جستجوی پیشرفته

اصطلاحات و مدخل ها (گروه اصطلاح:سرفصل‌های قرآنی)

  • ابر ، سحاب ، مُزن ، معصرات
    4801 سرفصل‌های قرآنی

    واژه‌ی «سحاب» در زبان فارسی به معنای «ابر» است. در قرآن کریم  بارها از ابرها به عنوان  یکی از نشانه‌های پروردگار هستی و نیز یکی نعمت‌های ب

  • أذن ، سمع ، گوش ، شنوایی
    20037 سرفصل‌های قرآنی

    «اذن» و «سمع» که در زبان فارسی همان گوش و قوه‌ی شنوایی است، یکی از نعمت‌های الهی است که خداوند آن‌را به انسان ارزانی داشت تا انسان بتواند

  • باران ، غیث ، مطر
    9191 سرفصل‌های قرآنی

    در قرآن كریم بارها از بارش باران به عنوان یکی از عجائب خلقت و یکی از نعمت‌های الهی یاد شده است. قرآن کریم از باران با عباراتی مختلفی یاد م

  • برکت ، مبارک ، تبریک
    7788 سرفصل‌های قرآنی

    لغت‌شناسان و مفسّران قرآن کریم در مجموع با تعابیر مختلف، برکت را به معنای خیر، خوبی و فایده‌ای ثابت و پایدار معنا کرده‌اند؛ مانند این‌که م

  • تمسخر ، استهزاء
    8979 سرفصل‌های قرآنی

    بیشتر واژه‌شناسان و مفسران قرآن، استهزا را هم‌معنای تمسخر و سخریه می‌دانند. معنای این واژه آن است که کسی را تحقیر کنند و شأن و منزلت او را پایین آورند. و یا یک سخن،

  • تهجد ، نماز شب
    5095 سرفصل‌های قرآنی

    واژه‌ی «تهجّد» از ريشه‌ی «هـ، ج، د» از لغات اضداد است كه در هر دو معناى متضاد «خوابیدن در شب» و «شب بيدار بودن» مورد استفاده قرار گرفته اس

  • جنگ أحد
    6109 سرفصل‌های قرآنی

    جنگ احد دومین نبرد برجسته میان مسلمانان با مشرکان بود که حدود یک سال بعد از

  • جنگ بدر
    5413 سرفصل‌های قرآنی

    «بدر» روستای کوچکی میان مکه و مدینه بود که چند غزوه از غزوات پیامبر اسلام(ص) را به نام آن روستا خوانده‌‌اند و مهم‌‌ترین آنها جنگ بدر کبرا است. این جنگ در هفدهم ماه ر

  • جنگ خندق ، جنگ احزاب
    5744 سرفصل‌های قرآنی

    جنگ خندق یا احزاب در سال پنجم هجری رخ داد. این نبرد را از آن جهت خندق می‌نامند زیرا به پیشنهاد سلمان فارسی، مسلمانان برای مقابله با دشمن د

  • حج
    6404 سرفصل‌های قرآنی

    «حج» در لغت، قصد كردن چيزى را گويند. و در اصطلاح شرعی، حج عبادت مخصوصى است كه در زمان و مكان معين، و به شكل خاصى، در جوار بيت ‏الله الحرام به منظور اطاعت و تقرّب به

  • حکمت ، حکیم
    14810 سرفصل‌های قرآنی

    «حكمت» آن‌گونه که فلاسفه و برخی از مفسران گفته‌اند؛ عبارت است از قضاياى حقه‌‏‌اى كه مطابق با واقع باشد؛ يعنى به نحوى مشتمل بر سعادت بشر باشد، مانند معارف الهی در باره مبدأ و معاد. و يا اگر مشتمل بر

  • حوا
    3735 سرفصل‌های قرآنی

    حضرت حوا(س) نخستین زنی است که پس از آفرینش حضرت آدم(ع) خلق شد. شاید بتوان از ظاهر آیات قرآن در چگونگی

  • خسران ، خاسر ، خسارت
    10544 سرفصل‌های قرآنی

    «خسر» و «خسران» به معنای هلاکت و گمراهی است. معنای اصلی آن کمی و نقصان است، و اگر آن‌را به معنای هلاکت گرفته‌اند، از آن جهت بوده که نتیجه

  • خیانت ، خائن
    4085 سرفصل‌های قرآنی

    «خیانت» در لغت به معنای مخالفت با حق و پیمان است که معمولا به صورت پنهانی انجام می‌شود و فرد خیانت‌کار، خائن نامیده می‌شود.

    خیانت

  • رجاء ، امید
    6094 سرفصل‌های قرآنی

    علمای اخلاق، رجاء(امید) – که بارها در قرآن کریم از آن یاد شده است – را اینگونه تعریف می‌کنند:

    احساس راحتی رزق ، روزی

    14435 سرفصل‌های قرآنی

     كلمه‌ی «رزق» که معادل فارسی آن «روزی» است؛ یعنی هر چيزى كه موجودى ديگر را در بقاى حيات و زندگی‌‌اش كمک نمايد، و در صورتى كه آن رزق ضميمه‌ی آن موجود و يا به هر صورتى ملحق به آن شود، حیاتش ادامه می‌

  • رکوع
    4741 اصطلاحات فقهی - اصولی

    «رکوع» یک واژه‌ی قرآنی است که در آیات مختلف با تعابیر گوناگون آمده است. البته این رکوع در آیات قرآن کریم می‌تواند به معنای تمام زیتون

    2705 سرفصل‌های قرآنی

    اگرچه تمام میوه‌ها نعمتی الهی است و خداوند با تعبیراتی؛ نظیر «فاکهة»، «فواکه» و ... از آنها یاد می‌کند، اما نام برخی محصولات کشاورزی از جمله برخی میوه‌ها  به صراحت در سجده ، سجود

    16064 اصطلاحات فقهی - اصولی

    «سجود» یک واژه‌ی قرآنی است که در آیات مختلف با تعابیر گوناگون آمده است. سجده در آیات قرآن کریم گاه می‌تواند به معنای کل نماز باشد، از

  • سیر و سفر ، مسافرت، جهانگردی
    5601 سرفصل‌های قرآنی

    سیر و سفر و جهان‌گردی، از موضوعات مورد سفارش قرآن کریم است که در تعالیم پیشوایان دین نیز مورد تأکید قرار گرفته است.یکی از راه‌های شناخت و

  • شب قدر ، لیلة القدر
    5220 سرفصل‌های قرآنی

    بر اساس صریح قرآن کریم، شب قدر یکی از شب‌های بی‌نظیر در طول سال است؛ چرا که این شب، شب نزول قرآن بوده و قرآن کریم در نزول دفعی خود در این

  • شمس ، خورشید ، آفتاب
    7895 سرفصل‌های قرآنی

    خورشید، مرکز منظومه شمسی است که چندین کره از جمله زمین بر گرد آن در حرکتند. یکی از عوامل شکل‌گیری زندگی و حیات در کره زمین و نیز روشنایی آن ناشی از نور خورشید است.

    صلاة ، نماز

    21325 سرفصل‌های قرآنی

    صلاة در لغت به معنای درود است، اما در آموزه‌های دینی به عبادتی گفته می‌شود که ما آن را نماز می‌خوانیم. نماز در تمام ادیان الهی و به ویژه در دین اسلام جایگاه خاصی داش

  • صلح ، صلاح، اصلاح، سازش، آشتی
    9741 سرفصل‌های قرآنی

    «صلح» در لغت به معنای مسالمت و سازش آمده است. برای این معنا البته در قرآن کریم بیشتر از واژه‌ی «سِلْم» استفاده شده است.‏ با دقت در آیات قرآن که به موضوع عنب ، انگور

    3423 سرفصل‌های قرآنی

    انگور(عنب) از میوه‌هایی است که خداوند آن را به عنوان یکی از نعمت‌های ارزشمند اعلام کرده و آن را از میوه‌های پاک بهشتى دانسته است و از این رو در قبر ، آرامگاه ، گورستان

    8169 سرفصل‌های قرآنی

    قبرستان جایی است که ادیان و جوامعی که به دفن انسان‌ها بعد از مرگشان معتقدند، اموات خود را در آن‌جا به خاک می‌سپارند. در دین قمر ، ماه ، شق القمر

    6095 سرفصل‌های قرآنی

    ماه جرمی آسمانی است که گرد زمین می‌چرخد و با استفاده از نور خورشید، شبهای زمین را تا حدودی روشن می‌سازد. در ضمن نشانه‌ای برای شناخت روزهای ماه است و به همین دلیل، نا

  • کمال
    8861 سرفصل‌های قرآنی

    «كمال» عبارت است از: «فعليت و هستى محض و نداشتن قوه و استعداد». به عبارتی كمال، داشتن هر چیزی است كه براى شى‏ء، ممكن و لايق باشد. به سخن ديگر، كمال، نقطه‌ی‏ پايان و مرحله‏‌ی نهايى و عالى هر شى‏ء و

  • مدینه ، مدینة النبي (یثرب)
    6636 سرفصل‌های قرآنی

    یثرب از شهرهای باستانی عربستان بود که بعد از  ظهور اسلام و بعد از هجرت  مرض ، بیماری

    7700 سرفصل‌های قرآنی

     

    «مرض» که در فرهنگ فارسی به معنای بیماری است، از واژه‌هایی است که در قرآن و روایات برای مشکلات جسمی و نخل ، نخیل ، خرما

    4803 سرفصل‌های قرآنی

    نخل به درخت خرما گفته می‌شود و به زمین و باغی که در آن درخت خرما کاشته شده و محصولش خرما باشد، در فارسی نخلستان می‌گویند.

    نام درخت خرما یا همان نخل بارها در قرآن

  • نهر ، بحر ، رود ، دریا ، یمّ
    15406 سرفصل‌های قرآنی

    واژه‌های «بحر، بحار»، «یم» و «نهر، انهار» به معنای رودها و دریاها به مناسبت‌های مختلف بارها در قرآن کریم مورد استفاده قرار گرفته است که در هر مورد اشاره به نعمت ویژه

  • وعظ ، موعظه ، پند
    6262 سرفصل‌های قرآنی

    «وعظ» و «موعظه»؛ يعنى بیان کردن چيزهایى که دل شنونده را نرم کند؛ مانند: بیان ثواب و عقاب. این موعظه و اندرز دادن، نصيحتى است که شفا دهنده

  • هابیل و قابیل
    2860 سرفصل‌های قرآنی

    هابیل و قابیل، دو برادر از فرزندان حضرت آدم(ع) بودند که داستان درگیری آنها و کشته شدن هابیل به دست قابیل در قرآن آمده است.

    البته ا

  • یأجوج و مأجوج
    2631 سرفصل‌های قرآنی

    يأجوج و مأجوج از گروه‌هایی هستند كه در قرآن كريم از آنها ياد شده و گزارش‌هایی در مورد شکل و شمایل آنها در روایات و کتب تاریخی، تفسیری نیز

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    792598 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    756534 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    679968 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    658874 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    648558 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    600338 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580092 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    564861 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564150 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • می خواهم دعا کنم همسرم در زندگی مطیع من باشد آیا در این زمینه دعایی از اهل بیت (ع) به ما رسیده است؟
    558679 Practical 1389/02/22
    دعاها، لازم نیست حتماً به زبان عربى خوانده شوند؛ هرچند به عربی بهتر است، حتى دعا در نماز به زبان فارسى جایز است.نکته مهم تر این که انسان باید شرایط دیگر تأثیر گذاری دعا ...