvayətlərdə həzrət Xızır (ə) barəsində bəhs olunmuşdurmu?
    24494 تاريخ بزرگان 2011/11/21
    Qurani- kərimdə bir başa olaraq həzrət Xəzər (ə)- ın adı gəlməmişdir bəlkə bu ünvanla: " عَبْداً مِنْ عِبادِنا آتَیْناهُ رَحْمَةً مِنْ عِنْدِنا وَ عَلَّمْناهُ مِنْ لَدُنَّا عِلْماً" [i] ki, onun elm və bəndəlik məqamını açıqlayır və Musa ibni İmranın müəllimi olaraq ondan yad edilmişdir. Bir çox rəvayətlərdə böyük ...
  • Tükümün tökülməsinə görə, yapşqanla başıma parik qoymağa məcbur olmuşam. Mənim dəstəmaz və qüslümün hökmü nədir?
    5355 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/03/11
    Həzrət Ayətullah əl- uzma Hadəvi Tehrani (damət bərəkatuh)- nin cavabı belədir: Əkilmiş tük, təbii inkişaf edən olsa və bədənin hissəsi sayılsa, şəxsin tük, təbii və inkişaf edən olsa və bədənin hissəsi sayılsa, şəxsin tükü hökmündədir. Əkilmiş tük, inkişafsız təbii ya süni liflər ...
  • Qədr gecəsində oyaq qalmağın fəlsəfəsi nədən ibarətdir?
    6633 شهادت امام علی ع 2014/05/18
    Qədr gecəsi, Qurani-Kərimdə məqamına təkid olunmuş ən mühüm zamanlardan biridir və bu gecənin mənəvi məqamı haqqında çox hədislər vardır. Qədr surəsində belə bir xüsusi məqamın səbəbinə o cümlədən, Quranın[1] və mələklərin[2] nazil olması işarə olunur. Quran-Kərimdə bu gecə başdan-başa mənəviyyətlə dolu ...
  • “Аллаһын илк јаратдығы әглдир” – сөзүнүн мәнасы нәдир?
    7127 İslam fəlsəfəsi 2010/10/13
    Фәлсәфи терминолоҝијада әгл (шәриәт вә Гуранда дејилән мәләк дә адландырмаг олар) елә бир субстансијадыр (ҝөвһәрдир) ки, һәм затән (өзлүјүндә) вә һәм дә фелән (ишдә)  мүҹәррәддир. Јәни, затән мадди олмајыб, ишләрини һәјата кечирмәкдә бәдән кими мадди аләтә еһтиајҹы јохдур. Әлбәттә бу там мүҹәррәд варлығы ...
  • Əgər behişt nemətləri yorucu və bezdirici deyilsə, onda behişt əhli bir ləzzətdən necə əl çəkərək başqası ilə məşğul olurlar?
    5630 Qədim kəlam 2012/06/23
    Belə nəzərə çarpır ki, bu sualın mənşəyi bir növ bu dünyanın xüsusiyyətlərini axirət məsələləri ilə müqayisə etmək və dünyanın nöqsan, eyib, xəstəlik, ölüm, süstlük, xoşagəlməz hadisələr və s. xüsusiyyətlərini meyar qərar verməkdir, halbuki Quran və rəvayətlərə əsasən axirət aləminin xüsusiyyətləri bu dünya ilə uyğun gəlmir.
  • Fiqhi hökmlərin fəlsəfəsi haqqında sual etmək olarmı?
    7648 Əhkam və hüquq fəlsəfəsi 2015/08/01
    Bu sualın cavabı aşağadakı mövzuda cavablınır; 1.İlahi hökmlərin həmişə məsləhətlər və fəsadları nəzərə almaqla olduğuna görə heç vaxt hansısa hökm heç bir səbəb olmadan halal və ya haram və vacib ola bilməz. Heç də belə deiyl ki, ilahi hökmlər heç bir meyar və hikmət olmadan bəşəriyyətə gəlmiş ...
  • Rəvayət vardır ki, Allah- Taala Fatimənin paklığına xatir onun övladlarını cəhənnəmə aparmaz. Xahiş edirik onu təhlil edin.
    6043 Hədis elmləri 2012/01/08
    Bu rəvayət şiə və Əhli- sünnə kitablarında vardır və onu nəql edən ravilərin və mənbələrin çoxluğu ona etimad etməyə dəlildir.Amma bu qeyri- müəyyənlik həmişə olubdur ki, bu hədisin genişliyi və əhatə dairəsi hara kimidir? Başqa rəvayətlərə əsasən bu nəticəyə gəlmək olar ki, ancaq həzrət Zəhranın (s.ə.) vasitəsiz övladları o ...
  • Kimlər cənnətə daxil olacaq?
    12008 Qədim kəlam 2011/02/14
    Bir çox Quan ayələrində tədqiqat aparıldığı zaman, bu nəticəni əldə etmək olur ki, cənnət Allahın insanlara verdiyi bir vədədir. Cənnət o insanlara nəsib olur ki, "müttəqi" "mömin" Allahın və onun rəsulunun göstərişlərini tamamlaya yerinə yetirsin. Bu cür insan səadətə çatmış və xoşbəxt insandır. Allahın və həzrət rəsul əkrəmin ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    163757 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    158583 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    118631 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    111664 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    104931 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    92425 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54038 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    48841 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    44789 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44212 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...