گنجینه پاسخ ها(طبقه بندی موضوعی:لغت شناسی)
-
چه حروفی مهمله و یا غیر عامل بوده و کدامشان مختص به فعل یا اسم بوده و کدامشان مشترک است؟
8266 1398/11/05 لغت شناسیحروف را از یک منظر به حروف عامل و غیر عامل تقسیم می‌کنند که حروف عامل در اعراب کلمات بعدشان تغییر ایجاد می‌کنند: صرف نظر از عامل و غیر عامل‌بودن ، برخی حروف ، تنها ویژه اسم بوده ، برخی مختص فعل و گروه
-
تفاوت «هنیئاً»، «مریئاً»، «فراتاً» و «سائغاً» چیست؟
11024 1398/11/02 --- مشابه ---در زبان عربی ، واژه‌های متفاوت و تا حدودی مترادف برای نشان‌دادن معنای شیرین و گوارا وجود دارد و هر کدامشان از چشم‌اندازی به این مفهوم اشاره می‌کنند که برخی از انها عبارت‌اند از: فرات: این واژه مترادف
-
در آیه «وَ ما هُوَ عَلَى الْغَیْبِ بِضَنِینٍ»، واژه «ضنین» چه تفاوتی با واژه «بخیل» دارد که مشتقات آن در دیگر آیات مورد استفاده قرار گرفته است؟
12142 1398/10/28 تفسیرواژه بخیل [ 1 ] از ریشه بخل است که در مقابل کرم است. [ 2 ] واژه ضنین تنها یک مرتبه در قران امده است: و ما هو على الغیب بضنین ؛ [ 3 ] و انچه را از غیب به او گویند دریغ نمی‌دارد . این واژه از ریشه‌ی
-
منظور از «معنای محصولی» و «معنای مصدری» تعهّد چیست؟
5083 1398/10/03 General Termsدر دانش حقوق دو اصطلاح معنای مصدری و معنای محصولی یا مفعولی در ارتباط با تعهدات ، مطرح می‌شود که می‌توان گفت رابطه این دو اصطلاح به صورت عام و خاص مطلق است. معنای مصدری تعهد ، عبارت است از: به عهده گ
-
آیا «شعبه» و «فرع» هر دو به یک معنا هستند؟
4163 1398/10/03 لغت شناسیدو کلمه شعبه و فرع با ان‌که تا حدودی مترادف به نظر می‌رسند ، اما تفاوت‌هایی نیز با هم دارند. شعبه: از ریشه شعب به معنای تفریق و جدا شدن ؛ اصلاح کردن و فاسد کردن است ؛ [ 1 ] لذا اصل این واژه ، از جمل
-
معنای تاسوعا و عاشورا چیست؟
7212 1398/09/26 گوناگونبر اساس نظر دانشمندان لغت‌شناس عرب ، عاشورا بر وزن فاعولا [ 1 ] نام روز دهم ماه محرم است. [ 2 ] گفته شده است ؛ اندک افرادی نیز معتقدند که عاشورا نامی برای نهم محرم است ، نه دهم ان. [ 3 ] در هر حال ،
-
آیا استفاده از واژه «ولادت» برای معصومان(ع) صحیح نبوده و به جای آن باید از واژه «ظهور» استفاده کرد؟!
8795 1398/05/28 لغت شناسیابتدا باید گفت که واژه ولادت از ریشه ولد به معنای خروج فرزند از شکم و رحم مادر است. [ 1 ] هم‌چنین کلمه ظهور از ریشه ظهر به معنای اشکار شدن چیز مخفی و مطلع شدن از ان است. [ 2 ] بر این اساس و با توجه
-
چرا در مناجات شعبانیه، عبارات «یدنیه منک» و «یقرّبه منک» مورد استفاده قرار گرفته است، با آن‌که با توجه به معنا باید گفته می‌شد: «یدنیه إلیک» و «یقرّبه إلیک»؟!
5411 1398/04/04 لغت شناسیدر زبان عربی ، به طور معمول ، هر فعل ، یک یا چند حرف جر ویژه خود را دارد که در عبارت‌پردازی‌ها تنها از ان حروف استفاده می‌شود [ 1 ] که برای اگاهی دقیق از انها باید کتاب‌های لغتی که شیوه گفتاری مردم عر
-
چرا در متون اسلامی برای نشان دادن جهت چپ و راست از حرف جر «مِن» و برای اشاره به چهار جهت دیگر از حرف جر «عَن» استفاده می‌شود؟
5163 1398/04/01 لغت شناسیزبان عربی ؛ مانند زبان های دیگر ، دارای قواعد و قوانینی است که برخی از انها در رشته های مختلف ادبیات ؛ نظیر صرف ، نحو و بلاغت جمع اوری شده است. اما بیشتر انچه که در این کتب امده ، قواعدی کلی است که مع
-
«نصب» چه تفاوتی با «حرب» دارد؟ و آیا «ناصبی» و «محارب» معنایشان یکی است؟
5335 1398/03/02 لغت شناسیواژه حرب ، به معنای جنگ و نبرد و نقیض سلم صلح و اشتی است. [ 1 ] اما نصب به معنای خود را به سختی و مشقت انداختن است. [ 2 ] البته گاهی این مشقت در جهت مثبت بوده و گاه در جهت منفی. همان گونه که گفته می ش
-
این‌که می‌گویند «الفاظ برای روح معنا است»، مراد از این عبارت چیست؟
4935 1398/02/23 لغت شناسیبی گمان ، میان الفاظ و معانى پیوندى تنگاتنگ وجود دارد ، به گونه اى که با شنیدن هر لفظى ، معناى مخصوصى به ذهن تبادر می کند ، اما در مورد حقیقت این ارتباط ، دیدگاه هایى وجود دارد. غالب اندیشمندان معتقدن
-
قرآن کریم در بیان عذاب الهی گاه از مشتقات ریشه «رمی(تیرباران)» و گاه از مشتقات ریشه «مطر(باران)» استفاده میکند. تفاوت معنایی این دو ریشه در چیست؟
5341 1398/02/20 لغت شناسیهمان گونه که در پرسش امده ، در ایه 4 سوره فیل می خوانیم: ترمیهم بحجاره من سجیل که معنای واژه رمی به معنای پرتاب کردن و دور انداختن سنگ و یا تیر [ 1 ] و یا هر چیزی است که به اندازه کف دست و یا بزرگ تر
-
معنای اصلی واژه «نکاح» چیست؟
169423 1398/02/12 لغت شناسیواژه نکاح از ریشه نکح بوده و معنای ان در بیشتر موارد تزویج و عقد ازدواج است ؛ یعنی زن گرفتن و تشکیل خانواده. البته این واژه به معناى هم بستری و جماع نیز مورد استفاده قرار می گیرد. لسان العرب از قول ا
-
معنای نام «جعفر» چیست؟
46508 1398/02/09 لغت شناسیواژه جعفر در اصل به معنای نهر و رودخانه است. [ 1 ] اما عده ای از لغت شناسان ان را به نوع خاصی از رودخانه معنا کرده اند. بعضی ان را به معنای رودخانه بزرگ و وسیع دانسته ، [ 2 ] و عده ای معنای ان را رودی
-
چه تفاوتی بین دو کلمه «بلی» و «نعم» وجود دارد؟
10931 1398/01/25 لغت شناسیبا این که ظاهرا دو واژه بلی و نعم در معنا شبیه به هم هستند و هر دو معنای اثبات دارند ، اما کاربرد انها با هم متفاوت است ؛ در جایی که جمله ای منفی مطرح شده ، و در پاسخ بخواهیم ان جمله منفی را نادرست شم
-
تفاوت «مشی» و «انطلاق» چیست؟
7080 1398/01/10 تفسیردر قران کریم ، بارها از دو اصطلاح نسبتا مترادف مشی و انطلاق برای راه رفتن استفاده شده است. اگرچه در ارتباط با چنین مترادفاتی نیاز نیست که لزوما به دنبال نوعی تفاوت میان انها باشیم ، بلکه تفنن در عبارت
-
«به در می‌گویند که دیوار بشنود»، آیا مشابه این ضرب المثل را در آموزه‌های دینی داریم؟
11618 1398/01/08 لغت شناسیضرب المثل فارسى به در می گویند که دیوار بشنود ، نظیر ضرب المثل عربی است که می گوید: ایاک اعنى و اسمعى یا جاره ؛ یعنى به تو می گویم ، ولى اى همسایه تو گوش کن ! می گویند اصل این مثل عربى از داستانى گر
-
تعلیق به محال به چه معنا است؟
7689 1398/01/08 لغت شناسیتعلیق در لغت به معانی مختلف امده است: اویزان کردن ، اویزان بودن ، اویختگی ، انجام نشدن کاری یا بلاتکلیف ماندن امری بدون مشخص بودن زمان قطعی انجام یافتن ان ؛ چیزی در زیر کتاب یا نوشته ای نوشتن ؛ نام یک
-
عبارات «قبل» و «من قبل» در قرآن کریم، چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
7327 1398/01/06 لغت شناسیدر عبارت هایی ؛ مانند من قبل یا من تحت ، با قرائنی نظیر فعل موجود در جمله و انچه این ظرف و جار و مجرور ، متعلق به ان می شود ، گاه در ایاتی مانند قالوا هذا الذی رزقنا من قبل [ 1 ] ، [ 2 ] و و الذین من
-
معنای اصطلاح «سهل و ممتنع» چیست؟
29112 1397/12/20 لغت شناسیاصطلاح سهل و ممتنع ، در مواردی مورد استفاده قرار می گیرد که کار و یا موضوعی در مرحله نخست و در نگاه اول ، اسان به نظر می رسد ، اما در واقع با دشواری های فراوانی رو برو شده و یا اساسا امکان انجام ان وج
-
اصطلاح «جناس» در دانش بلاغت به چه معنا است و انواع آنرا بیان کنید؟
8702 1397/12/19 لغت شناسیواژه جناس از ریشه جنس [ 1 ] در اصطلاح علم بلاغت ، به شباهت ظاهری دو کلمه ، اطلاق می شود. [ 2 ] در کنار هم امدن دو لفظ مشابه چه در شعر و چه در نثر بر زیبایی و شیوایی سخن می افزاید و از این رو جناس ، جز
-
معنای واژه‌های «لدن» و «لدی» چیست و از لحاظ معنایی، چه تفاوتی با واژه «عند» دارد؟
15407 1397/12/08 لغت شناسیواژه عند لفظی است که نشانگر قرب و نزدیک بودن می باشد [ 1 ] که گاهی در مکان ، [ 2 ] گاهی در اعتقاد [ 3 ] و گاهی در بیان منزلت [ 4 ] به کار می رود. واژه لدن نیز ظرف زمان و مکان [ 5 ] و تقریبا به همان م
-
کلمات «سُوء»(به ضمّ سین) و «سَوء»(به فتح سین) و «سوأی» که همه در قرآن مورد استفاده قرار گرفته‌اند، چه تفاوتی با هم دارند؟
9339 1397/11/08 لغت شناسیسو به فتح سین ، مصدر و سو به ضم سین ، اسم مصدر است که با وجود معنای نزدیکی که با هم دارند ، ارتباط ان دو مانند ارتباط دو واژه بد و بدی است. بدی در سو به ضم واو نهفته است ، اما سو به فتح واو بیشتر در
-
واژه‌های «نعیم»، «نعماء»، «ناعم» و دیگر مشتقات از ریشه «نعم» در قرآن کریم دارای چه معنایی می‌باشند؟
6568 1397/11/04 لغت شناسیمشتقاتی که برگرفته از ریشه نعم می باشند ، بیشتر در مواردی که حال خوش ، زندگی دلنشین و یا هر خیر و برکتی وجود داشته باشد ، مورد استفاده قرار می گیرند که هم شامل زندگی دنیوی و هم برکات معنوی می شود. مص
-
واژه‌هایی که از ریشه «سحق» در قرآن وجود دارند، چه تفاوتی با ریشه «لعن» دارند؟
6218 1397/11/03 لغت شناسیمعنای ریشه ای ماده لعن به معنای دوری از خیر و عطوفت ، و نسبت به خدا ، به معنای دوری از رحمت و لطف او است. [ 1 ] اما معنای ریشه ای سحق ، خارج کردن اشیا از حالت و جریان طبیعی ان است. بنابر این سحقا و
-
«علو»، «تعالی» و «استعلاء» چه تفاوتی با هم دارند؟
10137 1397/10/30 --- مشابه ---اصل ماده علو به معنای بالا و والا بودن است ؛ چه در امور مادی و چه در امور معنوی. [ 1 ] علا یعلو ماضی و مضارع ثلاثی مجرد از این ریشه هستند که معنایش ان است که برتر و والا شد و یا می شود. عالی اسم ف
-
معنای کلمه «فرائص» چیست و چه تفاوتی با قلب و فؤاد دارد؟
5630 1397/10/19 لغت شناسیدر بخشی از یکی از زیارات پیامبر خدا ص و در توصیف روز قیامت چنین امده است: و ترعد فیه الفرائص... ؛ [ 1 ] به کرم تو پناه می برم از این که مرا در جایگاه ذلت و خواری قرار دهی ؛ در ان روزی که حجاب ها و پر
-
واژه‌های «اقتراف»، «اکتساب»، «کسب»، «ابتغاء»، «اقتناء» و «اقتناص» چه تفاوتی با هم دارند؟
8098 1397/10/12 لغت شناسیدر زبان عربی نیز مانند زبان های دیگر ، کلمات هم معنا و مترادفی وجود دارد که هرچند معنای نزدیک به هم دارند ، ولی گاه تفاوت اندکی نیز بین انها وجود دارد. یکی از این موارد ، کلمه اقتراف است که در قران به
-
واژه «عفریت» از چه ریشه و به چه معنا است؟ آیا تنها نوعی جن شرور است، یا موجودی که خوب و بد دارد؟!
36194 1397/10/05 تفسیرواژه عفریت یک بار در قران کریم ، در داستان حضرت سلیمان ع مطرح شده است. ان جا که می فرماید: قال عفریت من الجن انا اتیک به قبل ان تقوم من مقامک و انی علیه لقوی امین ؛ [ 1 ] عفریتى از جن گفت: من ان تخت ر
-
«ابدال» در دانش صرف به چه معنا است و به عنوان نمونه، چرا در واژه «تکلان» که از ریشه «وکل» است، تاء جایگزین واو شده است؟
15444 1397/10/02 لغت شناسییکی از مسائل ادبیات زبان عربی که در علم صرف مورد بحث قرار می گیرد ، مسئله ابدال است. ابدال به معنای تبدیل یک حرف به حرف دیگر است. البته این مسئله اختصاص به زبان عربی نداشته و در زبان فارسی نیز وجود دا
-
اوزان جمع مکسر اسم فاعل کدام است؟
31329 1397/09/14 لغت شناسیجمع مکسر اسم فاعل بر وزن های مختلفی می اید. وزن های مشهور این کلمه عبارت اند از: 1. فعل: اسم فاعل هایی ؛ مانند شاهد ، ساجد ، راکع ، صائم ، غائب و غازی جمع مکسر ان بر وزن فعل می اید. بدین ترتیب: ش
-
با توجه به آیه «وَ قَدْ خابَ مَنْ دَسَّاها»، فرق «خاب» و «یأس» چیست؟
7111 1397/08/27 لغت شناسییاس در لغت عرب ، به معنای قنوط ، [ 1 ] و قنوط ؛ یعنی: ناامید شدن و ناامیدی. [ 2 ] خاب از ماده خیب به معناى نرسیدن به مطلوب و ارزو ، [ 3 ] محروم شدن ، [ 4 ] و زیان کار شدن [ 5 ] است. خاب در ایه شریف
-
حروف مشبهة بالفعل چه ویژگی‌هایی دارند؟
23915 1397/08/26 لغت شناسیبر اساس نظر مشهور ادبا ، حروف مشبهه بالفعل پنج حرف بوده [ 1 ] که بر سر مبتدا و خبر وارد می شوند. این حروف عبارت اند از: ان ، ان ، لیت ، لکن ، لعل. عمل اصلی این حروف ، منصوب نمودن مبتدا به عنوان اسم و
-
واژه‌های «غرونا»، «خدعونا» و «غدروا بنا» در دعای ماه شعبان و در نگاهی وسیعتر، ریشه‌های «غرر»، «خدع» و «غدر» چه تفاوتی با هم دارند؟
6047 1397/08/24 لغت شناسیدر یکی از دعاهای ماه شعبان چنین امده است: احکم بیننا و بین قومنا فانهم غرونا و خدعونا و خذلونا و غدروا بنا و قتلونا و نحن عتره نبیک ؛ [ 1 ] خدایا ! میان ما [ که اهل بیت پیامبرت هستیم ] و قوم ما داوری
-
اصحاب القریه چه کسانی بودند و چه داستانی داشتند؟
14248 1397/08/13 تفسیربر اساس برخی گزارش ها ، اصحاب القریه ، مردم منطقه ای بودند که به دنبال مخالفت با فرستادگان حضرت عیسی ع دچار عذاب شدند. قریه در اصل نام براى محلى است که مردم در ان جمع می شوند ، و گاهى به خود انسان ها
