گنجینه پاسخ ها(طبقه بندی موضوعی:قواعد عربی)
-
چرا در مواردی لزوم اطاعت مسلمانان از خدا و پیامبر(ص) با تکرار افعالی مانند «أطیعوا» اعلام شده و گاه این افعال به صورت مستقل برای حضرتشان تکرار نشده است؟
12444 1393/12/21 تفسیراطاعت از پیامبر اسلام ( ص ) در کنار اطاعت از خدای متعال ، از جمله دستورات قران کریم است و به تصریح این کتاب مقدس ، هر کسی که از پیامبر ( ص ) اطاعت کند ، در واقع از خدا اطاعت کرده است. [ 1 ] با این و
-
کلمات تشکیل‌دهنده و نیز معنای واژه «اللهمّ» چیست؟
33412 1393/12/18 لغت شناسیاندیشمندان نحو در این که واژه اللهم در اصل از چه کلماتی تشکیل شده ، اختلاف نظر دارند. گروهی از انان معتقدند: واژه اللهم منادای مفرد معرفه است که در اصل یا الله بود و بجای یای حرف ندائی که از اولش حذف
-
اغلال و سلاسل در قرآن به چه معنا است؟
21353 1393/11/26 تفسیر1. اغلال جمع غل ، در لغت به معنای ، طوق ، بند و زنجیر اهنین است که به گردن و دست محبوسان بندند. [ 1 ] این واژه در قران کریم در مواردی از جمله در ایه 157 سوره اعراف امده است: همان ها که از فرستاده [
-
چرا در برخی آیات، در یک عبارت پیوسته، همواره «گوش» به صورت مفرد آمده، اما «چشم» و «دل» گاه به صورت مفرد و گاه به صورت جمع؟!
12762 1393/11/19 تفسیرخداوند در سوره ملک می فرماید: بگو: او کسى است که شما را افرید و براى شما گوش و چشم ها و قلب ها قرار داد اما کمتر سپاس گزارى می کنید . [ 1 ] در ایه فوق مانند بسیارى دیگر از ایات قران ، قلب و بصر به ص
-
ما کتابهایی چون «تذکرة الأولیاء» و عباراتی چون «تذکره‌نویسی» داریم. «تذکره» به چه معناست؟
7962 1393/11/18 لغت شناسیواژه تذکره از ماده ذکر ( یاداوری ) و از باب تفعیل است. باب تفعیل چندین مصدر دارد که یکی از انها تفعله است. [ 1 ] بنابراین ، کلمه تذکره مصدری از باب تفعیل است که به معناى چیزى را به یاد کسى اوردن ( متذ
-
آیه‌ای ناظر به تقسیم بنی اسرائیل به دوازده گروه است. بعد از توضیح مختصری از آیه، بیان دارید که چرا در این آیه «أَسْبَاطاً» به صورت جمع آمده، با آنکه قواعد ادبیات عرب اقتضا می‌کند که «سبطاً» به صورت مفرد باشد؟
10500 1393/11/07 تفسیردر این ایه شریفه به نعمت هایی که پروردگار در زمان حضرت موسی ( ع ) در اختیار بنی اسرائیل قرار داد ، اشاره شده است: جوشاندن دوازده چشمه اب گوارا برای دوازده تیره از بنی اسرائیل ( فرزندان حضرت یعقوب ع )
-
تردید چند نوع است؟ آیا «شک»، «تردید» و «ریب» مشترک لفظی‌‌اند یا مشترک معنوی؟
22414 1393/11/07 لغت شناسیتردید ریشه اصلی واژه تردید ، ردد است که به معنای برگرداندن چیزی پس از دریافت کردن می اید. [ 1 ] البته تردید چون به باب تفعیل رفته معنای زیادتری را افاده می کند ؛ یعنی انکه این برگرداندن چندین بار تکر
-
معنای حج در لغت و اصطلاح چیست؟
25525 1393/10/13 حجحج در لغت ، قصد کردن چیزى را گویند. [ 1 ] و در اصطلاح شرع ، حج عبادت مخصوصى است که در زمان و مکان معین ، و به شکل خاصى ، در جوار بیت الله الحرام به منظور اطاعت و تقرب به خدا انجام می شود. [ 2 ] ارتب
-
چرا در «مفعول به»، واژه «مفعول» با حرف جر متعدی شده در حالی‌که ریشه «فعل» متعدی بنفسه است؟
10084 1393/10/08 بیشتر بدانیدبرای پی بردن به معنای عبارت مفعول به و علت امدن به در این عبارت ، باید ریشه و فعلی که واژه مفعول از ان ساخته شده است را مورد بررسی قرار دهیم. ماده و ریشه کلمه مفعول ، فعل است. صیغه اول فعل ماضی ان ،
-
خداوند «فاطر» آسمانها و زمین است، «خلق»، «انشاء»، «ذرء» و «صنع» نیز به پروردگار نسبت داده شده است. تفاوت این کلمات در چیست و آیا این واژه‌ها را برای انسانها نیز می‌توان بکار برد؟
15532 1393/10/06 تفسیردرباره تفاوت معنایی میان این کلمات که در ظاهر مترادف و هم معنا به نظر می رسند ، باید گفت ؛ هدف از کاربرد این الفاظ ، علاوه بر ایجاد تفنن در عبارت و ایجاد بلاغت در قران ؛ وجود تفاوت هایی جزئی در معنای
-
نظر واژه‌شناسان و مفسران مسلمان درباره ریشه و معنای واژه تورات چیست؟
17246 1393/08/05 تفسیرتوراه یا توراه واژه ای عبری است و در زبان عربی به عنوان واژه ای دخیل به شمار می اید ، اما در کتاب های لغت عربی - مانند بسیاری از واژه های مشابه - به نظام اشتقاق تصریفی رفته و معناهایی نیز برای ان عنوا
-
منظور از «دون الله» چیست؟
28171 1393/06/30 تفسیردون در لغت ، دارای معانی متعددی است ؛ مانند: غیر ، حقیر ، پائین ، جلو و عقب. [ 1 ] در قران کریم حدود 74 بار عبارت دون الله تکرار شده است که به معنای غیر ، به جز و نیز در مواردی به جای خدا است ؛ یعنی
-
کنایه چیست؟ و چند قسم است؟
44913 1393/06/27 علوم قرآنیکنایه در اصطلاح علم بلاغت عبارت است از: لفظی که معنای غیر حقیقی ان مورد نظر باشد ، ولی به دلیل این که قرینه ای ندارد تا از اراده معنای حقیقی جلوگیری کند ، جایز است معنای حقیقی ان نیز اراده شود. کنایه
-
در جمعی که بیشتر افراد تشکیل دهنده آن از جنس زنان باشند، باز هم باید جمع مذکر مورد استفاده قرار گیرد؟!
16784 1393/06/18 تفسیردر زبان عربی ؛ کلمات مفردی که مذکر حقیقی هستند ، فقط مذکر به انها اسناد داده می شود ، مانند: جا رجل . و کلمات مفردی که مؤنث حقیقی هستند ، فقط مؤنث به انها اسناد داده می شود ؛ مثل: جائت فاطمه . [ 1 ] و
-
معنای صفات «کریم» و «اکرم» در لغت، قرآن و حدیث چیست؟
84431 1393/05/13 حدیثکریم در لغت به معنای بخشنده و بزرگوار است ؛ صفت کریم ؛ یکی از صفات الهی و به معنای شرافت و بزرگواری و گذشت از گناهان بندگان می باشد. قران نیز با عنوان کریم توصیف شده است: انه لقران کریم ؛ یعنی قران ب
-
معانی مختلف کلمه «لباس» و مشتقات هم‌ریشه آن در قرآن چیست؟
21092 1393/03/04 تفسیرکلمه لباس و نیز مشتقات هم ریشه ان در چندین ایه قران و با معانی مختلف اما مرتبط مشاهده می شود: 1. در برخی ایات ، لباس در معنای مصطلح خود استفاده شده و همان معنای حقیقی لباس اراده شده است: ... لباسهم
-
معنای «رشد»، «غی»، «هدایت» و «ضلالت» در قرآن چیست و چه ارتباطی با هم دارند؟
24658 1393/01/25 تفسیرکلمه رشد که هم با ضمه را و هم با ضمه را و شین خوانده می شود نقیض غی ؛ به معناى رسیدن به واقع مطلب و حقیقت امر و راه میانه است. [ 1 ] بنابر این ، رشد و غی اعم از هدایت و ضلالت است ؛ براى این که هدایت ب
-
معنای لغوی دو کلمه «مذکّر» و «مؤنّث» از نظر لغت و اصطلاح چیست؟
157439 1392/12/11 لغت شناسیاز نظر لغوی ؛ اصل و ریشه مذکر به ذکر برمی گردد که به معنای یاد اوری و حفظ داشتن چیزی در ذهن است. [ 1 ] ریشه مؤنث به انث و انثى برمی گردد که به معناى ماده و مقابل نر است ، خواه انسان باشد یا غیر ان ؛
-
مقصود از «عوج» و «قیم» در آیه 1 و 2 سوره کهف چیست؟ و چرا قرآن به قیم توصیف شده است؟
15502 1392/10/25 تفسیرالحمد لله الذی انزل على عبده الکتاب و لم یجعل له عوجا * قیما... ؛ [ 1 ] حمد مخصوص خدایى است که این کتاب ( اسمانى ) را بر بنده ( برگزیده ) اش نازل کرد ، و هیچ گونه کژى در ان قرار نداد. در حالى که ثابت
-
مذکر و مؤنث بودن کلمات در زبان عربی بر چه اساسی است؟
133301 1392/09/26 تفسیرهر زبانی قواعد و دستور زبان مخصوص به خود را دارد. زبان عربی نیز در مباحث دستوری خود از قواعد مخصوصی پیرامون مذکر و مؤنث بودن کلمات پیروی می کند که در نوع خود متمایز از باقی زبان ها است. برخی کلمات مان
-
ریشه های «حبر» و «حبس» چند بار در قرآن ذکر شده است و معنای آنها چیست؟
11709 1392/08/29 تفسیرعین دو واژه حبر و حبس به صورت سه حرفی در قران ذکر نشده ، ولی مشتقات ان دو به اشکال مختلف امده است ، که به ذکر چند مورد بسنده می شود. الف. حبر: مشتقات این کلمه به دو صورت جمع مکسر ان ؛ یعنی احبار [ 1
-
معنای کلمه قرآنی «أکواب» چیست؟
11701 1392/06/13 تفسیرکلمه اکواب جمع کوب در لغت ؛ به معناى ظرفى است که نه دسته داشته باشد و نه لوله. [ 1 ] این کلمه در ایاتی از قران کریم ذکر شده است ، که به همان معنای لغوی است. در این جا به دو نمونه از این ایات اشاره می
-
معنای کلمه «أسر» در قرآن به چه معنا است؟
13110 1392/06/09 تفسیرکلمه اسر امر از ماده اسرا مصدر باب افعال است و ثلاثى مجرد ان یعنى سرى ( با ضمه سین ) به معناى سیر در شب است. [ 1 ] واژه اسر ( به صورت فعل امر ) در دو ایه از قران کریم امده است که در هر دو مورد به معنا
-
کلمه «لطیف» به چه معنا است؟
89780 1392/05/30 تفسیرکلمه لطیف از ماده لطف به معنای دوستی [ 1 ] و نرمی و ظرافت در شی به کار می رود. [ 2 ] لطیف ، از جمله صفات الهی است که در قران امده ، در مورد خداوند این واژه به معنای دوست داشتن بندگان ، رساندن انچه به
-
تفاوت میان خالق و فاطر در قرآن کریم چیست؟
42262 1392/01/20 تفسیر1. فطر به معنای شکافتن در طول است. این لفظ به معنای ابداع و ایجاد اشیا توسط خداوند ، در قران کریم به کار رفته است. [ 1 ] با در نظر گرفتن معناى اولى فطر ، افریدن از ان جهت فطر نامیده شده که خداوند موجو
-
حرف نفی «ما» در قرآن دارای چه معانی و کاربردهایی است؟
25114 1391/12/22 تفسیردر زبان عربی از ادوات مختلفی برای منفی کردن یک جمله استفاده می شود ؛ از افعال ؛ مانند فعل لیس و قل ؛ از اسما مانند غیر و در بین حروف نیز می توان به -ما و لای شبیه به لیس ، لای نفی جنس ، لات ، ان نافیه
-
معنای اسم «خداوند»، «مبین» و «مبیّن» چیست؟
56710 1391/12/20 اسمای الهیمعانی کلمات مورد پرسش به شرح زیر است: 1. خداوند: واژه خدا از عبارت خود اغاز کننده یا خود زنده گرفته شده است و در قاموس کتاب مقدس به معنای از خود به وجود امده [ 1 ] تفسیر شده است. این کلمه به معانی صا
-
چرا در آیه 32 سوره انعام کلمه لعب، مقدّم بر کلمه لهو شده است، ولی در سوره عنکبوت آیه 64 کلمه لهو مقدم بر کلمه لعب شده است؟
44259 1390/12/21 تفسیرکلمه لعب و لهو در کنار یکدیگر ، در شش سوره قران امده که در چهار مورد کلمه لعب مقدم بر لهو ذکر شده و در دو جای دیگر کلمه لهو مقدم بر لعب امده است. این دو لغت به شدت از نطر معنایی نزدیک یکدیگر هستند ، ب
-
چرا در آیه 78 سوره نحل، کلمه سمع مفرد آمده و کلمات ابصار و افئده جمع آمده اند؟
28957 1390/12/14 تفسیردر این که چرا قلب و بصر در ایه مورد پرسش به صیغه جمع ، اما سمع مفرد ذکر شده است ؟ برخی از مفسران معتقدند که این تفاوت نکته اى دارد ، و برخی نیز حکمتی برای ان قائل نیستند. در این مختصر به برخی از این د
-
چرا در آیه 3 سوره انسان: "اما شاکرا و اما کفورا"، در مورد شکر از اسم فاعل، ولی در مسئله کفر از صیغه مبالغه استفاده شده است؟
20674 1390/09/02 تفسیرواژه شاکر اسم فاعل از ریشه شکر و کفور صیغه مبالغه از ریشه کفر است. در این که یکی به صیغه اسم فاعل و دیگری صیغه مبالغه امده است ، مفسران چنین گفته اند: از ان جا که شاکران تعدادشان نسبت به ناسپا
-
فرق بین ذنب و اثم و عصیان و سیئه و خطیئه چیست؟
74680 1390/08/09 تفسیراین کلمات با مشتقات ان در قران کریم ، در موارد زیادی استعمال شده است. [ 1 ] کلمات ذنب ، اثم ، سیئه ، و خطیئه در زبان فارسی از نظر معنا مترادف هستند ، اما در عین حال در کلام عرب تفاوت هایی برای انها
-
از نظر استعمال قرآنی، چه فرقی بین «إنّ» و «أنّ»،«مودّت» و «محبّت»، «مُلک» و «ملکوت» وجود دارد؟
28536 1390/06/30 تفسیر1. فرق مشهور میان این دو حرف ان و ان این است: ما بعد ان ( به کسر اول ) جمله بوده و ما بعد ان ( به فتح اول ) تاویل به مصدر رفته ، در حکم مفرد است. 2. مفسران قران ، از جهت استعمالات قرانی ، مودت
-
آیا کلمه «ذو الحجه» با فتح حاء است یا کسر آن؟
6822 1389/08/17 لغت شناسیاکثر علمای لغت ذو الحجه را با کسره استعمال کرده اند.
-
لفظ امام در روایات به چه معنا آمده است؟
12615 1388/11/21 درایه الحدیثدر تعریف لغوی امام گفته شده است: به هر کس که به او اقتدا شود و در امور پیش قدم باشد ، امام گفته می شود. [ 1 ] در قران کریم امام به پیشوایان باطل و هم به پیشوایان حق اطلاق شده است. [ 2 ] در رو
-
آیا تکرار آیات و مطالب در قرآن، دلیل عدم انسجام آیه های آن نیست؟
20744 1388/08/18 تفسیرهدف از داستان هاى قران رشد و تکامل انسان ها است ، هدف نور و روشنایى در جان ها است و کنترل هوس هاى سرکش ، بالاخره هدف مبارزه با ظلم و ستم و انحراف است. دلایل و نکات پراکندگی موضوعات در قران عبا
