جستجوی پیشرفته
بازدید
4927
آخرین بروزرسانی: 1399/04/25
خلاصه پرسش
آیا استفاده‌ی ائمه(ع) از اسب‌ها و شتران زیاد و گران‌قیمت، با ساده‌زیستی آن‌‌حضرات(ع) منافات نداشت؟
پرسش
طبق منابع معتبر و گزارشات قابل اعتماد، آیا ائمه(ع) اسب‌‌ها و شتران زیادی می‌خریدند؟ و هر امامی چندین اسب و شتر گران‌قیمت داشت؟ اگر چنین باشد، این امر با ساده‌زیستی آن‌حضرات(ع) منافات نداشت؟!
پاسخ اجمالی

بر اساس برخی از روایات، یکی از خوش‌بختی‌های انسان، برخورداری از مواهب و نعمت‌های حلال دنیوی معرفی شده است؛[1] از این‌رو ایرادی ندارد که ائمه(ع) در راستای نیازهای طبیعی و منطبق با شئونات خویش، از حیوانات مختلفی از حیث توانایی و ارزش بهره جویند، اما معیار کلی توصیه شده توسط آن‌حضرات(ع) این بود که از حیواناتی استفاده شود که هم بتواند نیازها را برطرف کرده و هم وسیله‌ای برای فخرفروشی نبوده و هم نشانی از زهدفروشی و ریاکاری نباشد. به عنوان نمونه:

  1. در سالى که هارون الرشید حج به جا آورد. همین که نزدیک شهر مدینه رسید، بزرگان شهر به استقبال هارون آمدند. امام کاظم(ع) بر قاطرى سوار بود. ربیع (دربان مخصوص هارون) گفت: این مرکب چیست که با آن به دیدار هارون آمدى؟! اگر سوار بر آن به دنبال دشمن بروى، به او نخواهى رسید و اگر دشمن به دنبال تو بیاید، از دست او نجات نمی‌یابی! امام(ع) فرمود: این مرکب از سرفرازى و تکبر اسب پست‌‏تر و از زبونى و خوارى الاغ بالاتر است و بهترین هر چیز میانه و حد وسط آن است.[2]
  2. عبدالصمد بن على همراه با گروهى با امام کاظم(ع) برخورد کردند که سوار بر استرى بود. عبدالصمد برای خنداندن همراهان خود به امام(ع) گفت: این چه حیوانی است که خون‌خواهى با آن ممکن نیست و براى نبرد مناسب نیست. امام(ع) فرمود: از بلندپروازى اسبان پایین آمدم و از زبونى الاغ درگذشتم و بهترین هر چیز میانه و حد و وسط آنها است.[3]

با این وجود، گاهی اوقات معصومان(ع) از حیوانات خاص و گران‌قیمت استفاده می‌نمود تا بتوانند در کارهای خود به نتیجه مطلوب برسند:

پیامبر(ص) اسبی به نام «مرتجز» و یا «رجزخوان» را از شخص اعرابی خرید که به دلیل شیهه زیبایی که داشت، به این نام معروف شد. بعد از پیامبر(ص)، این اسب به امام علی(ع) رسید و آن‌حضرت(ع) در جنگ صفین بر آن اسب سوار شد.[4] و در نهایت این اسب به امام حسین(ع) رسیده و حضرت در روز عاشورا بر آن سوار بود.[5]،[6]

هم‌چنین امام حسین(ع)، یارانش را که به همراه او، قصد رفتن به عراق داشتند، گرد آورد و به هر یک، ده دینار و یک شتر براى حمل توشه و اثاثشان داد».[7]

با توجه به این‌که استفاده از این مواهب در اسلام ممنوع نیست، بلکه در برخی موارد مانند مسافرت و  نبرد و حمل کالا و ... به شدت مورد نیاز است، نمی‌توان آن‌را در تضاد با ساده‌زیستی و یا عصمت آن‌حضرات(ع) دانست.[8]

البته در شرایط ویژه‌ای مانند شرایط موجود در شهر کوفه در زمان حکومت امام علی(ع)، حضرتشان ترجیح می‌داد تا ساده‌تر زندگی کند تنها به این دلیل که از رنج و اندوه فقرا کاسته شود، زیرا امام و پیشوای خود را می‌دیدند که در شرایطی نسبتا برابر با آنان روزگار را می‌گذراند.

 


[1]. «برخی از عوامل خوشبختی از نگاه قرآن و روایات»، 42552؛ «عوامل خوشبختی و بدبختی»، 108434؛

[2]. شیخ مفید، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج 2، ص 234، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، 1413ق.

[3]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 6، ص 540، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.

[4]. نصر بن مزاحم، وقعة صفین، محقق، مصحح، هارون، عبد السلام محمد، ص 403، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، چاپ دوم، 1404ق.

[5]. سید بن طاوس، اللهوف فی قتلی الطفوف، ترجمه، فهری، احمد، ص 100، تهران، جهان، چاپ اول، 1348ش.

[6]. «حیوانات سواری امام علی(ع)»، 100488.

[7]. ابن اعثم کوفی، احمد بن على‏، الفتوح، ج ‏5، ص 69، بیروت، دار الأضواء، چاپ اوّل‏، 1411ق.

[8]. «دلیل ساده‌زیستی امامان(ع) با وجود توانگری»، 99947؛ «ساده زیستی رهبر جامعه اسلامی»، 5586؛ «استفاده حضرت زهرا(س) از زیورآلات و وسائل زینتی»، 87038.

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • چرا زن نمی‌تواند مرجع تقلید و قاضی باشد؟
    73146 اجتهاد و مرجعیت در اسلام 1387/04/03
    دانشمندان و متخصّصان دینی درباره‌ موضوعاتی؛ مانند مرجع تقلید، یا قاضی شدن زن و بعضی از عناوین دیگر، اختلاف نظر دارند. این امور جزو مسلّمات و ضروریات دینی به شمار نمی‌آید. کسانی که می‌گویند زنان مرجع تقلید یا قاضی نمی‌شوند، به ادله‌ای؛ نظیر روایات و اجماع، تمسک کرده‌اند ...
  • چرا خداوند در مقابل درخواست رؤیت خدا توسط یهودیان، آنها را مجازات کرد؟
    8592 تفسیر 1392/01/26
    آنچه باید در این‌جا مورد دقت قرار گیرد، این عبارت در آیه است: « فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ». باء در «بظلمهم» معنای سببیت بوده و متعلق به «اخذتهم» است و معنا این‌گونه می‌شود که آنها را به جهت ستمی که روا داشته­‌اند، با صاعقه مجازات می‌کنیم. این عبارت نمایان‌گر ...
  • با در نظرگرفتن جمیع جوانب و مصالح، آیا ارجح نیست که مقام رهبری در قانون جمهوری اسلامی ایران دارای یک زمان و دوره مشخص باشد؟
    8512 System 1389/04/16
    دائمی بودن رهبری در ایران ناشی از رأی مردم به قانون اساسی بوده و دلیلی نیز وجود ندارد که در صورت از دست ندادن شرایط، زمان آن را محدود کرد. فساد موجود در حکومت ها بیشتر ناشی از خلق و خوی حاکمان ...
  • با توجه به آیات 103 و 104 سوره کهف، راه تشخیص کار نیک از بد و ناپسند چیست؟
    24104 تفسیر 1389/05/13
    آیات شریفه، به معرفى زیانکارترین انسان ها و بدبخت‏ترین افراد بشر مى‏پردازد. زیان واقعى و خسران مضاعف آنجا است که انسان سرمایه‏هاى مادى و معنوى خویش را در یک مسیر غلط و انحرافى از دست دهد و گمان کند کار خوبى کرده است، نه از این کوشش ها ...
  • آیا در اسلام، مسئله ای به نام وضوی ارتماسی داریم؟
    11356 Laws and Jurisprudence 1391/07/03
    وضوى ارتماسى آن است که انسان صورت و دستها را به قصد وضو با مراعات شستن از بالا به پایین در آب فرو برد؛ اما براى این که مسح سر و پاها با آب وضو باشد، باید در شستن ارتماسى دستها، قصد شستن وضویى، هنگام بیرون آوردن ...
  • زنان عقیمی که بچه‌دار نمی‌شوند از دیدگاه قرآن چه جایگاهی دارند؟
    24597 تفسیر 1395/08/04
    گرچه پروردگار صلاح دیده برخی مردان و زنان، عقیم باشند[1] اما عقیم بودن و بچه‌دار نشدن به تنهایی نقصی معنوی - نه برای مردان و نه برای بانوان - نبوده و از مقام و ارزش انسانی هیچ کدام از آنها نمی‌کاهد. البته می‌شود برای ...
  • آیا در تحقیقات پزشکی، جایز است از جنین سقط شدهٔ انسان استفاده کرد؟
    7682 گوناگون 1393/02/25
    بیشتر فقها تشریح بدن انسان(جنین یا غیر جنین) را جایز نمی‌دانند، اما برخی از مراجع[1] در این‌باره می‌گویند، اگر این‌گونه تحقیقات در راستای کشف مطالب پزشکى جديد و مورد نیاز جامعه و نیز درمان بيمارى‌های تهدید کننده زندگى مردم باشد، جايز است؛ ولى تا ...
  • آیا گزارش غیر‌مسلمان مبنی بر نجاست چیزی که در اختیار اوست، مورد قبول است؟
    8833 اثبات نجاست 1393/02/03
    فقها در این زمینه فرقی بین مسلمان و غیر مسلمان نگذارده و می‌گویند، نجس بودن چیزى از سه راه ثابت مى‌شود، و باید بر آن ترتیب اثر داد: 1. آن که انسان خودش یقین به نجاست پیدا کند. 2. دو نفر عادل و یا حتّى یک نفر گواهى ...
  • معنای استدلال مباشر چیست؟
    19452 قیاس اقترانی و استثنائی 1391/12/06
    در مورد استدلال مباشر آنچه را که برخی از نویسندگان در این‌باره نگاشته‌اند، در این‌جا نقل می‌کنیم: بسیاری از منطق‌نگاران معاصر آنچه را در منطق نگاشته‌های پیشین با عنوان «احکام قضایا» یا «نسبت قضایا» مطرح بوده، قسمی از استدلال برشمرد‌ه‌اند و نام‌هایی؛ همچون استدلال «مباشر»، «بی‌واسطه» و «بسیط» ...
  • محدوده حرم مکه چقدر است؟
    9600 گوناگون 1396/10/23
    ابتدا باید دید منظور از حرم مکه چیست، آیا مراد، مسجد الحرام است؟ یا منطقه‌ای که زائرین خانه‌ی خدا بدون احرام، حق ورود به آن‌را ندارند و ورود کفار نیز به لحاظ شرعی در آن ممنوع است؟ در صورت نخست، پاسخ آن است که هر مکانی که در ...

پربازدیدترین ها