گنجینه پاسخ ها(طبقه بندی موضوعی:عرفان و اخلاق )
-
انوار قاهره، استشراف و استشراق معنایشان چیست؟
6024 1399/07/27 اصطلاحاتانوار قاهره یکی از اصطلاحاتی است که در فلسفه‌ی اشراق [ 1 ] فراوان به کار رفته است. سهروردی شیخ اشراق مکتب فلسفی خود و چگونگی چینش موجودات عالم را بر اساس نظام نوری جواهر نورانی و ظلمانی بنا نهاده ،
-
آیا پندهایی که در نامه‌ی 31 نهج البلاغه از سوی امام علی(ع) خطاب به فرزندشان امام مجتبی(ع) وجود دارد، منافی با معصوم‌بودن امام دوم نیست؟
4221 1399/06/29 حدیثامام علی ع جدای از مقام عصمت و امامت ، از جمله شخصیت‌های تاریخی است که در طول شصت و اندی سال عمر خویش ، [ 1 ] در صحنه‌های مختلف اجتماعی حضوری پررنگ داشت و به اصطلاح فردی جامعه‌شناس ، سیاست‌مدار و ...
-
بهترین کسانی که انسان عارف برای سیر و سلوک خود می‌تواند به عنوان استاد انتخاب نماید، چه کسانی هستند؟
4536 1399/06/11 عرفان و اخلاقانچه مسلم است ، سالک برای رسیدن به کمال نهایی خود باید مراحل و منازلی را در مسیر سیر و سلوک طی کند. این مراحل اگرچه با نام‌‌ها و عددهای متفاوتی ذکر شده است ، اما همگی به یک مسیر واحد اشاره دارند. مسلم
-
آیا رعایت‌نکردن حقوق متقابل اجتماعی موجب کم شدن بارش باران می‌شود؟
4470 1399/04/02 حدیثابتدا به عنوان یک مقدمه مهم باید گفت ؛ کم و زیاد شدن نعمت‌های مادی عوامل گوناگونی داشته و همواره به معنای توجه و یا خشم خداوند نیست. به عنوان نمونه افزایش نعمت ، گاه به دنبال طاعت بندگان بوده و گاه بر
-
آیا حقیقت انسان قبل از ورود به عالم دنیا و در عالم مثال به دور از هر گونه صفت رذیله‌ای متنعم است؟
3438 1399/03/21 انسان شناسیموضوعی که به نقل از برخی کتاب‌ها در پرسش مطرح شده است ، ناظر به وجود هر انسانی در عالم مثال ، به وجود مثالی خود است. [ 1 ] در تبیین این مطلب چنین گفته شده است: از ان‌جا که هر انسان ، یعنی نفس جزئى او
-
«إنهن یغلبن العاقل و یغلبهن الجاهل»؛ زنان مرد دانا را شکست می‌دهند، اما مرد نادان آنان را شکست می‌دهد! این جمله از کیست و معنایش چیست؟
7397 1399/03/20 شعرعبارت یاد شده در پرسش را اگرچه با همین الفاظ در کتب روایی نیافتیم ، اما گویا در سده‌های گذشته به عنوان سخنی از پیامبر اسلام ص نقل می‌شد. به عنوان نمونه مولوی در قرن هفتم این سخن را در قالب شعر دراورده
-
آیا می‌توانیم عرفان را از غیر معصومان(ع) نیز بیاموزیم و نکاتی که آنان ذکر کرده، اما در کلام معصومان نیست را به عنوان نکته‌ای عرفانی بپذیریم؟
3335 1399/02/13 کلیاتپاسخ به این پرسش با توجه به نکات ذیل مشخص می‌شود: دریافت حقایق و معارف دین نیاز به کسب علوم و مقدماتی است ؛ نظیر دانش صرف ، نحو ، معانی ، بیان ، منطق ، فلسفه و ... . دانستن بسیاری از دانش‌ها در توسعه
-
آیا صفات اخلاقی درونی افراد؛ مانند طمع، حرص، دنیا طلبی، بخل، و ... ذیل احکام فقهی قرار می‌گیرند؟
3933 1399/01/11 صفات اخلاقیفقه به معنای عام ان شامل هر موضوعی می‌شود که دین در مورد ان دیدگاهی را ارائه کرده است. با این نگاه ، حتی صفات اندرونی انسان نیز می‌توانند در محدوده ان قرار گیرند ، اما از ان‌جا که احکام فقه مصطلح ، مر
-
«إذا قلت یا رب أین الطریق إلیک؟ جاءک النداء: فارق نفسک و تعال»؛ (اگر بپرسی خدایا! راه رسیدن به تو چیست؟! پاسخ خواهد آمد که خودت را رها کن و بیا). آیا این عبارت، روایت و یا برگرفته از روایت است؟
5273 1399/01/06 حدیثیکی از راه‌های رسیدن و تقرب به سمت خدا ، [ 1 ] خالی کردن دل از غیر خدا است. به این معنا که بنده هر انچه غیر از خدا است را از دل خود بیرون کرده و اگر از غیر از خدا نیز کمک می‌گیرد ، قدرت مستقلی را برای
-
معنای «نور سیاه» در ادبیات عرفانی چیست؟ و آیا به موضوع نور سیاه در آیات قرآن و احادیث اهلبیت(ع) اشاره شده است؟
5846 1398/12/25 مقام شناسیدر نظر اهل عرفان هنگامی که اسرار توحیدی بر قلب سالک وارد گردد ؛ نوری را در قلب خود مشاهده می‌کند که از عرش تا لایه‌های زیرین زمین را احاطه کرده است. و این نور چون رنگ ندارد او را نور سیاه می‌نامند. [
-
گناهان چشم چیست؟ و چه راه‌کاری برای ترک این گناهان پیشنهاد می‌کنید؟
20998 1398/12/21 گناهدر میان اعضای بدن ، چشم از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده و بیشترین رابطه انسان با محیط پیرامونی با استفاده از این عضو صورت می‌گیرد ، با این وجود در روایات بیان شده است که چشم کمترین شکرگزاری را در میان
-
«بمیرید بمیرید در این عشق بمیرید *** در این عشق چو مردید همه روح پذیرید».
معنای این شعر مولوی چیست و آیا با آموزه‌های اهلبیت(ع) همخوان است؟!
11359 1398/12/04 حدیثمولوی در مورد مرگ شعر زیبایی دارد که برخی از ابیات ان چنین است: بمیرید بمیرید در این عشق بمیرید در این عشق چو مردید همه روح پذیرید بمیرید بمیرید و زین مرگ مترسید کز این خاک برایید سماوات بگیرید بمیرید
-
«ذکر جَلی» و «ذکر خَفی» بدعتی از بدعت‌های صوفیان است، یا در منابع دینی نیز به آن اشاره شده است؟
13848 1398/11/30 ذکرابتدا باید گفت که بر اساس صریح انچه در قران کریم امده است ، خداوند به هر کار خیری چه اشکار باشد و چه پنهان ، پاداش خواهد داد. [ 1 ] از طرفی ذکر و یاد خدا دارای اثار مهم و فروانی است. [ 2 ] ذکر خداوند
-
حقایق بزرگی را از زبان برخی عارفان برجسته می‌شنویم، چگونه است که آنان به حقانیّت تشیع پی نبرده بودند؟!
4012 1398/11/28 مقام شناسیطبیعی است هر کس برای رسیدن به هر مطلبی تلاش کند ، خداوند او را در رسیدن به ان کمک می‌کند. [ 1 ] غالبا هدف اصلی عرفا رسیدن به مقام شهود و شناخت قلبی خداوند است ، و خداوند نیز به میزان تلاش و ظرفیت انها
-
فتوت و جوان‌مردی از نگاه آموزه‌های اسلام به چه معنا است؟
6781 1398/11/17 صفات اخلاقیواژه فتوت از ریشه فتی [ 1 ] به معنای جوان ، [ 2 ] و جوان قوی [ 3 ] است که معادل ان در زبان فارسی کلمه جوان‌مردی است. [ 4 ] این واژه و مشتقات ان در قران به صورت فتی ، [ 5 ] فتیه ، [ 6 ] الفتیه ، [ 7
-
کسی که متصف به صفت یا غنی باشد چگونه است؟ چه حالات و روحیاتی را تجربه می‌کند و افعالش چه تغییری می‌کند؟ و در مسیر بندگی او چه اتفاقاتی می‌افتد؟
5298 1398/11/07 فضایل اخلاقیغنی در لغت به معنای توانگر شدن مصدری و توانگری و بی‌نیازی وصفی است. [ 1 ] داشتن صفت غنا و بی‌نیازی گاهی مثبت و مطلوب است و گاهی منفی و نامطلوب ؛ بر این اساس باید احتمالات مختلف را بررسی کنیم تا مشخص
-
«انسان، مدنی بالطبع است». این عبارت را توضیح دهید؟
21822 1398/11/01 انسان شناسیاجتماعیبودن انسان بدیهی و روشن است ؛ انچه مورد گفت‌وگوی اندیشمندان است ، دلیل و تحلیل ان است که ایا این ویژگی انسان ، اقتضای سرشت او است که از ان به مدنی بالطبع بودنش تعبیر می‌اورند ، یا ان‌که انسان
-
روح الارواح چیست؟ آیا اصطلاحی قرآنی یا عرفانی است؟
6899 1398/10/16 اصطلاحاتعبارت و اصطلاح روح الاواح ، در قران کریم و یا در روایتی از پیامبر اسلام ص و یا معصومان ع نیامده است ، اما در کتاب‌های عرفانی این اصطلاح استفاده شده است. مقصود از روح الارواح موجودی است که فیض اول و من
-
آیا این عادلانه است که فردی بعد از چشیدن لذت گناه، توبه کرده باشد، سپس جایگاه او برابر با کسی شود که آن گناه را مرتکب نشده است؟!
11811 1398/10/05 استغفار و توبههمانگونه که در پرسش امده ، روایاتی مبنی بر این وجود دارد که گناه‌کار توبه‌کار ، مانند کسی است که اصلا گناه انجام نداده است: امام باقر ع : توبهکننده از گناه مانند کسى است که گناه ندارد . [ 1 ] اما
-
«گر بدیدی حس حیوان، شاه را / پس بدیدی گاو و خر الله را»!
آیا این شعر مولوی کفرآلود نیست؟!
7157 1398/09/24 انسان شناسیگر بدیدی حس حیوان ، شاه را / پس بدیدی گاو و خر ، الله را این بیت از مجموعه اشعار مثنوی مولوی بوده ؛ [ 1 ] و مقصود از ان تبیین محدوده‌ی قوای ادراکی انسان است ؛ که با حواس ظاهری نمی‌توان امور غیر محس
-
«اذکار سبعه» که سفارش به خواندن آن شده است، چیست و چه اثراتی دارد؟
18652 1398/09/23 ذکرگفته می‌شود که برخی از بزرگان معاصر ، به خواندن اذکاری به نام اذکار سبعه و یا ذکرهای هفت‌گانه توصیه کرده‌اند: 1. بسمله ، یعنی گفتن بسم الله الرحمن الرحیم ، [ 1 ] 2. حوقله ، یعنی گفتن: لا حول و لا قوه
-
آیا در آموزه‌های اسلامی به عبادتی با نام «چله کلیمیه» توصیه شده است؟
10085 1398/09/20 چله نشینیواژه چله برگرفته از عدد چهل است که در اموزه‌های ادیان مختلف ، بسیار به چشم می‌خورد. در این راستا می‌توان به اهمیت چهل سالگی ، [ 1 ] و مبعوث شدن پیامبر ص در همین سن ، اهمیت حفظ چهل حدیث ، [ 2 ] مدت وعد
-
چه افرادی به عنوان کاتبان وحی هنگام نزول آیات قرآن در کنار پیامبر اسلام(ص) حضور داشته و آن‌را می‌نگاشتند؟
29416 1398/09/12 قرآنپس از نزول ایات قران بر پیامبر اسلام ص ، حضرتشان انها را تلاوت فرموده و افراد مخصوصی که در کنار ایشان بودند ، ان ایات را می‌نوشتند. البته دلیلی وجود ندارد که غیر از انان ، افراد دیگر حق نگارش ایات را
-
اسلام نسبت به «اپرتونیزم» یا اصل «فرصت طلبی» چه دیدگاهی دارد؟
5412 1398/09/11 گناه و رذائل اخلاقیاگر اپورتونیزم را این‌گونه معنا کنیم که باید فرصت طلب و ابن الوقت بود و به هیچ اصولی پایبند نباشیم و هرگاه لازم باشد تغییر جهت داده و منافع خود را همواره بر منافع دیگران و جامعه ترجیح دهیم ، و از هر
-
سواد اعظم در فرهنگ روایات و فرهنگ عرفان و تصوف به چه معنا است؟
8682 1398/08/20 اصطلاحاتسواد اعظم در فرهنگ روایات به معنای جمعیت انبوه و اکثریت افراد جامعه است. به نظر می‌رسد این لفظ ذاتا دارای بار منفی یا مثبت نیست ؛ بلکه به حسب قرائن و موارد به کار گرفته شده متفاوت است ، گاهی بار منفی
-
چه کنیم تا مرگ آسانی داشته باشیم؟
14064 1398/08/11 دستور العمل هاابتدا باید گفت که برای انسان مؤمن ، گاه مرگ دشوار نیز نعمتی است که او را از گناهان دنیایی پاک کرده و با روحی پاک روانه اخرت می‌کند. با این وجود دعاهایی وجود دارد که انسان مرگ راحتی را از خدا بخواهد. [
-
معنای وجود ربطی در حکمت اسلامی چیست؟
8037 1398/07/14 وحدت وجودوجود ربطی در حکمت اسلامی به این معنا است که وجود معلول‌ها و ممکن‌ها ، نسبت به خداوند متعال عین ربط و اضافه اشراقی هستند ؛ یعنى استقلالى از خود ندارند ، و کاملا وابسته به مبدا فیض بوده ، و با کسب فیض و
-
یک جوان برای پاک‌سازی خود، قبل از حج یا عمره چه اقداماتی را باید انجام دهد؟
13846 1387/09/18 تزکیه نفسانجام کارهایی که در زیر می‌اید برای پربار شدن این سفر معنوی ، توصیه می‌شود: 1. انسان باید نیت خود را برای خدا خالص کند تا انگیزۀ غیر خدایی در ان نباشد. از گناهان توبه نماید. 3. اگر حق و حقوقی از مردم
-
شکستن نماز چه حکمی دارد؟ علت آن چیست؟
57017 1387/04/01 • دیگر احکام مرتبط با نمازاز جمله احکام نمازهای واجب ان است که قطع و شکستن نماز در حال اختیار حرام است ، [ 1 ] مگر در برخی موارد که کاری اضطراری بوجود اید. [ 2 ] اما اگر انسان شک کند که نماز را درست خوانده یا نه ، نباید به شک
-
عبادت ما برای خود ما است، یعنی چه؟ این مسئله با عبادت برای خدا چگونه قابل جمع است؟
24878 1387/01/27 دستور العمل هااز ان‌جا که خداوند ، حکیم است و به کار عبث و بیهوده امر نمی‌کند ، قطعا عبادت‌هایی که ما را به انجام انها امر نموده ، دارای اثار و فوایدی است ، و چون خداوند غنی بالذات است و به این عبادت‌های ما نیازی ن
-
برای خودسازی و تزکیۀ نفس از کجا باید شروع کرد؟
112466 1386/12/26 عرفان و اخلاقتزکیه ؛ یعنی پاککردن نفس از ناپاکی‌ها. در قران مجید نیز ایاتی دربارۀ اهمیت تزکیۀ نفس امده است ، اما باید دانست که نقطۀ شروع در تزکیۀ نفس و خودسازی ، برای افراد مختلف ، متفاوت است. برای کسی که اسلام ن
-
چگونه از دیدن فیلم‌های مبتذل، توبه کنم؟
106077 1386/11/29 استغفار و توبهگناه و معصیت ، مانند لجن‌زار متعفنی است که انسان ، هر چه بیشتر در ان فرو می‌رود ، کمتر بوی تعفن ان‌را حس می‌کند ؛ زیرا حس بویایی او از کار می‌افتد و متوجه غرق شدن بیشتر خود نمی‌شود. از طرف دیگر ، تصمی
-
آیا وجود استاد در مسیر تزکیه و خودسازی ضروری است؟
16188 1386/10/26 عرفان و اخلاقمسلما راهی به این دشواری و مهمی احتیاج به استاد دارد. استاد اولیۀ انسان خداوند است ؛ زیرا علاوه بر ان‌که از طریق فطرت ، انسان را به سوی این مسئله راهنمایی کرد ، پیامبران ع را نیز برای هدایت انسان‌ها ف
-
آیا امکان دیدن خدا وجود دارد؟
41084 1386/08/19 تجلی ذاتیبه حکم عقل و شرع خدای متعال ، - نه در دنیا و نه در اخرت - با چشم سر قابل دیدن نیست ، ولی با چشم دل قابل مشاهده است. دل‌ها به مقدار ظرفیت وجودی ، از طریق شهود باطنی ، پس از پاکی درون و تصفیه باطن به وا
-
شیطان چگونه و از چه راه‌هایی در فکر و اندیشه ما نفوذ کرده و خواستههاى خویش را القا می‌کند؟!
62122 1386/03/19 ابلیس و شیطانشیطان موجودى است از جنس جن ؛ از این‌رو می‌تواند با تمثل به اشکال گوناگون خویش را در قالب هر چیزی اعم از حیوان یا انسان ، غیر از معصومین ع بنمایاند ؛ لذا یکى از اساسی‌ترین راههاى اغواگرى او همین ط
