اصطلاحات و مدخل ها (گروه اصطلاح:سرفصلهای قرآنی)
-
آیة الکرسی
1474 سرفصلهای قرآنی
یکی از آیات ویژه قرآن، آیة الکرسی و یا آیه 255 و به قولی آیه 255 تا آیه 257 قرآن میباشد.
منابع اسلامی به تفصیل در مورد تفسیر این آیات و نیز عباداتی که آیة الکرسی در آنها مورد استفاده قرار
-
اتراف ، مترف
864 سرفصلهای قرآنی
اگر فردی دارای رزق و روزی زیادی بوده و در زندگی خود، اسراف و لذتجویی را محور قرار دهد، فردی مترف به شمار خواهد آمد. معمولا چنین افرادی در مقابل فرستادگان خدا و آموزههای دینی از خود مقاومت نشان می
-
اصحاب الفیل ، عام الفیل
2208 سرفصلهای قرآنی
چند دهه قبل از ظهور اسلام و به نقل مشهور در سال تولد پیامبر اسلام(ص)، شخصی به نام ابرهه که سپاهیان او فیلسوار بودند، به قصد تخریب
- اعجاز قرآن
1330 سرفصلهای قرآنیقرآن کریم کتابی است که از طرف خداوند و برای هدایت مردم بر حضرت محمد(ص) نازل شده است.
این کتاب
- اهل کتاب
4858 سرفصلهای قرآنی- باطل ، بطلان
- بدعت
2576 سرفصلهای قرآنی- برهان
2882 سرفصلهای قرآنیبرهان، ثابت کنندهی حقانیت امور به طور قطع و یقین است. این کلمه، واژهای عربی است که در مورد ریشهی آن میان لغتشناسان اختلاف است، ولی بعی
- تجارت ، بازرگانی
2720 سرفصلهای قرآنی«تجارت» و «بازرگانی» در لغت و عرف مردم به انجام مبادلات و داد و ستدها با هدف به دست آوردن سود گفته میشود و نیز به فعالیتهایی که در جریان مبادله کالا و یا خدمات از مرحلهی تولید تا مرحله مصرف انجا
- جوان ، جوانمردی ، فتی ، فتوت
5306 سرفصلهای قرآنیواژهی «فتوت» به معنای «جوانمردی» و «جوانی» از ریشه «فتی» به معنای جوان، و یا جوان قوی میباشد. این واژه و مشتقات آن در قرآن به صورت «
- حق ، حقوق ، حقیقت
31663 سرفصلهای قرآنی«حق» که جمع آن «حقوق» است، به معناى «راه رفتن در ميان جاده»، «دنبالکردن راستى و درستى» و «هر چیز را از روى حکمت در جاى خود قرار دادن» میباشد.
به عبارت دیگر
- دلایل و برهانهای اثبات پروردگار
2418 سرفصلهای قرآنیپیامبران و رسولان الهی و دیگر اندیشمندان خداباور در طول تاریخ در صدد اثبت وجود پروردگار با دلایل مختلف بوده و هستند.
بخشی از دلایل و برهانهایی که توسط آنان ارائه شده است از این قرار است .
- رمضان
6094 سرفصلهای قرآنی«رمضان» در لغت به معنای شدّت حرارت، و حرارت سنگ ناشی شدّت حرارت خورشید میباشد. نیز گفته شده است که به معنای گرمای شدید و برگشت از بادیه به شهر میباشد؛ امّا در اصطلاح، رمضان نام ماه نهم از ماههاى
- سبیل ، سبیل الله
- شادی ، فرح ، طنز ، نشاط
4602 سرفصلهای قرآنیشادی واقعی از دیدگاه یک فرد باایمان زمانی متصور است که او را یک گام به خدایش نزدیکتر کند. با این وجود، انسانها به دلیل حس طریق
963 سرفصلهای قرآنیطریق و طریقه به معنای راه، شیوه، روش، آئین، مسلک، حال، حالت، عادت، خو، پیشه و شغل بوده و بارها با مشتقات گوناگون در قرآن کریم مورد استفاده قرا
- طمث ، حیض ، قرء ،پریود ، عادت ماهانه
3528 اصطلاحات فقهی - اصولی«حیض» به خونى گفته میشود كه پس از بلوغ، به صورت عادت ماهانه، در ایامى خاص از رحم زن بیرون میآید. از حیض به «طمث» و «قرء» هم تعبیر میشود، و به بانوانی كه در حالت ح
- عطر ، بوی خوش
3000 سرفصلهای قرآنی- عمران
1349 سرفصلهای قرآنی- غضب ، خشم
- قرعه ، قرعهکشی
2441 اصطلاحات فقهی - اصولیقرعه از جمله قواعد معروفی است كه در بسيارى از ابواب فقه - چه در منازعات چه در غير منازعات - به كار میرود و اندیشمندان دانش فقه در موارد فراوانی به آن تمسک کردهاند.
اين قاعده، هم داراى م
- قریش
- کاهن ، کهانت
2943 سرفصلهای قرآنی«کهانت» یعنی ادعای دانستن اسرار دنیا و عالم غيب، با ادعای ارتباط با موجودات ماورایی. و «کاهن» به کسی گفته میشود که در نظر برخی عوام، دارای الهام و قدرتی مرموز و خارق العاده بوده، و با الههها و
- کسالت ، تنبلی، بیانگیزگی
2425 سرفصلهای قرآنیتعالیم و آموزههای دین اسلام کسالت و تنبلی را رد کرده و خواستار نشاط لوح ، الواح ، لوح محفوظ
796 سرفصلهای قرآنییکی از معانی «لوح»، تخته چوب میباشد و نیز هرآنچه بتوان با استفاده از آن، چیزی را ساخته و یا بر روی آن چیزی را نگاشت که به همین دلیل، خداوند هم از چوبهای بهکار رفته در کشتی مسیحیت،مسیحی،نصرانی
1893 سرفصلهای قرآنیبه آن دسته از پیروان عیسای مسیح(ع) که بعدها به پیامبر اسلام(ص) ایمان نیاوردند، مسیحی، نصرانی، ترسا و ... گفته میشود و آیین آنان با ع
- نعمت
- وقار ، وقر
2819 سرفصلهای قرآنیواژه «وقار» در لغت عرب به معنای آرامش و سکون - البته آرامش بدنی و ظاهری - است.
لسان العرب درمعنای وقار و وقر و موارد استعمال آن در لغت عرب، میگوید: «وقر» به معنای چیز سنگین در گوش
- همسایه ، همسایگی ، جوار
4835 سرفصلهای قرآنییکی از تعالیم و آموزههای اجتماعی اسلام حق همسایه و چگونگی تعامل با همسایگان است که بسیار مورد تأکید و سفارش است. از همسایه و هسایگان در م
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
تفسیری از آیه 166 سوره نساء و استدراک موجود در آن ارائه کنید؟
8033 تفسیر 1394/03/25«استدراک» در لغت از «درک» به معنای رفع پوشیدگى یا ابهام از سخنى است که قبلاً گفته شده باشد. و استدراک برای رفع توهم شنونده است چه از جهت مثبت و چه از جهت منفی. منظور از استدراک در آیه 166 سوره نساء، دفع توهم مخاطب نسبت به ...
-
آیا شایسته است که پدر و پسری زبان در زبان هم بگذارند که امام حسین(ع) و علی اکبر(ع) در روز عاشورا چنین کاری را انجام دادند؟! آیا این کار از روابط زن و شوهری نیست؟!
9171 حوادث روز عاشورا 1396/09/14علی اکبر(ع) پس از مدتی جنگیدن پیش پدر خود امام حسین(ع) آمد و گفت: «پدرم! شدّت تشنگى جانم را به لب رسانده...»،[1] در ادامه، برخی از مقتلنویسان مانند موفق بن احمد خوارزمی (م 568ق)[2] نقل کردهاند که در این هنگام، ...
-
اگر کار نیکی را با نیّت خالص انجام دهیم، و تلاشمان آن باشد که اطلاع دیگران، تأثیری بر ما نداشته باشد، اما به صورت ناخودآگاه از آن خوشحال شویم، آیا ریا محسوب می شود؟
22701 ریا 1390/02/28کارهای خوبی که انسان انجام می دهد، اگر به گونه ای باشد که بودن یا نبودن دیگران در انجام آن کار خوب تأثیر و نقشی نداشته باشد، حتی اگر در حضور دیگران انجام شود، ایرادی نداشته و در مراتب مقدماتی معنویت، ریا محسوب نمی شود؛ هر چند در ...
-
«پروردگار، زیبایی و زیباسازی را دوست دارد». آیا این عبارت، حدیث و یا برگرفته از روایت است؟
12480 درایه الحدیث 1395/11/06خداوند متعال در آیهای از قرآن میفرماید: «قُلْ مَنْ حَرَّمَ زینَةَ اللَّهِ الَّتی أَخْرَجَ لِعِبادِهِ وَ الطَّیِّباتِ مِنَ الرِّزْقِ ...»؛[1] بگو چه کسی زینتهایی که خدا در اختیار بندگانش قرار داده و نیز خوراکهای پاکیزه را حرام اعلام کرده؟! اسلام با آنکه ...
-
آیا اگر شوهر قبل از دخول به همسر بمیرد مهریه وی نصف خواهد شد؟
8956 Laws and Jurisprudence 1388/05/24سؤال مذکور را به دفاتر حضرات آیات ارسال و در ذیل پاسخ استفتاءات تعدادی از آنها را که تا کنون دریافت نموده ایم، تقدیم حضور می گردد:دفتر حضرت آیت الله مقام معظم رهبری (مد ظله العالی):مهریه نصف می شود.دفتر حضرت آیت الله مکارم شیرازی (مد ظله العالی):مهریه ...
-
اگر زنی در حال سجده، حائلی مثل چادر بین مهر و پیشانیاش قرار گرفته باشد، آیا نمازش را باید دوباره بخواند؟
14972 دو سجده 1397/09/10ابتدا باید گفت، اگر بدون آنکه در شناخت احکام دینی کوتاهی کرده باشید، اساساً هیچ احتمال نمیدادید که وجود چنین مانعی مبطل نماز باشد، به نظر بیشتر مراجع نمازهای گذشته شما صحیح است، اما اگر حکم را میدانستید، مسئله چند صورت پیدا میکند: 1. اگر نسبت به وجود ...
-
بشر حافی که بود؟ ماجرای توبهاش چه بود؟ آیا او یک صوفی پیرو امام کاظم(ع) بود؟
35162 تاريخ بزرگان 1397/01/11«بشر حافی» در شهر مرو به دنیا آمد، و در بغداد ساکن شد و به دلیل اینکه کفش نمیپوشید به «حافی»(پابرهنه) مشهور شد. بشر حافی را از مشایخ صوفیه دانستهاند. گفته میشود که او ابتدا مقید به رعایت مسائل شرعی نبود، اما بعدها توبه کرده است. در مورد ...
-
گزارشی که در مورد تطهیر مخرج مدفوع با پارچه توسط امام حسین(ع) وجود دارد، آیا با شأن ایشان و نیز با پاکی و بهداشت منافات ندارد؟!
8175 مطهرات 1398/07/15از لحاظ قوانین اسلامی، مخرج مدفوع را میتوان با غیر آب(سنگ، دستمال کاغذی، پارچه و...) پاک کرد، اما مخرج بول تنها با آب پاک میشود.[1] و این موضوع مشروط به حالت اضطرار هم نیست؛ از اینرو اگر امامی نیز اینگونه عمل کرده و نجاست و آثار ...
-
آیا دستورات شارع مخصوص مشافهان و مخاطبان است و یا شامل دیگران نیز میشود؟
5606 General Terms 1398/03/19یکی از مباحثی که در علم اصول مورد تحقیق و بررسی قرار میگیرد، موضوعی به نام «تکلیف معدومین» است. منظور از معدومین کسانی هستند که در زمان صدور دستور و خطاب، حضور نداشته و در سالهای بعد به دنیا آمدهاند. منظور از مشافهین نیز کسانی ...
-
کارگزاران خلیفه دوم در ایران چه افرادی بودند؟
18113 تاریخ 1394/08/19با تحقیق و جستوجویی که در منابع تاریخی انجام گرفت، به نام برخی از فرمانداران و کارگزاران عمر بن خطاب (خلیفه دوم) دست یافتیم. این افراد عبارتاند از: 1. «سلمان فارسی»: فرماندار مدائن.[1] مدائن؛ به مجموعه هفت شهر در کنار ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
892384 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
795593 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
758446 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه میکند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت میکند؟
682389 Practical 1390/07/12نفرین در آموزههای دینی ما مسئلهای شناخته شده است، چنانکه در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان میرود». و... .منتها همانگونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
659919 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
649401 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
601666 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
580383 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
565869 Laws and Jurisprudence 1385/10/20پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فىالذمّه[1] بهجا آورد و پس از آن نماز قضا مىشود
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
565258 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
- اعجاز قرآن