جستجوی پیشرفته

اصطلاحات و مدخل ها (گروه اصطلاح:سرفصل‌های قرآنی)

  • ارث ، میراث، وارث، تراث
    9455 سرفصل‌های قرآنی

    واژه‌ها و مشتقات گوناگونی از ریشه «ارث» بارها در قرآن کریم و روایات مورد استفاده قرار گرفته است. «ارث»، «میراث» و «تراث» به معنای مال، سرمایه، اعتبار، دانش، فرمانروا

  • ازدواج ، نکاح ،همسری
    22742 سرفصل‌های قرآنی

    خداوند انسان‌ها را زوج و دوگانه آفرید. یعنی آنان دارای دو جنسیت هستند و پیشرفت و تکمیل هرکدام از آنها وابسته به دیگری است. ازدواج یکی از زیبایی‌های آفرینش و از سنن و رسوم قطعی همۀ جوامع بشری است. <

  • اسلام ، مسلم ، مسلمان
    16330 سرفصل‌های قرآنی

    اسلام در قرآن کریم و دیگر منابع دینی به معنای پذیرفتن و گردن‌نهادن در برابر حق و حقیقت است که در مقابل « اعجاز ، معجزه

    34698 سرفصل‌های قرآنی

    بیشتر آنچه خداوند در اختیار بشر قرار داده، حاوی نوعی اعجاز بوده و آنان توانایی آوردن مشابه آن را ندارند و از این رو به عنوان نمونه پروردگار در سوره روم، مواردی چون ازدواج، انذار ، ترساندن

    16754 سرفصل‌های قرآنی

    خداوند همانگونه که افراد باایمان را به بهشت و رضوان الهی بشارت می‌دهد، به واسطه فرستادگان خود و نیز با استفاده از برخی رخدادها مردم را از ع

  • بشارت، تبشیر، مژده
    16310 سرفصل‌های قرآنی

    همانگونه که گاه خداوند و فرستادگانش مردم را انذار کرده و آنان را از افتادن در دام شیطان برحذر می‌دارند، در طرف مقابل، بارها و بارها افرادی

  • تجسم اعمال
    5176 سرفصل‌های قرآنی

    «تجسم اعمال»، یا «تجسّد اعمال» و یا «تمثّل اعمال»، به معنای مجسم شدن اعمال آدمیان در روز قیامت است. معنای تجسم اعمال این است که اعمال نیک دنیایی انسان در قیامت تغییر شکل داده، به ص

  • تدبیر ، تدبیر منزل
    3462 سرفصل‌های قرآنی

    «تدبیر» یکی از مشتقات ریشه «دَبَرَ» بوده و در لغت به معنای انديشيدن و عاقبت‌بينى در كارها و امور است، که به تنظیم و اداره کردن و مدیریت، توسعه‌ی معنایی داده شده است. مقصود از اصطلاح «تدبیر منزل» نی

  • توکل
    10713 سرفصل‌های قرآنی

    یکی از مفاهیم عام اشاره شده در قرآن کریم که در دانش اخلاق اسلامی به عنوان یکی از فضائل به شمار آمده است، مفهوم «توکل» می‌باشد که ناظر به صفتی نفسانی و بیانگر رابطه‌ا

  • جبل ، راسیة ، کوه ، طور
    12329 سرفصل‌های قرآنی

    کوه که در عربی به آن «جبل»، «راسیه»، «طور» و ... گفته می‌شود، یکی از عوارض جغرافیایی زمین است که نام آن به مناسبت‌های مختلف در قرآن کریم ذکر شده است. برخی آیات به نقش کوه‌ها در زمین، وضعیت آنها در

  • جحیم ، صراط الجحیم
    6049 سرفصل‌های قرآنی
    جن
    12858 سرفصل‌های قرآنی

    جنّ از موجوداتی است که در قرآن کریم به وجود آن تصریح شده و سوره‌ای نیز به همین نام در کتاب مقدس وجود دارد. در بیشتر موارد، این موجود برای انسان‌ها قابل مشاهده نیست و البته خرافات فراوانی نیز در ارت

  • جنة (بهشت ، باغ)
    29210 سرفصل‌های قرآنی

    بهشت بهترین جهان، جایی آراسته که نیکوکاران پس از مرگ و معاد در آن جاودانه خواهند ماند. بهشت کانون انواع مواهب و نعمت‌های مادی و معنوی

  • جودی
    1870 سرفصل‌های قرآنی

    جودی نام کوهی است که کشتی حضرت نوح(ع) بعد از طوفان بر آن نشست و آرام گرفت.

  • جهنم (دوزخ)
    22365 سرفصل‌های قرآنی

    «جهنم» یا «دوزخ» یعنی کانون رنج‌ها و محرومیت‌ها که وعده‌گاه شیطان و پیروان او است. چنان‌که قرآن كريم در اين زمينه می‌فرمايد: «همانا ج

  • رضایت، مقام رضا، خشنودی
    13356 سرفصل‌های قرآنی

    رضایت به معنای خشنودی بوده و به عنوان یکی از صفات پروردگار مطرح می‌شود. البته برخی از صفات خداوند - مانند رضایت - در مورد انسان هم کاربرد دارد؛ اما خشنودی به معنایی که برای خدا به

  • زقوم
    3332 سرفصل‌های قرآنی

    بنابر تصریح قرآن کریم، زقوم درختی است که در دوزخ روییده و یکی از عذابهای دوزخیان آن است که از ثمره این درخت بخورند.

  • زن ، زنان ، مرأة ، نساء
    9203 سرفصل‌های قرآنی

    خداوند انسان‌ها را آفرید و آنها را به دو جنس مرد و زن و با تناسب جمعیتی نسبتاً مساوی تقسیم کرد.

    در نگاه اسلام، زن و مرد باید هدف مشترکی - که همان رسیدن به اوج قلۀ کمال انسانی است- را دنبال

  • سعیر
    4631 سرفصل‌های قرآنی

    واژه «سعیر» که چندین بار در قرآن کریم مورد استفاده قرار گرفته است، از ریشه «سعر» بوده و نامی از نامهای سقر

    3798 سرفصل‌های قرآنی

    «سقر» نام از نام‌های دوزخ و یا طبقه‌ای از طبقات آن است که بنابر تصریح قرآن کریم،

  • سنت
    5002 سرفصل‌های قرآنی

    «سنّت‏» که جمع آن «سنن»‌ می‌باشد، یکی از واژه‌هایی است که در قرآن کریم هم به معنای راه و روش خداوند و هم به معنای شیوه زندگی جوامع بارها مورد استفاده قرار گرفته است. کتب لغوی «سنّت

  • شب و روز
    19475 سرفصل‌های قرآنی

    خداوند در قرآن کریم بارها و بارها به شب و روز اشاره فرموده و جابجا شدن آنها را دو نشانه از نشانه‌ها و آیات الهی – به ویژه برای شهوت

    7202 سرفصل‌های قرآنی

    «شهوت» در لغت به معنای رغبت و میل و خواستن، بویژه خواهش‌های نفسانی است و با همین معنا، «شهوت» و مشتقات آن 13 بار در قرآن به کار رفته است. شهوت در اصطلاح اخلاقی و عرفانی به میل مفرط می‌گویند و در تق

  • ضلالت ،‌ گمراهی
    25942 سرفصل‌های قرآنی

    «ضلال» و «ضلالت» به معناى انحراف از حق است. در واقع ضلالت در برابر اهتدا و اضلال در مقابل هدايت است، و چون هدايت به معناى راهنمایی و رسیدن

  • عدل ، عدالت، عدول
    10488 سرفصل‌های قرآنی

    برای «عدالت» از ریشه‌ی «عدل»، در دانش لغت، چند معنای نسبتاً مشابه ذکر شده است، مانند: «برابری»، «دادگری کردن»، «حدّ متوسط بین افراط و تفریط به گونه‌ای که زیادی و کمی در آن نباشد» و ...

    واژه

  • فلک ، کشتی ،سفینه
    10575 سرفصل‌های قرآنی

    کِشتی یکی از وسائل حمل و نقل در طول تاریخ و تا امروز می‌باشد که در قرآن کریم از آن با نامهای «فُلْک»، «جاریه» و «سفینه» یاد شده است. خداوند در این کتاب مقدس بارها - به ویژه در ماجرای توفان نوح ع -

  • کفر ، کفران ، نپذیرفتن ، ناسپاسی
    54664 سرفصل‌های قرآنی

    کفر در دانش لغت به معنای پوشاندن بوده و در قرآن کریم و دیگر منابع اسلامی به معنای نپذیرفتن یک حقیقت و یا ناسپاسی نسبت به یک نعمت است که در

  • مسجد الاقصی
    2364 سرفصل‌های قرآنی

    شهر بیت المقدس که پیش از اسلام به نام‌هایی؛ مانند اورشلیم و ایلیا نیز خوانده می‌شد، از جمله شهرهایی است که هر یک از ادیان اسلام، مسیحیت و یهود، تقدس خاص و ویژه‌ای برای آن قائل‌اند. در این شهر تپه‌ا

  • مسجد الحرام
    6021 سرفصل‌های قرآنی

    «مسجدالحرام» نخستین مسجد در روی زمین و مشهورترین مسجد در تاريخ اسلام بوده که در مكه قرار دارد، و قبله‌ی مسلمانان (كعبه) در آن واقع شده است

  • میزان، وزن، ترازو
    5161 سرفصل‌های قرآنی

    «ميزان» که جمع آن «موازین» است، به وسيلۀ سنجش گفته می‌شود، تا با استفاده از آن، اندازه و ارزش چیزی معلوم شود. قرآن کریم این واژه را هم در

  • میکال ، میکائیل
    3033 سرفصل‌های قرآنی

    «میکائیل» نام یکی از چهار فرشته‌ی مقرب درگاه الهی است. نام این فرشته تنها يک‌بار در قرآن کریم و به صورت «ميكال» و در کنار «جبرئیل» آمده است. اینکه نام این دو فرشته به صورت خاص بعد از آن در قرآن ذکر

  • نار (آتش)
    27873 سرفصل‌های قرآنی

    «نار» به معنای مطلق آتش است، اما این واژه در بسیاری از موارد - به ویژه در متون دینی - ناظر به «جهنم» و یا دوزخ می‌باشد.

  • نذر
    3774 اصطلاحات فقهی - اصولی

    «نذر» آن است که انسان متعهد شود برای خدا کاری از کارهای خیر را انجام دهد، یا کاری را که ترکش نیکو است، ترک نماید. نذر بر دو نوع است:

    1 . نذر مشروط؛ نذر مشروط یا «نذر شکر» است، مانند این‌که

  • وعد و وعید ،‌ میعاد
    18108 سرفصل‌های قرآنی

    لغت‌شناسان معتقدند که واژه‌ی «وعد» هم در «وعده خير» و هم در «وعده شرّ» كاربرد دارد، ولى «وعيد» فقط در وعده‌های تهدیدآمیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. هدایت ،‌ اهتداء ،‌ رهنمایی، راهیابی

    34714 سرفصل‌های قرآنی

    «هدایت» از ماده‌ی «هدی» به معنای ارشاد، راهنمایی و شناساندن است. هدایت، اصطلاحی قرآنی، کلامی و عرفانی است به معنای نشان دادن راه خیر و صواب. از آنجا که خداوند متعال سرچشمه‌ی فیض هدایت است، تمام انس

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    792598 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    756534 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    679968 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    658874 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    648558 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    600338 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580092 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    564861 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564150 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • می خواهم دعا کنم همسرم در زندگی مطیع من باشد آیا در این زمینه دعایی از اهل بیت (ع) به ما رسیده است؟
    558679 Practical 1389/02/22
    دعاها، لازم نیست حتماً به زبان عربى خوانده شوند؛ هرچند به عربی بهتر است، حتى دعا در نماز به زبان فارسى جایز است.نکته مهم تر این که انسان باید شرایط دیگر تأثیر گذاری دعا ...