گنجینه پاسخ ها(طبقه بندی موضوعی:فلسفه اسلامی)
-
آیا ملاصدرا با تقلید مخالف بوده؟
17002 1390/01/27 Islamic Philosophyاز نظر هانری کربن ، ملاصدرا قائل به تقلید ، اعم از فقه و عرفان نبوده ، بلکه عقل و شریعت را برای نیل به مقصود کافی دانسته و این مطلب از عوامل مؤثر در تبعید وی از اصفهان به دستور شاه عباس اول و اقامت اج
-
الف. منظور از «اجتماع مثلین» چیست؟ ب. به چه دلیل گفته شده که محال است؟
17484 1390/01/17 Islamic Philosophyاز دیدگاه فلاسفه محال است که دو چیز به طور مطلق مثل هم باشند. از این قاعده با عنوان قاعده امتناع اجتماع مثلین یاد شده است.از جمله مواردی که با اتکا به این قاعده مسئله ای را اثبات می کنند ، حضوری بودن
-
برهان صدیقین از دیدگاه محقق اصفهانی (ره) چگونه است؟
9349 1390/01/14 Islamic Philosophyبه نظر محقق اصفهانی ( ره ) ، واجب الوجود بالذات ، موجودی است که وجود برای ان ضرورت و وجوب دارد. حال ، اگر برای مفهوم واجب الوجود بالذات ، مصداقی وجود نداشته باشد ، یا به خاطر ممتنع بودن وجود چنین واجب
-
کمال مطلق به چه معنا است و چرا باید خداوند کامل مطلق باشد؟
13913 1390/01/14 Islamic Philosophyنخست باید گفت ؛ معنا و مفهوم کمال مانند مفهوم وجود ، بدیهی و روشن است که هر انسانی تصوری از ان در ذهن دارد ؛ و تعاریفی که از ان ارائه می‌شود در حد شرح الاسم است. [ 1 ] به هر حال ، تعاریفی که از کمال ب
-
مدل تعالی انسان در نظام پویای رحمانی چیست؟
13599 1389/12/11 Islamic Philosophyاین سؤال بیان دیگری از مسئله مدینه فاضله یا ایدئولوژی رهائی بخش است. مدینه فاضله افلاطون قدیمی ترین و مشهور ترین مدل تعالی انسان است که در کتاب « جمهوری » تصویر شده است. در عالم اسلام فیلسوفی چون فارا
-
آیا در خلقت، مرد نسبت به زن برتری دارد؟
14748 1389/10/30 Islamic Philosophyزن و مرد از یک وحدت حقیقی برخواسته و در رابطه با هم به کمال می رسند بنابراین مقایسه این دو به عنوان دو موجود جدا از هم و این که کدامیک برتر از دیگری هستند معنایی نخواهد داشت.
-
آیا مجردات مثالی دارای حجم و مکانمند هستند؟
14024 1389/10/15 Islamic Philosophyبرای صور موجود در عالم مثال و صور خیالی نمی توان مکان مادی قائل شد و لو اینکه دارای ابعاد و اشکال هستند ؛ چون احکام هر موطنی اختصاص به همان موطن دارد و احکامی که می شود به موجودات نسبت داد تابع ظرف تح
-
به نظر می رسد برهان فرجه و برهان تمانع در صدد اثبات وحدت عددی بوده و این مطلب با کلام علی (ع) که فرموده اند: واحد بلا عدد تعارض دارد؟ چگونه این دو مطلب قابل جمع است؟
10856 1389/08/17 Islamic Philosophyبحث توحید از لحاظ بیان و گفتار و بحث و مناظره و تفکرات فلسفی و ... شایع ترین مباحث در بین اهل مذهب محسوب می شود بنابراین طبیعی است که این بحث در مقام بیان در ایات قران و کلمات معصومین در سطح واحدی ارا
-
ممکن الوجود بالذات و ممکن العدم بالذات با ممکن بالذات چه رابطه ای دارد؟
24410 1389/07/28 Islamic Philosophyممکن الوجود بالذات و ممکن العدم بالذات ، همان ممکن بالذات می باشند. به دیگر عبارت هر ممکن بالذاتی ، ممکن العدم بالذات و ممکن الوجود بالذات می باشد. یعنی ممکن الوجود و ممکن العدم ذاتی ، دو رویه سکه برا
-
طبق قانون علیت، معلول از علت خود تخلف نمی کند پس اختیار و اراده انسان چگونه با این قانون سازگاری دارد؟
16031 1389/06/28 Islamic Philosophyملاک اختیاری بودن افعال ، استقلال در وجود و واجب الوجود بودن نیست چرا که هیچ چیزی در عالم مستقل نیست مگر خدا. ملاک جبری نبودن و اختیاری بودن افعال از دیدگاه حکمت متعالیه تنها همین مطلب است که فعل مسبو
-
اگر مجردات تام معروض اعراض و دگرگونی ها قرار نمی گیرند پس چگونه است که جوهر بودن را به مجردات تام ممکن الوجود اطلاق می کنیم در حالیکه خدای متعال را که مجرد تام است از جوهر بودن کنار می دانیم؟
11905 1389/06/02 Islamic Philosophyدر تعریف جوهر گفته می شود ماهیه اذا وجدت فی الخارج وجدت لا فی موضوع حالا اعم است از اینکه اصلا موضوعی نداشته باشد یا اگر هم موضوعی دارد به ان نیاز مند نباشد. بنابراین مجردات تام هم جوهر هستند یعنی ماه
-
زایل شدن ادراکات حسی با مجرد بودن آنها چگونه قابل جمع است؟
11155 1389/05/13 Islamic Philosophyصورتهای حسی مجرد هستند و از بین نمی روند. بله ممکن است این صور علمیه فراموش شوند. ادراکات و صور حسی ارتباطی با ماده دارند ؛ یعنی علم ما به فلان صورت محسوس ، از وجود مادی ان حاصل شده است ، یا به عبارت
-
چرا معقولات ثانیه فلسفی دارای جنس و فصل نیستند؟ و آیا معقولات ثانیه منطقی نیز چنین هستند؟
17757 1389/04/28 Islamic Philosophyمعقول اصطلاحی فلسفى است ؛ یعنى انچه به ذهن اید ، در مقابل محسوس ؛ یعنى انچه به حس اید. کلمه معقول ، گاهی بر صور عقلیه اطلاق می شود و گاه بر امورى که در خارج وجودى ندارند و گاه بر امورى که محسوس نیستند
-
نحوه وجود صورت های نوعیه چگونه است؟ مادی است یا مجرد؟
17456 1389/04/28 Islamic Philosophyهر جسم مادی در تغییر و تحول است ، و تغییر و تحول به این معنا است که: چیزی را که نداشته و می تواند داشته باشد ، با شرایط خاصی دارا می شود ؛ مثلا: هسته ، درخت نیست ولی توانایی دارد درخت شود ، هسته با دا
-
فرق بین اینکه بگوئیم «خداوند قیوم یا قائم بالذات است» وبین این که بگوییم «خداوند جوهر است» چیست؟
21531 1389/03/18 Islamic Philosophyدر این ارتباط باید گفت: اولا قیوم با قائم بالذات فرق دارد. قیوم چون صیغه مبالغه است معنایی افزونتر از قائم دارد همچنین در قائم ، نظر به خود شی است بی ان که رابطه اش با غیر سنجیده شود اما در قیوم علاو
-
چگونه تغییر جهان دلیل حادث بودن آن است؟
14370 1389/02/25 Islamic Philosophyبرهان حدوث یکی از براهین خداشناسی است که یکی از مقدمات ان چنین است : هر متغیری حادث است . این مقدمه خیلی روشن و بدیهى است. زیرا حدوث عبارت است از بوجود امدن چیزى که نبوده و به وجود امده است . و چیزى
-
آیا فقر وجودی فقط ملاک احتیاج معلول به علّت فاعلی است؟ یا برای علّت تامّه نیز کافی است؟ چرا مفاهیم فلسفی جنس و فصل ندارند؟ و...
12218 1389/02/23 Islamic Philosophyتوجه به نکات زیر شما را در دریافت پاسخ یاری می رساند:1. چون رجوع همه علل به علت فاعلی است ، در این بحث فرقی بین علت تامه و علت فاعلی نیست.2.مفاهیم فلسفی بر گرفته از وجودند و وجود ماهیت ندارد. جنس و فص
-
آیا تشکیک در ماهیت جایز است؟
17125 1389/02/11 Islamic Philosophyبحث تشکیک در ماهیت در جائی قابل تصور است که یک ماهیت واحد مانند سیاهی ، ظلمت ، نور و ... دارای درجات شدت و ضعف باشد. همچنین معانیی مانند انسانیت ، علم ، حیات و... را هم می توان از این دیدگاه دارای تشک
-
تفاوت «برهان لمّی» و «برهان إنّی» در چیست و کدامشان یقین آور است؟
30666 1389/02/04 Islamic Philosophyبرهان لمی استدلال از علت برای معلول است که نتیجه ای یقینی در پی دارد و برهان انی خود بر دو قسم است ؛ 1. برهان انی قسم اول که در واقع استدلال از معلول به علت است و در علم منطق مذکور است که این برهان ،
-
فیزیک و متافیزیک چیست؟ و رابطه آن دو چگونه است؟
86720 1388/11/13 Islamic Philosophyفیزیک به معنای طبیعیات است در مقابل الاهیات و ریاضیات ، و متافیزیک به معنای فلسفه امروزی ؛ یعنی علمی که درباره موجود بما هو موجود بحث می کند ، و ترانس فیزیک یا ماورا طبیعت علمی است که پیرامون خدا و مو
-
منظور از وحدت وجود چیست؟
88651 1388/11/12 Islamic Philosophyمقصود عارفان و حکیمان از وحدت وجود این نیست که مجموعه جهان هستی خداست ؛ زیرا مجموع ، وجود و وحدت حقیقی ندارد ، همچنین مقصود اتحاد خداوند با موجودات نیست چون اتحاد به این معنا که دو چیز بدون از دست داد
-
آیا علم شمشیر دو دم است یا سوء استفاده از علم به علت جهل است؟
11221 1388/11/12 Islamic Philosophyعلم دارای معانی و کاربردهای متعدد است ؛ به نظر می رسد در این پرسش این معانی در هم امیخته و اشتباها به جای یکدیگر به کار گرفته شده است ؛ زیرا مقصود از علمی که ممکن است مورد سو استفاده قرار گیرد علوم مد
-
حرکت جوهری چیست و نقش آن در زندگی روزمره انسان چگونه است؟
115030 1388/10/24 Islamic Philosophyمنظور از حرکت ، خروج تدریجی شی از قوه به فعل است و مراد از جوهر ، ان ماهیتی است که برای ایجاد شدن در خارج نیازمند به موضوع نیست ، برخلاف عرض که برای ایجاد شدن در خارج به موضوع نیاز دارد. مثل رنگ سفید
-
آیا احتمال ندارد آنان که برای پاسخ به سؤالات بشر در مورد حکمت سفلی دچار توهم شده اند (فلاسفه یونان باستان)، در مورد حکمت اولی نیز دچار همان اشتباهات شده باشند؟
8873 1388/10/22 Islamic Philosophyارزش علم نسبت به هدف خاصی سنجیده می شود و ملاک ارزش یک علم میزان کار امدی ان علم در عرصه سعادت ابدی انسان است و علوم عقلی به دلیل کلیت و ابدیی بودن برای رسیدن به اهداف متعالی انسان ، کار امدتر است ( ه
-
وجود ذهنی چه تفاوتی با صور منطبعه دارد؟ و چرا عدم قول به وجود ذهنی مستلزم سفسطه خواهد بود؟
12803 1388/10/13 Islamic Philosophyصورت های منطبعه عبارت اند از صور اشیا در معیاری متناسب با اعضای ادراکی که بعد از فعل و انفعالاتی خاص به مغز ارسال می شوند ، ولی وجود ذهنی اشیا عبارت است از: ماهیت واقعی خود اشیا که کاملا بر ان مطابقت
-
در عالم برزخ تکامل علمی می تواند تحقق یابد، ولی تکامل عملی ممکن نیست. آیا این مطلب را می توان از لحاظ فلسفی نیز اثبات کرد؟
33260 1388/07/20 Islamic Philosophyتکامل برزخی از نظر روایات و قران امر پذیرفته شده ای است و در فلسفه نیز به ان پرداخته شده و بحث های مختلفی در مورد ان مطرح شده است.نخست تذکر این نکته لازم است که تکامل عملی به این معنا که انسان در عالم
-
زمان چیست؟ آیا توسط انسان قابل کنترل است؟
35176 1388/06/14 Islamic Philosophyیکى از مسائل مهم فلسفى که مورد توجه و اختلاف فلاسفه است ، مسئله زمان است که نظریات مختلفی درباره ان مطرح است ، مشاهیر فلاسفه می گویند: زمان مقدار حرکت است و موجودى است غیر قارالوجود و متقوم به حرکت و
-
فلسفه وجودی موجودات غیبی چیست؟
14067 1388/05/22 Islamic Philosophyعالم غیب در مقابل عالم شهادت است و از ان رو که شهادت و حضور نیز دارای مراتبی همانند: 1-حضور مکانى ؛ 2- حضور نزد حواس ظاهری ؛ 3- حضور در فکر و علم ؛ 4- حضور در مقام معرفت و بصیرت ، است در قبال هر یک از
-
عالم خیال از نظر بوعلی، شیخ اشراق و ملاصدرا چگونه عالمی است؟
36037 1388/05/15 Islamic Philosophyشیخ اشراق معتقد است: عالم خیال یا مثال ، مرتبه‌ای از هستی است که از ماده مجرد است ، ولی از اثار ان بر کنار نیست ؛ یعنی مرتبه‌ای که میان محسوس و معقول یا مجرد و مادی است ، و به همین دلیل برخی از خواص ه
-
علت انتساب بالعرض شرور عالم به خداوند چیست؟
15121 1388/05/04 Islamic Philosophyانچه به عنوان شر از ان یاد می شود در عالم مجردات وجود ندارد ، و این بحث به عالم ماده مربوط می شود. در تحلیل معنای خیر و شر چنین گفته اند: خیر چیزی است که هر شیئی بر حسب طبیعت خود ان را طلب می کند و ان
-
آیا همان گونه که علت هستی بخش موجودات مادی، به مادیات علم حضوری دارد، آیا موجودات مادی نیز به علل هستی بخش خود علم حضوری دارند؟
12215 1388/04/24 Islamic Philosophyیکی از راه های اثبات علم برای موجودات مادی این است که این موجودات از ان جهت که موجودند و از وجود بهره مند هستند ، تمام کمالات وجودی را در حد خود ، اگر چه خیلی ضعیف دارا هستند که یکی از ان کمالات علم ا
-
فلسفه زیارت ائمه (ع) چیست؟
39294 1388/04/22 Islamic Philosophyبه تمایل و گرایش باطنی نسبت به شخص یا چیزی ، همراه با تعظیم و تکریم او ، زیارت گفته می شود. از ان جا که حقیقت انسان روح او است که هیچ گاه فانی نمی شود. زائری که پس از مرگ بزرگی ، او را زیارت می کند در
-
علم چیست؟ آیا تعریف علم به دانستن واقعیات عالم در مورد ذات اشیاء و قوانین حاکم بین آنها، صحیح است؟
75925 1388/03/25 Islamic Philosophyعلم دارای کاربرد های متعدد است ؛ به معنای دانستن ، به معنای علوم مدون ، ملکه حاصله از مسائل و ...غیر این ها. بحث از تعریف تمام معانی علم از حوصله این مقاله خارج است و مجال دیگری را می طلبد بنابراین ما
-
معنای بساطت و ترکیب در علم و جهل و تصور چیست؟
28360 1388/03/18 Islamic Philosophyمرکب به معنای سوار شدن و هر گاه چند جز ( عنصر ) در کنار هم قرار گرفته یا با هم ترکیب شوند ، یک مجموعه را تشکیل داده که به ان مرکب گفته می شود. در مقابل بسیط به چیزی گفته می شود که جز نداشته و
-
آیا قاعده سنخیت علت و معلول به طور کلی در علل تامه نیز برقرار است؟
18419 1388/03/11 Islamic Philosophyسنخیت در لغت بر گرفته از سنخ به معنای اصل و ریشه چیزی است. [ 1 ] اما در اصطلاح فلسفی قاعده سنخیت یعنى: لزوم تناسب میان علت و معلول بحکم ضرورت طبیعى و منطقى ؛ به این معنا که حرارت ، علت حرارت
